Kazimiera Szczuka

polska literaturoznawczyni, dziennikarka i działaczka

Kazimiera Szczuka (ur. 22 czerwca 1966 w Warszawie) – polska krytyczka literacka, historyczka literatury, nauczycielka akademicka, dziennikarka, prezenterka telewizyjna, działaczka feministyczna oraz polityczna.

Kazimiera Szczuka
Ilustracja
Kazimiera Szczuka (2017)
Data i miejsce urodzenia

22 czerwca 1966
Warszawa

Zawód, zajęcie

dziennikarka, krytyczka literacka

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Partia

Zieloni, Twój Ruch

Życiorys edytuj

Rodzina i wykształcenie edytuj

Jej ojciec Stanisław Szczuka (1928–2011) był adwokatem i działaczem opozycji w PRL[1]. Matka Janina z domu Winawer, pochodząca ze zasymilowanej rodziny żydowskiej, pracowała jako lekarka[2]. Kazimiera Szczuka jest wnuczką adwokata Władysława Winawera i praprawnuczką szachisty Szymona Winawera[2].

Jest absolwentką Uniwersytetu Warszawskiego, uczestniczyła w seminarium magisterskim prowadzonym przez Marię Janion[2][3]. Za swoją pracę magisterską została wyróżniona w konkursie prac magisterskich im. Jana Józefa Lipskiego[3].

Działalność zawodowa edytuj

Zawodowo związana z dziennikarstwem. Publikowała w takich gazetach i czasopismach jak „Gazeta Wyborcza”, „Res Publica Nowa”, „Teksty Drugie”, „Zadra” oraz „Pismo Ośrodka Informacji Środowisk Kobiecych”. Została wykładowczynią gender studies w Instytucie Badań Literackich PAN oraz na wydziale reżyserii Akademii Teatralnej w Warszawie.

Jako dziennikarka telewizyjna zadebiutowała 30 kwietnia 2001 w magazynie kulturalnym Dobre książki, który prowadziła z Witoldem Beresiem i Tomaszem Łubieńskim. Od stycznia do marca 2003 była jedną z prowadzących program Pegaz. Oba programy emitowane były na antenie Telewizji Polskiej. Z TVP została zwolniona po tym, jak w wywiadzie z Manuelą Gretkowską użyła kilku niecenzuralnych słów[4].

Szerszą popularność zdobyła w 2004, kiedy to w marcu zadebiutowała jako prowadząca teleturniej wiedzy ogólnej Najsłabsze ogniwo w TVN. Styl prowadzenia (zgodny z formatem licencyjnego teleturnieju) wzbudzał w Polsce pewne kontrowersje[3]. W tym samym roku opublikowała książkę Milczenie owieczek, dotyczącą postulowanego prawa do aborcji, antykoncepcji i edukacji seksualnej. W 2004 wraz z Krzysztofem Kłosińskim została prowadzącą program poświęcony książkom i literaturze pt. Wydanie II poprawione, emitowany w TVN i TVN24.

Okazjonalnie występuje w różnego rodzaju programach telewizyjnych, m.in. w programie Kocham cię, Polsko![5], odgrywała rolę ekspertki w teleturnieju Milionerzy[6], była gościem specjalnym i jurorką jednego odcinka programu Top Model w 2010[7]. Była też m.in. członkinią komisji specjalnej programu telewizyjnego Opowiedz nam swoją historię wyemitowanego w TVP2 w 2010. Weszła w skład zespołu „Krytyki Politycznej” i Feminoteki.

Podjęła pracę jako nauczycielka języka polskiego w LXI Liceum Ogólnokształcącym im. Janiny Zawadowskiej w ramach Młodzieżowego Ośrodka Socjoterapii nr 1 „SOS” w Warszawie[8]. We wrześniu 2022 została prowadzącą program Popołudniowa rozmowa RMF FM na antenie RMF FM[9].

Działalność polityczna edytuj

W 2000 była wśród twórczyń inicjatywy Porozumienie Kobiet 8 Marca, która zajęła się organizowaniem warszawskich Manif. Należała też do założycieli partii Zieloni 2004, z której kilka lat później wystąpiła.

W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 bezskutecznie ubiegała się o mandat europosłanki z pierwszego miejsca na liście komitetu Europa Plus Twój Ruch (jako bezpartyjna kandydatka z poparciem TR) w województwie kujawsko-pomorskim, uzyskując 10 515 głosów[10]. W lutym 2015 wstąpiła do Twojego Ruchu[11]. W październiku tego samego roku jako przedstawicielka TR otworzyła listę wyborczą Zjednoczonej Lewicy do Sejmu w okręgu krakowskim[12]. Kilka tygodni po porażce wyborczej tej koalicji ogłosiła swoje odejście z TR[13].

Krytyka edytuj

26 lutego 2006 była gościem w programie Kuba Wojewódzki, gdzie przedrzeźniała głos Magdaleny Buczek, niepełnosprawnej prezenterki Radia Maryja. Za emisję tego odcinka Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji nałożyła na Polsat karę pieniężną w wysokości 500 tys. złotych, motywując to prześmiewczym odnoszeniem się do osób niepełnosprawnych oraz modlitw[14]. Kazimiera Szczuka tłumaczyła, że nie wiedziała o niepełnosprawności Magdaleny Buczek[15] oraz że ją przeprosiła[16].

We wrześniu 2006 na jednym z wieców przeciw Romanowi Giertychowi, dając się sprowokować reporterowi videobloga Pyta.pl, uderzyła go w twarz[17]. Rok później czasopismo „Przekrój” odcinek tego programu z jej udziałem uznało za jeden z trzech najlepszych filmów, które warto obejrzeć w Internecie[18][19]. Brak reakcji KRRiT krytykowało później Katolickie Stowarzyszenie Dziennikarzy[20].

Programy telewizyjne edytuj

Publikacje książkowe edytuj

  • Kopciuszek, Frankenstein i inne, eFKa, Kraków 2001
  • Milczenie owieczek. Rzecz o aborcji, W.A.B., Warszawa 2004
  • Duża książka o aborcji (współautorka z Katarzyną Bratkowską), Czarna Owca, Warszawa 2011
  • Janion. Transe – traumy – transgresje. 1: Niedobre dziecię (współautorka z Marią Janion), Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2012
  • Janion. Transe – traumy – transgresje. 2: Profesor Misia (współautorka z Marią Janion), Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2012

Przypisy edytuj

  1. Krzysztof Biernacki: Stanisław Szczuka. encyklopedia-solidarnosci.pl. [dostęp 2014-04-10].
  2. a b c Katarzyna Bielas: Feministka − wywiad z Kazimierą Szczuką. wysokieobcasy.pl, 2002-05-17. [dostęp 2014-04-10].
  3. a b c Maja Narbutt. Kobieta upadła, wydanie poprawione. „Rzeczpospolita”, 2006-03-25. [dostęp 2014-04-10]. 
  4. Kazimiera Szczuka – życiorys, poglądy. gazeta.pl, 16 września 2015. [dostęp 2018-11-27].
  5. Gwiazdy w „Kocham Cię, Polsko!”. interia.pl, 2009-09-06. [dostęp 2021-12-01].
  6. 'Milionerzy' powrócą na nowych zasadach. wp.pl, 2009-08-17. [dostęp 2014-04-10].
  7. Kazimiera Szczuka: Czas na feministyczny cud w Polsce. wyborcza.pl, 2014-02-10. [dostęp 2015-10-10].
  8. Pracownicy. mossos.pl. [dostęp 2021-12-01].
  9. Szczuka krytykowana po debiucie w RMF FM. „Może pan przestać mówić”. wp.pl, 2022-09-06. [dostęp 2022-09-06].
  10. Serwis PKW – Wybory 2014. [dostęp 2014-05-30].
  11. Kazimiera Szczuka dołącza do Twojego Ruchu. onet.pl, 2015-02-17. [dostęp 2015-02-17].
  12. Serwis PKW – Wybory 2015. [dostęp 2015-10-10].
  13. Michał Wróblewski: Miller milczy, Kwaśniewski dostrzega efekt partii Razem na największym od lat seminarium o przyszłości lewicy. 300polityka.pl, 2015-12-01. [dostęp 2015-12-06].
  14. Polsat ukarany za wypowiedź Szczuki. wprost.pl, 2006-03-16. [dostęp 2015-10-10].
  15. Polsat płaci pół miliona za szyderstwa z Madzi Buczek. tvn24.pl, 2010-01-14. [dostęp 2022-09-06].
  16. Kazimiera Szczuka: Czuję się jak w domu wariatów. wiadomosci24.pl, 2006-08-25. [dostęp 2014-04-10].
  17. Szczuka dała się sprowokować. zw.com.pl, 2005-09-12. [dostęp 2017-08-12].
  18. Z tego się śmiejemy. „Przekrój”. Nr 40/3250, s. 50, 2007-10-04. ISSN 0033-2488. [dostęp 2022-09-06]. 
  19. Tam, gdzie rosną dowcipy. wp.pl, 2007-10-04. [dostęp 2017-08-27].
  20. List otwarty do Prezesa KRRiT Jana Dworaka. ksd.media.pl, 2011-12-07. [dostęp 2017-08-27].