Kazimierz Grodecki

polski działacz komunistyczny

Kazimierz Grodecki pseud. „Góral”, „Tomek” (ur. 4 marca 1883 w Przybyszewie w powiecie grójeckim, zm. 16 października 1942 w Warszawie) – działacz komunistyczny, współzałożyciel SP ZSRR.

Kazimierz Grodecki
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

4 marca 1883
Przybyszew

Data i miejsce śmierci

16 października 1942
Warszawa

Miejsce spoczynku

Cmentarz Wojskowy na Powązkach

Zawód, zajęcie

szewc

Odznaczenia
Order Krzyża Grunwaldu III klasy

Życiorys edytuj

 
Grób Kazimierza Grodeckiego na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Syn małorolnego chłopa. W wieku 14 lat, po ukończeniu 3 klasy szkółki, udał się do Warszawy, gdzie odbywał naukę u szewca. W czasie terminowania ukończył 4 klasy kursów dokształcających. Podczas I wojny światowej wstąpił do SDKPiL. Od grudnia 1918 członek KPRP. Działał w MOPR i w Kole Warszawskiego Stowarzyszenia Wolnomyślicieli Polskich.

Był współorganizatorem i działaczem Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Skórzanego. W sierpniu 1928 aresztowany na ul. Krochmalnej podczas rozlepiania plakatów zawiadamiających o wiecu sprawozdawczym komunistycznej frakcji poselskiej. Zwolniony na rozprawie sądowej pod koniec 1928, na wznowionym procesie w sierpniu 1929 został skazany na rok pozbawienia wolności, ale zwolniono go za kaucją ze względu na nieletnie dzieci i chorą żonę. Po śmierci dwóch córek odsiadywał wyrok w płockim więzieniu od maja 1930. Był wówczas sekretarzem „Komuny”, czyli samorządu więźniów politycznych.

1932–1933 był sekretarzem Komitetu Okręgowego KPP w Łodzi, a od 1934 pracował w kierownictwie partyjnym dzielnic KPP „Ochota” i „Jerozolima” w Warszawie, organizował strajki i wiece, w domu z żoną i córką powielał odezwy komunistyczne. 1937–1938 był sekretarzem Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Skórzanego. W 1938 zorganizował i był członkiem zarządu spółdzielni Szewc Polski.

W początkach okupacji niemieckiej był organizatorem grup komunistycznych i współorganizatorem Stowarzyszenia Przyjaciół ZSRR na terenie Warszawy (1940). W styczniu 1942 przystąpił do PPR, w której należał do najaktywniejszych działaczy i organizatorów struktur partyjnych na terenie Żoliborza i Śródmieścia. Pracował pod bezpośrednim zwierzchnictwem I sekretarza PPR, Marcelego Nowotki. Aresztowany przez Gestapo 28 września 1942, po ciężkich torturach został publicznie powieszony wraz z 49 innymi osobami w dniu 16 października.

W 1948 jego szczątki ekshumowano i pochowano razem ze szczątkami pozostałych powieszonych w kwaterze więźniów Pawiaka na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera 6C-3-9)[1].

Pośmiertnie odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy (1946)[2]. Od 24 listopada 1961 do 9 listopada 2017 r. był patronem ulicy w Warszawie na terenie dzielnicy Bielany[3].

Przypisy edytuj

  1. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-18].
  2. M.P. z 1947 r. nr 51, poz. 327
  3. Uchwała nr 28 Rady Narodowej z dnia 24 listopada 1961 r. w sprawie nadania nazw ulicom, "Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy", Warszawa, dnia 20 grudnia 1961 r., nr 22. poz. 96., s. 2; ZARZĄDZENIE ZASTĘPCZE WOJEWODY MAZOWIECKIEGO z dnia 9 listopada 2017 r. w sprawie nadania nazwy ulicy, "DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO", Warszawa, dnia 10 listopada 2017 r., poz. 10137.

Bibliografia edytuj

  • Polski Słownik Biograficzny, Wrocław-Kraków-Warszawa 1959-1960.
  • Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 2, Warszawa 1987.

Linki zewnętrzne edytuj