Katarzyna Kubisiowska

Katarzyna Kubisiowska (ur. 30 maja 1971 w Krakowie) – polska dziennikarka i pisarka literatury faktu, działaczka opozycji demokratycznej w PRL, członkini redakcji Tygodnika Powszechnego.

Katarzyna Kubisiowska

Data i miejsce urodzenia	30 maja 1971 Kraków
Zawód, zajęcie	dziennikarka, autorka książek
Odznaczenia

Katarzyna Kubisiowska (z prawej) w rozmowie z Tadeuszem Lubelskim, 2022

Życiorys

Młodość

Urodziła się jako córka robotnika Edwarda Kubisiowskiego i archiwistki Anny z domu Kobieli; młodsza siostra Piotra (ur. 1965).

W latach 80. działała przy tworzeniu struktur opozycyjnej organizacji młodzieżowej, Federacji Młodzieży Walczącej (FMW) na terenie Krakowa, poza Nową Hutą. Współorganizowała struktury szkolne FMW w kilkunastu szkołach średnich. Była animatorką działalności szeregu grup FMW. Od 1986 była członkinią Krakowskiej Rady Koordynacyjnej FMW. Publikowała teksty w młodzieżowej prasie niezależnej. Kolportowała druki niezależne.

Zdała maturę w V Liceum Ogólnokształcącym im. Augusta Witkowskiego w Krakowie. W 1995 ukończyła studia filmoznawcze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Obroniła pracę magisterską Motyw domu w filmach Romana Polańskiego napisaną pod kierunkiem Tadeusza Lubeskiego.

Praca dziennikarska

Zadebiutowała jako dziennikarka w 1996 na łamach tygodnika Przekrój. Publikowała teksty w miesięczniku Film, dziennikach Rzeczpospolita i Gazeta Wyborcza. W 2006 podjęła stałą pracę w redakcji Tygodnika Powszechnego. Publikowała tam w działach „Kultura” i „Reportaż”. Od 2019 współtworzy Podkast Powszechny wydawany online przez Tygodnik Powszechny, w ramach którego prowadzi rozmowy w cyklach Punkt zwrotny oraz Własny pokój. Prowadziła warsztaty czytelnicze dla kobiet osadzonych w areszcie śledczym w Krakowie, lekcje czytania dla licealistek oraz warsztaty z pisania reportażu. W 2012 na łamach Tygodnika Powszechnego skrytykowała reality show Surowi rodzice TVN. Oceniła, że program stanowi „przepis na to, jak nie wychowywać dzieci”, co spotkało się z publiczną, negatywną oceną przedstawicielki TVN.

Za swoją pracę uzyskała nominacje do szeregu nagród dziennikarskich. W 2015 znalazła się w finale Nagrody im. Barbary Łopieńskiej. Była dwukrotnie nominowana do nagrody Grand Press w kategorii „Wywiad” (2015, 2019) oraz dwukrotnie nominowana do Nagrody Dziennikarzy Małopolski (2013, 2018).

Pierwsze książki

Była współautorką książek Panorama kina najnowszego. 1980–1995. Leksykon (1997) oraz Lektury na ekranie, czyli mały leksykon adaptacji filmowych (1999). Opublikowała szereg książek autorskich, w tym: zbiór rozmów z Justyną Pronobis-Szczylik i Cezarym Szczylikiem Rak po polsku (2014); książki biograficzne o Jerzym Pilchu (Pilch w sensie ścisłym, 2016), Danucie Szaflarskiej (Grać, aby żyć, 2019); wywiad-rzekę z Wojciechem Mannem Głos (2020) oraz zbiór jej wywiadów opublikowanych na łamach Tygodnika Powszechnego zatytułowany Blisko, bliżej (2021).

Vetulani. Piękny umysł, dzikie serce

Książka biograficzna Vetulani. Piękny umysł, dzikie serce autorstwa Katarzyny Kubisiowskiej w witrynie Głównej Księgarni Naukowej w Krakowie

W 2020 Katarzyna Kubisiowska została laureatką Nagrody Krakowa Miasta Literatury UNESCO – realizowanej przez Krakowskie Biuro Festiwalowe ze środków miasta Krakowa. Między innymi dzięki środkom z tej nagrody ukończyła prace nad książkową biografią Jerzego Vetulaniego Piękny umysł, dzikie serce (2022). Przy pisaniu tej biografii korzystała m.in. z materiałów audiowizualnych zgromadzonych w Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego przez Macieja Zborka i Andrzeja Hytrosia, którzy w latach 2013–2015 w ramach projektu Pamięć Uniwersytetu zarejestrowali w Instytucie Farmakologii Polskiej Akademii Nauk szereg rozmów z Jerzym Vetulanim. Książka Vetulani. Piękny umysł, dzikie serce została wydana również w formie audiobooka, czytanego przez Adama Baumana.

Książka spotkała się z przychylną reakcją krytyków i krytyczek w prasie i na portalach internetowych. Marcin Rotkiewicz na łamach Polityki ocenił, że to „rzetelna biografia”, która „dla części wielbicieli [Jerzego Vetulaniego] może okazać się momentami szokująca”, bo swojego bohatera „pokazuje jako człowieka pełnego wspaniałych zalet i poważnych wad”. Katarzyna Janowska na łamach Onetu poleciła tę biografię; wskazała, że Katarzyna Kubisiowska opisuje rodzinę Jerzego Vetulaniego, „jego przeszłość, jego plany, marzenia, a także jego śmierć, bo zmarł tak jak żył – w biegu – wpadł pod samochód” oraz oceniła, że „książkę czyta się bardzo dobrze”. Ryszard Kozik na łamach Gazeta.pl napisał: „To książka, po którą musicie sięgnąć. I z powodu jej bohatera (wybitnego neurobiologa, współtwórcy Piwnicy pod Baranami, ateisty, prowokatora, zwolennika legalizacji marihuany – można by długo wyliczać) i autorki, świetnej dziennikarki, rozmówczyni i pisarki”. Mariusz Nowik polecił biografię na łamach Newsweek Polska Historia stwierdzając, że „to reportaż o niezwykłym człowieku, wypełniony relacjami rodzinnymi, anegdotami, dokumentami, fotografiami”. Joanna Kmiecicka w Wysokich Obcasach oceniła, że książka „z czułością i wrażliwością przybliża koleje losu profesora oraz wartości, którymi kierował się w życiu. Świetna lektura nie tylko dla miłośników neuronauk”.

Radio Kraków w maju 2022 wyemitowało nagrania fragmentów biografii Vetulani. Piękny umysł, dzikie serce przeczytanych przez Dorotę Segdę. Spotkania autorskie z Katarzyną Kubisiowską odbyły się w 2022 w Pałacu Zbaraskich i Centrum Kultury Żydowskiej w Krakowie, Warszawie, Kadzidle i Bolechowicach.

Z pracy Katarzyny Kubisiowskiej korzystał Piotr Biliński przy pisaniu wydanej w listopadzie 2023 roku biografii Adam Vetulani (1901–1976). Historyk prawa polskiego i kanonicznego. Na łamach tej pracy Piotr Biliński nazwał książkę Vetulani. Piękny umysł, dzikie serce „kontrowersyjną biografią” i stwierdził, że „autorka patrzy na postać uczonego [Jerzego Vetulaniego] przez pryzmat jego życia osobistego, nie poddając analizie jego dorobku naukowego ani miejsca w nauce światowej. Skupia się na relacjonowaniu zasłyszanych plotek i legend rodzinnych, nie zawsze weryfikując je na podstawie bogatych zasobów archiwalnych”.

Kora. Się żyje

W 2023 nakładem Wydawnictwa Znak ukazała się książka Katarzyny Kubisiowskiej Kora. Się żyje, biografia Kory Sipowicz.

Książki

• Lektury na ekranie, czyli mały leksykon adaptacji filmowych, wraz z Barbarą Kosecką (Znak, 1999)
• Rak po polsku (Czarne, 2014)
• Pilch w sensie ścisłym (Znak, 2016)
• Szaflarska. Grać, aby żyć (W.A.B., 2019)
• Głos. Wojciech Mann w rozmowie z Katarzyną Kubisiowską (Znak, 2020)
• Blisko, bliżej. Rozmowy o tym, co najważniejsze (Znak, 2021)
• Vetulani. Piękny umysł, dzikie serce (Znak, 2022)
• Kora. Się żyje (Znak, 2023)

Nagrody i wyróżnienia

• Nominacja do Nagrody Dziennikarzy Małopolski (2013)
• Finał Nagrody im. Barbary Łopieńskiej za rozmowę z Jerzym Pilchem Jeden demon mniej opublikowaną w Tygodniku Powszechnym (2015)
• Nominacja do nagrody Grand Press w kategorii „Wywiad” za rozmowę z Jerzym Pilchem Jest czas obłapiania i jest czas miłości opublikowaną w Gazecie Wyborczej (2015)
• Medal „Dziękujemy za Wolność” Stowarzyszenia Sieć Solidarności przyznany za działalność w Federacji Młodzieży Walczącej oraz współtworzenie i kolportowanie prasy niezależnej w PRL (2016)
• Nominacja do Nagrody Dziennikarzy Małopolski w kategorii „Wywiad” za rozmowę z Adamem Zagajewskim 363 dni bez Nobla opublikowaną w Tygodniku Powszechnym (2018)
• Nominacja do Grand Press w kategorii „Wywiad” za rozmowę z Andrzejem Barańskim Co miesiąc Walentynki opublikowaną w Tygodniku Powszechnym (2019)
• Nagroda Krakowa Miasta Literatury UNESCO, realizowanej przez KBF ze środków miasta Krakowa (2020)
• Krzyż Wolności i Solidarności (2022)