Karol Pomianowski
Karol Pomianowski (ur. 29 września 1874 we Lwowie, zm. 2 lipca 1948 w Rabce[1]) – polski profesor hydrotechniki, inicjator budowy zapory na Dunajcu w Rożnowie, pierwszy dziekan Wydziału Inżynierii Lądowej na polskiej Politechnice Gdańskiej.
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
29 września 1874 |
| Data i miejsce śmierci |
2 lipca 1948 |
| profesor nadzwyczajny nauk technicznych | |
| Specjalność: hydrotechnika | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1912 |
| Profesura |
1917 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia |
Szkoła Politechniczna we Lwowie |
| Okres zatrudn. |
od 1901 |
| Uczelnia | |
| Okres zatrudn. |
od 1918 |
| Uczelnia | |
| Stanowisko |
dziekan Wydziału Inżynierii Lądowej (1945–1947) |
| Okres zatrudn. |
1945–1948 |
| Odznaczenia | |
 
| |
| Strona internetowa | |
Lata nauki edytuj
Po ukończeniu II Gimnazjum Klasycznego we Lwowie, w 1894 rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii w Szkole Politechnicznej we Lwowie, gdzie 7 marca 1900 uzyskał dyplom inżyniera drogowego[2]. W 1912 uzyskał stopień doktora nauk technicznych, a w 1917 profesora nadzwyczajnego[3].
Działalność naukowa edytuj
Od 1901 był asystentem[3], a od 1914 profesorem Szkoły Politechnicznej we Lwowie (późniejszej Politechniki Lwowskiej), od 1918 Politechniki Warszawskiej, od 1945 Politechniki Gdańskiej, gdzie zorganizował od podstaw i był pierwszym dziekanem w latach 1945–1947 Wydziału Inżynierii Lądowej[4]. Od 1901 należał do Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie, był członkiem Akademii Nauk Technicznych (od 1923) i Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (od 1936). Autor pracy z zakresu kanalizacji rzek, m.in. Dunajca, Wisły, Sanu, hydroenergetyki i hydrologii, m.in. autor książek pt. Zbiorniki i zapory (cz. 1–2 1934–37) oraz Zakłady o sile wodnej (1935)[5].
Działalność inżynieryjna edytuj
W czasie studiów okresowo pracował przy budowie linii kolejowych Kołomyja-Zaleszczyki i Przeworsk-Bachórz, a po uzyskaniu absolutorium w 1898 przez dwa lata kierował budową odcinka kolei Chabówka-Zakopane. Po uzyskaniu dyplomu przez rok pracował w Jaśle jako inżynier drogowy[2]. Zainicjował budowę zapory na Dunajcu w Rożnowie – był autorem pierwszego projektu oraz stałym konsultantem w czasie studiów projektowych i budowy zapory. Autor projektów wodociągów i kanalizacji m.in. dla Warszawy, Gdyni, Łowicza, a także oczyszczalni ścieków[6]. Był stałym rzeczoznawcą w Ministerstwie Robót Publicznych do spraw wodociągowych i kanalizacyjnych, w latach 1928–1939 był członkiem Rady Technicznej ds. morskich przy Ministerstwie Przemysłu i Handlu.
Zmarł w sanatorium w Rabce[4] i został pochowany na miejscowym cmentarzu[7].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)[8]
- Złoty Krzyż Zasługi (11 listopada 1936)[9]
Upamiętnienie edytuj
Imieniem profesora Karola Pomianowskiego nazwano działającą od 2008 Fundację Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej[10].
Przypisy edytuj
- ↑ Pomianowski Karol Michał, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2010-08-20].
- ↑ a b Pomianowski Karol. Profesor. Pionier Politechniki Gdańskiej. [online], pg.edu.pl [dostęp 2021-02-15] (pol.).
- ↑ a b Pomianowski Karol | Politechnika Gdańska [online], pg.edu.pl [dostęp 2023-11-02] (pol.).
- ↑ a b Jan Adam Piotrowski, S. p. Karol Pomianowski (1874–1948), „Rocznik Towarzystwa naukowego Warszawskiego”, 41, 1948, s. 163–167 [dostęp 2020-07-30] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-14].
- ↑ Bogusław Maziak: Naukowcy Politechniki Lwowskiej siłą napędową odbudowy i rozwoju polskiej Politechniki w Gdańsku od 1945 r. Wspomnienia. [dostęp 2010-08-17].
- ↑ Andrzej Tejchman Konarzewski, Bogusław Maziak: Prof. Karol Pomianowski – światowy autorytet w budownictwie wodnym. Fundacja Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej imienia profesora Karola Pomianowskiego. [dostęp 2012-04-07].
- ↑ Aurelia Jermakowicz, Karol Pomianowski (1874–1948) [online] [dostęp 2020-07-30].
- ↑ Zarządzenie o nadaniu Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski, Wielkiej Wstęgi Orderu Odrodzenia Polski, Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotego Krzyża Zasługi (M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 466) „za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzieży w duchu patriotycznym, położone w latach 1905–1918”.
- ↑ Zarządzenie o nadaniu Złotego Krzyża Zasługi (M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469) „za zasługi na polu pracy naukowej”.
- ↑ Fundacja Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej imienia profesora Karola Pomianowskiego | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2020-07-30].
Linki zewnętrzne edytuj
- Sylwetki profesorów Politechniki Warszawskiej. Karol Pomianowski (1874–1948) (oprac. Aurelia Jermakowicz).
- Prace Karola Pomianowskiego w serwisie Polona.pl.