Katedra św. Mikołaja Biskupa w Kaliszu
Katedra św. Mikołaja Biskupa w Kaliszu – zabytkowy kościół wzniesiony w stylu gotyckim; od 1992 r. katedra diecezji kaliskiej.
 536/57 z 22 września 1930[1] | |||||||||||||||
| katedra | |||||||||||||||
 Katedra w Kaliszu (widok z wieży ratusza) | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Adres |
ul. Kanonicka 5 | ||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| Parafia |
katedralna św. Mikołaja w Kaliszu | ||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie Kalisza  | |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |||||||||||||||
 51°45′50,7″N 18°05′21,1″E/51,764083 18,089194
| |||||||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||||||
Historia i architekturaEdytuj
Przyjmuje się, że początki budowy kościoła przypadają na połowę lat 50. XIII wieku. Fundatorem był prawdopodobnie książę kaliski Bolesław Pobożny wraz z żoną, księżną Jolentą. Budowę trójnawowego, gotyckiego gmachu, wraz z wieżą, ukończono na przełomie XIV i XV wieku[2].
W połowie XIV w. król Kazimierz Wielki oddał budujący się wciąż kościół pod opiekę kanoników laterańskich, którzy przebywali w Kaliszu do 1810 roku. W 1441 arcybiskup gnieźnieński Wincenty Kot wyniósł kościół do godności kolegiaty zakonnej[2].
Przebudowany w latach 1612-1639 pod kierunkiem architekta Albina Fontany. W latach 1869-1876 dokonano kolejnej, większej renowacji, odbudowując m.in. kościelną wieżę, zniszczoną w 1706[2].
Posiada trzy nawy, wieżę oraz kaplicę w stylu neogotyckim. Ołtarz główny barokowy, wzniesiony w 1662. W 1992 kościół podniesiony przez Jana Pawła II do rangi katedry diecezji kaliskiej.
Północna kaplica oraz częściowo prezbiterium dekorowane są malowidłami Włodzimierza Tetmajera. Jest on również autorem witraży w nawie głównej[3].
Ingres pierwszego biskupa kaliskiego Andrzeja Wołłowicza do kościoła św. Mikołaja Biskupa w Kaliszu odbył się 4 lipca 1819[4].
W 1973 roku[5] z kościoła zaginął obraz Zdjęcie z krzyża Petera Paula Rubensa, zakupiony w pracowni malarza w Antwerpii w 1620 i sprowadzony do Kalisza w 1621[6]. Według oficjalnej, wówczas przyjętej wersji, obraz spłonął podczas pożaru w nocy z 13 na 14 grudnia[7][8]. Według innych źródeł pożar mógł zostać wzniecony dla zatarcia śladów kradzieży[9][10].
W katedrze pochowany jest m.in. Stanisław Kobierzycki[11].
W kościele ochrzczeni zostali m.in. Adam Asnyk i Mieczysław Smorawiński, a ślub wzięła Maria Konopnicka[12].
W 2016 w Niedzielę Miłosierdzia Bożego do katedry sprowadzono relikwie św. Faustyny Kowalskiej[13].
GaleriaEdytuj
Prezbiterium i wielki ołtarz (2019)
Włodzimierz Tetmajer, Alegoria umarłej Polski, 1895
Peter Paul Rubens, Zdjęcie z krzyża, 1615–1617 (zaginiony)
Widok kościoła przed 1858
_(cropped).jpg)
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2021 [dostęp 2010-05-06].
- ↑ a b c Andrzej Drewicz: Katedra pw. św. Mikołaja Biskupa (pol.). wkaliszu.pl. [dostęp 2022-07-26].
- ↑ Kalisz - miasto o wielu obliczach, turystyka.wp.pl, 11 października 2013 [dostęp 2021-02-22] (pol.).
- ↑ Adam Chodyński: Kieszonkowa kroniczka historyczna miasta Kalisza. Kalisz: Księgarnia Maksymiliana Hofmańskiego, 1885, s. 73.
- ↑ Kartka z kalendarza, „Ziemia Kaliska” (49), 8 grudnia 2017.
- ↑ Edward Chwalewik: Zbiory polskie. Archiwa, bibljoteki, gabinety, galerje, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie. T. 1: A–M. Warszawa: Wydawnictwo Jakuba Mortkowicza, 1926, s. 141.
- ↑ Katedra pw. św. Mikołaja w Kaliszu • Odkryj Wielkopolskę • sprawdź ciekawe miejsca w Twojej okolicy, regionwielkopolska.pl [dostęp 2021-02-22] (pol.).
- ↑ Planty miejskie w Kaliszu, www.parki.org.pl [dostęp 2021-02-22].
- ↑ Sylwia Kwiatkowska, Sprawa Rubensa, Radio Centrum [dostęp 2021-02-22] (pol.).
- ↑ Danuta Synkiewicz, Czy słynny obraz Rubensa "Zdjęcie z krzyża" zostanie odnaleziony?, radiopoznan.fm [dostęp 2021-02-22] (pol.).
- ↑ Władysław Kościelniak, Krzysztof Walczak, Kronika miasta Kalisza, Kalisz: Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2002, s. 121, ISBN 83-85638-43-1, OCLC 831022885.
- ↑ Barbara Stanisławczyk: Ostatni krzyk. Od Katynia do Smoleńska historie dramatów i miłości. Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”, 2011, s. 311. ISBN 978-83-7510-814-9.
- ↑ Relikwie św. Faustyny w Kaliszu, Fakty Kaliskie [dostęp 2016-04-04].