Katarzyna Kłosińska
Katarzyna Dorota Kłosińska z domu Mosiołek[1] (ur. 15 września 1965 w Zielonej Górze) – polska filolog polska, językoznawczyni, doktor habilitowana nauk humanistycznych, wykładowczyni Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1999 członkini Rady Języka Polskiego, od 2019 jej przewodnicząca. Popularyzatorka kultury języka polskiego, wieloletnia prowadząca radiowych audycji językowych.
![]() Katarzyna Kłosińska (2019) | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Doktor habilitowana nauk humanistycznych | |
Specjalność: językoznawstwo polonistyczne | |
Alma Mater | |
Doktorat |
13 grudnia 1994 – językoznawstwo |
Habilitacja |
4 czerwca 2013 – językoznawstwo |
Wykładowczyni | |
Uczelnia | |
Jednostka |
Instytut Języka Polskiego Wydziału Polonistyki |
Stanowisko | |
Instytucja | |
Stanowisko |
Przewodnicząca |
Okres zatrudn. |
od 2019 |
Życiorys
edytujAbsolwentka II Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Śniadeckiego w Kielcach (egzamin dojrzałości w 1983)[2]. W latach 1983–1988 studiowała filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim (magisterium w 1988). W 1994 roku uzyskała tamże stopień doktora nauk humanistycznych na podstawie rozprawy Kontrastywne studium językowego obrazu psa, kota i konia (na polskim i francuskim materiale leksykalno-frazeologicznym) (promotorka: Renata Grzegorczykowa). W 2001 roku ukończyła Studium Głosu i Wymowy Akademii Teatralnej w Warszawie. W 2013 roku habilitowała się na podstawie pracy Etyczny i pragmatyczny. Polskie dyskursy polityczne po 1989 roku[3]. Jest zatrudniona na stanowisku profesora uczelni w Wydziale Polonistyki UW[4].
Do jej zainteresowań naukowych należą m.in.: kultura języka polskiego, socjolingwistyka, etnolingwistyka, politolingwistyka, leksykologia oraz semantyka[4].
Od 1999 roku członkini Rady Języka Polskiego przy Prezydium PAN, a od roku 2019 jej przewodnicząca[5], jako pierwsza kobieta na tym stanowisku[6]. Jest również członkinią Komitetu Językoznawstwa PAN[3]. Od 1997 roku rzeczoznawczyni w Ministerstwie Edukacji Narodowej[4], obecnie (2023) w Ministerstwie Edukacji i Nauki[7]. Współpracuje z Narodowym Centrum Kultury (była między innymi współinicjatorką kampanii społecznej „Ojczysty – dodaj do ulubionych”[8] oraz prowadziła podcast „Język Giętki” w ramach cyklu „Audycje kulturalne”[9]). Od 2015 kieruje internetową Poradnią Językową PWN[10][11], a od 2018 – Obserwatorium Językowym UW, tworzącym słownik polskich neologizmów[12].
Działa także jako popularyzatorka normatywnej polszczyzny. W latach 1994–2003 współtworzyła cotygodniowe audycje w Polskim Radiu Bis[4]. W 2004 roku rozpoczęła współpracę z Programem III Polskiego Radia; początkowo prowadziła audycję „Skąd się biorą słowa”, zaś od września 2005 roku cykl „Co w mowie piszczy?”[13]. W maju 2020, po kontrowersjach związanych z unieważnieniem 1998. wydania Listy Przebojów, zawiesiła współpracę z Trójką[14]. Do rozgłośni wróciła miesiąc później, za namową Kuby Strzyczkowskiego; wznowiła prowadzenie „Co w mowie piszczy?”[15] oraz zadebiutowała z audycją poświęconą najnowszemu słownictwu polskiemu pt. „Astronomia Języka”, przygotowywaną wraz z zespołem Obserwatorium Językowego UW[16][17]. Ostatnie wydania programów ukazały się, kolejno, w lipcu i sierpniu 2020[17][18]. Jesienią 2020 roku dołączyła do zespołu Radia 357[19], gdzie prowadzi audycje „Rozmówki polsko-kubańskie” oraz „Słowa pod lupą”[20].
Życie prywatne
edytujZamężna z Wojciechem, ma syna Michała[13].
Wybrane publikacje
edytuj- Język w mediach masowych (red. wraz z Jerzym Bralczykiem), Warszawa: Upowszechnianie Nauki – Oświata „UN-O”, 2000.
- W kilku słowach: słownik frazeologiczny języka polskiego (wraz z Anną Ciesielską), Warszawa: Wydawnictwo Szkolne PWN, 2001.
- Słownik przysłów, czyli Przysłownik: pochodzenie, znaczenie, zastosowanie, Warszawa: Świat Książki, 2004.
- Formy i normy, czyli Poprawna polszczyzna w praktyce (red.), Warszawa: Felberg SJA, 2004.
- Skąd się biorą słowa, Warszawa: Świat Książki, 2005.
- Słownik przysłów: przysłownik, Poznań: Publicat, 2011.
- Etyczny i pragmatyczny. Polskie dyskursy polityczne po 1989 roku, Warszawa: Narodowe Centrum Kultury, 2012.
- Co w mowie piszczy?, Poznań: Publicat, 2013.
- Formy i normy, czyli Poprawna polszczyzna w praktyce (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2014.
- Dobra zmiana, czyli jak się rządzi światem za pomocą słów (współautor: Michał Rusinek), Kraków 2019.
Przypisy
edytuj- ↑ Poradnik Językowy – archiwum cyfrowe. poradnik-jezykowy.uw.edu.pl. [dostęp 2023-04-09].
- ↑ Katarzyna Kłosińska spotkała się z kieleckimi uczniami. echodnia.eu, 12 marca 2009. [dostęp 2023-04-09].
- ↑ a b Dr hab. Katarzyna Dorota Kłosińska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2023-04-11] .
- ↑ a b c d Pracownicy Instytutu. polon.uw.edu.pl. [dostęp 2023-04-13].
- ↑ Historia Rady. rjp.pan.pl. [dostęp 2023-04-04].
- ↑ Teresa Kruszona: Prof. Katarzyna Kłosińska przewodniczącą Rady Języka Polskiego. wyborcza.pl, 26 marca 2019. [dostęp 2023-04-10].
- ↑ Lista rzeczoznawców (plik w formacie.xlsx). gov.pl. [dostęp 2023-04-01].
- ↑ Rozpoczęła się kampania „Ojczysty – dodaj do ulubionych”. dzieje.pl, 21 lutego 2012. [dostęp 2023-04-04].
- ↑ Język Giętki. audycjekulturalne.pl. [dostęp 2023-04-09].
- ↑ O poradni. sjp.pwn.pl. [dostęp 2023-04-06].
- ↑ Koniec poradni?. sjp.pwn.pl, 31 października 2015. [dostęp 2023-04-10].
- ↑ Historia. obserwatoriumjezykowe.uw.edu.pl. [dostęp 2023-04-06].
- ↑ a b Katarzyna Kłosińska. polskieradio.pl. [dostęp 2023-04-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-06)].
- ↑ Językoznawczyni Katarzyna Kłosińska po 16 latach żegna się z radiową Trójką. wirtualnemedia.pl, 22 maja 2020. [dostęp 2023-03-30].
- ↑ Katarzyna Kłosińska wraca do Trójki z cyklem „Co w mowie piszczy”. wirtualnemedia.pl, 16 czerwca 2020. [dostęp 2023-03-30].
- ↑ W Trójce znów Wojciech Ossowski, niebawem cykl reporterski i premiery teatralne. Lista Przebojów wróci po audycie. wirtualnemedia.pl, 24 czerwca 2020. [dostęp 2023-03-30].
- ↑ a b Astronomia języka. trojka.polskieradio.pl. [dostęp 2023-03-30].
- ↑ Co w mowie piszczy?. trojka.polskieradio.pl. [dostęp 2023-03-30].
- ↑ Nikola Bochyńska: Radio 357 nadaje pierwsze audycje, liczba patronów przekroczyła 10 tysięcy. wirtualnemedia.pl, 20 października 2020. [dostęp 2023-04-09].
- ↑ Katarzyna Kłosińska. radio357.pl. [dostęp 2023-03-29].