Kazimierz Dworak
Kazimierz Juliusz Tadeusz Dworak (ur. 7 stycznia 1895 w Rzeszowie, zm. 3 listopada[1] 1954 w Londynie) – generał brygady Wojska Polskiego.
| ||
 generał brygady
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 7 stycznia 1895 Rzeszów | |
| Data i miejsce śmierci | 3 listopada 1954 Londyn | |
| Przebieg służby | ||
| Lata służby | od 1919 | |
| Siły zbrojne | .png){kind=small} Armia Austro-Węgier Błękitna Armia Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
| |
| Jednostki | 3 Pułk Szwoleżerów 12 Dywizja Piechoty Generalny Inspektorat Jazdy 6 Pułk Strzelców Konnych 6 Samodzielna Brygada Kawalerii 9 Pułk Ułanów 2 Dywizja Kawalerii 15 Pułk Ułanów 24 Pułk Ułanów 1 Dywizja Pancerna I Korpus Polski | |
| Stanowiska | dowódca pułku kawalerii zastępca dowódcy dywizji zastępca dowódcy korpusu | |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa Kampania wrześniowa | |
| Odznaczenia | ||
        _-_ribbon_bar.png){kind=small}     
| ||
ŻyciorysEdytuj
W Krakowie skończył studia prawnicze, a następnie jako oficer kawalerii służył w armii austriackiej[1]. Po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku dostał się do niewoli włoskiej, a następnie wstępuje do Armii Polskiej we Francji gen. Hallera[1], gdzie od grudnia 1918 do marca 1919 był dowódcą szwadronu w 3 pułku szwoleżerów[1]. Jeszcze we Francji skończył kurs Sztabu Generalnego.
Od maja 1919 do czerwca 1921 pełnił służbę w 12 Dywizji Piechoty i uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Od czerwca do października 1921 był słuchaczem kursu wyższych dowódców we Francji.
3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu rotmistrza ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 390. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 roku – korpus oficerów kawalerii), a jego oddziałem macierzystym był 6 pułk strzelców konnych[2]. W 1923 pełnił służbę w Generalnym Inspektoracie Jazdy w Warszawie na stanowisku referenta, pozostając oficerem nadetatowym 6 psk[3]. 2 listopada 1923 został przydzielony do 6 psk w Żółkwi z jednoczesnym odkomenderowaniem do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza jednorocznego kursu doszkolenia[4]. Z dniem 15 października 1924 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do 6 Samodzielnej Brygady Kawalerii w Stanisławowie na stanowisko szefa sztabu[5][6]. 1 grudnia 1924 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 41. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[7]. W grudniu 1925 został przeniesiony do 9 pułku ułanów w Trembowli na stanowisko dowódcy 1 szwadronu[8]. Od stycznia 1927 w Departamencie II Kawalerii MSWojsk. 31 października tego roku ogłoszono jego przeniesienie do 2 Dywizji Kawalerii na stanowisko szefa sztabu[9][10]. 20 lutego 1930 ogłoszono jego przeniesienie do 15 pułku ułanów w Poznaniu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[11][12]. Został awansowany do stopnia podpułkownika kawalerii ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931[13]. We wrześniu 1932 został przeniesiony do 24 pułku ułanów w Kraśniku na stanowisko dowódcy pułku[14]. W 1937 przeprowadził motoryzację pułku, który włączono w skład 10 Brygady Kawalerii. 19 marca 1938 awansował na pułkownika[1]. W 1938 na czele pułku wziął udział w zajęciu Zaolzia.
Po wybuchu II wojny światowej 1939 walczył w kampanii wrześniowej. Brał udział w obronie Rzeszowa jako dowódca 24 pułku ułanów[15]. 19 września z całą brygadą przekroczył granicę z Węgrami, gdzie był internowany[16], po czym przedostał się do Francji[1]. W okresie od stycznia do maja 1940 pełnił obowiązki zastępcy dowódcy Brygady Pancerno-Motorowej, a od maja do czerwca tego samego roku dowódca Ośrodka Zapasowego Kawalerii we Francji[1]. Od października 1940 do stycznia 1941 służył w I Korpusie w Anglii na stanowisku zastępcy dowódcy 10 Brygady Kawalerii Pancernej stacjonującej w Szkocji, a do marca 1942 dowódcy 5 Brygady Kadrowej Strzelców[1].
Od marca 1942 pełnił funkcję zastępcy dowódcy 1 Dywizji Pancernej, z którą brał udział w inwazji we Francji walcząc w jej składzie do kwietnia 1945[1]. W kwietniu 1945 został przeniesiony do Inspektoratu Wyszkolenia Wojska, a w październiku tego roku wyznaczony na stanowisko zastępcy dowódcy I Korpusu Polskiego[1]. 1 kwietnia 1945 został mianowany generałem brygady[1]. Po wojnie zamieszkał w Anglii, pochowany na cmentarzu Wandsworth[1].
W 1928, w numerach 6 (32) i 7 (33) Przeglądu Kawaleryjskiego opublikował artykuł „Charakterystyka użycia i działań kawalerii dywizyjnej”[17].
Ordery i odznaczeniaEdytuj
- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 145 (za kampanię wrześniową 1939)[18]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)[19]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1934)[20]
- Krzyż Walecznych – dwukrotnie (po raz pierwszy w 1921)[21]
- Złoty Krzyż Zasługi – 1938[22]
- Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée”
- Krzyż Komandorski z Palmą Orderu Korony (za kampanie w północno-zachodniej Europie 1944–1945, Belgia)
- Oficer Legii Honorowej (Francja)[23]
- Kawaler Legii Honorowej (Francja)
- Krzyż Komandorski (Companion) Orderu Imperium Brytyjskiego (Wielka Brytania)[24]
- Krzyż Oficerski Orderu Gwiazdy Rumunii – 13 listopada 1923[25]
- Krzyż Kawalerski Orderu Gwiazdy Czarnej – 13 listopada 1923[25]
- Krzyż Wojenny – 13 listopada 1923[25]
- Krzyż Wojenny z palmą (Francja)[26]
- Médaille commémorative de la guerre 1939-1945 (Francja)
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l Leżeński i Kukawski 1991 ↓, s. 48.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 165.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 75, 664, 681.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 69 z 1 listopada 1923 roku, s. 732.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 110 z 15 października 1924 roku, s. 612.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 83, 591, 601.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 736.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 129 z 1 grudnia 1925 roku, s. 698.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927 roku, s. 314.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 329, 341.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 20 lutego 1930 roku, s. 69.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 642.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 142.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 420.
- ↑ Rafał Rudacki, „Biali ułani” w obronie Rzeszowa [dostęp 2016-09-10].
- ↑ Jerzy Majka. Internowanie 10. Brygady Kawalerii (zmotoryzowanej) na Węgrzech w 1939 roku. „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F”. 60, s. 185, 189, 2005. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
- ↑ Spis treści „Przeglądu Kawaleryjskiego”; dostęp 2011-12.
- ↑ Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 251. [dostęp 2015-08-14].
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 2793 z 26 marca 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 13, poz. 412).
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 229, 11 listopada 1934.
- ↑ Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1987 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 39, poz. 1831).
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 595.
- ↑ Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 292. [dostęp 2015-08-14].
- ↑ Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 291. [dostęp 2015-08-14].
- ↑ a b c Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 76 z 12 grudnia 1923 roku, s. 710.
- ↑ Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 289. [dostęp 2015-08-14].
BibliografiaEdytuj
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione.
- Cezary Leżeński, Lesław Kukawski: O kawalerii polskiej XX wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1991, s. 48. ISBN 83-04-03364-X.