Kasztelania sieradzka
Kasztelania sieradzka – kasztelania w Sieradzu powstała na przełomie XI i XII w.
Rozciągała się na powierzchni ok. 5500 km² i była najrozleglejszą spośród wchodzących w skład księstwa Ssieradzkiego, a później pierwszego województwa sieradzkiego. Jej zasięg wytyczały na północy wsie: Chodaki, Zadzim, Lubola i Tomisławice; na zachodzie Żerechów, Socha, Witów, Zagajew, Raczków, Orzeżyn, Brudzew, Czajew, Godynice, Klonowa i Kopaniny; na południu doliny rzek Strugi Węglewskiej i Oleśnicy; na południowym wschodzie Wola Wiązowa, Kuźnica, Szczerców, dolina Widawki, następnie jej dopływu Rakówki oraz wsie: Rożniatowice, Kociszew, Śladkowice, Bychlew i Stara Gadka; na północnym wschodzie dolina Neru. W jej skład wchodziło również terytorium (ok. 200 km²) opola chropskiego (okolice dzisiejszych Pabianic).
Józef Kobierzycki w swych Przyczynkach do dziejów Ziemi Sieradzkiej[a]zamieścił listę 65 kasztelanów sieradzkich poczynając od Roberta h. Korab (1081), Piotra Dunina Włostowica h. Łabędź (1117), Hinczy z Rogowa h. Działosza (1190)[b], a kończąc na Pawle Poraju Biernackim h. Poraj (1826).
Wprowadzone w XV w. na miejsce kasztelanii powiaty (np. powiat sieradzki), wywodzące się z okręgów sądowych, dopiero w następnym stuleciu stały się jednostkami podziału terytorialnego. W razie potrzeby, np. przy zbieraniu podatków, korzystano z kościelnego podziału terytorium na parafie, bowiem aż do XIX w. nie wykształcono w Polsce niższych jednostek administracji państwowej.
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
Bibliografia edytuj
- Dylik J., „Województwo ze stolicą bez antenatów”, Łódź 1971 r.
- Rosin R., Warunki naturalne, drogi lądowe i rozwój terytorialno-administracyjny, [w:] „Szkice z dziejów Sieradzkiego”, Łódź 1977 r.
- Marek Koter, Historyczno-geograficzne podstawy oraz proces kształtowania się regionu łódzkiego., [w:] T. Marszał (red.), Miasto – region – gospodarka w badaniach geograficznych. W stulecie urodzin Profesora Ludwika Straszewicza, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2016, s. 131–161.