Wikipedia

Kazimierz Kardaszewicz

generał brygady Wojska Polskiego

Kazimierz Kardaszewicz (ur. 31 stycznia 1855[a] w Ostrogu na Wołyniu, zm. 21 kwietnia 1945 w Pruszkowie) – generał brygady Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, lekarz medycyny.

Kazimierz Kardaszewicz
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

31 stycznia 1855
Ostróg

Data i miejsce śmierci

21 kwietnia 1945
Pruszków

Przebieg służby
Lata służby

1879–1918

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

1 Lazaret 3 Dywizji Strzelców Polskich

Stanowiska

naczelny lekarz szpitala wojskowego
naczelny lekarz lazaretu dywizji

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Niepodległości
Grób gen. Kazimierza Kardaszewicza na cmentarzu parafialnym w Pruszkowie

Życiorys edytuj

Urodził się 31 stycznia 1855 roku w Ostrogu na Wołyniu, w rodzinie Stanisława i Kamilli z Dębskich[2][3][4][5]. W 1865 rozpoczął naukę w klasie pierwszej progimnazjum w Ostrogu[6]. W 1870, po ukończeniu klasy czwartej, przeniósł się do gimnazjum klasycznego w Żytomierzu[7]. Tam w czerwcu 1874 zdał egzamin maturalny[8]. W czerwcu 1879 roku ukończył studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Moskiewskiego i uzyskał tytuł doktora nauk medycznych[9]. Równocześnie z medycyną studiował języki nowożytne (angielski i włoski)[9]. Od drugiego roku pobytu w Moskwie otrzymywał stypendium rządowe, w kwocie 300 rubli miesiecznie, za które po ukończeniu studiów zobowiązany był „przesłużyć w ciągu lat sześciu na posadach cywilnych lub wojskowych”[9].

W sierpniu 1879 został mianowany młodszym lekarzem 47 Ukraińskiego Pułku Piechoty(inne języki), który stacjonował w Kamieńcu Podolskim[9]. W latach 1884–1886 studiował higienę w Imperatorskiej Wojskowej Akademii Medycznej w Petersburgu[10]. Po ukończeniu studiów wrócił do macierzystego pułku, który stacjonował w Winnicy[11]. W styczniu 1891 został przeniesiony w tym samym garnizonie na stanowisko lekarza trzech parków artylerii[12]. W lipcu 1895 został mianowany starszym lekarzem 1 Konnego Pułku Kozaków Zabajkalskich w Nikolsku Ussuryjskim[13]. W 1904 roku został mianowany radcą stanu.

Od 2 stycznia 1907 roku przez kolejnych dziesięć lat był naczelnym lekarzem szpitala wojskowego w Benderach, w ówczesnej guberni besarabskiej. W kwietniu 1917 roku został naczelnym lekarzem Korpusu Komunikacji Wojennych w Odessie. Był członkiem Związku Wojskowych Polaków, a od lutego do kwietnia 1918 roku szefem sanitarnym Polskich Oddziałów Wojskowych Okręgu Odeskiego[14]. 4 maja 1918 roku został wyznaczony na stanowisko naczelnego lekarza 1 lazaretu 3 Dywizji Strzelców Polskich. W lipcu 1918 roku, po rozwiązaniu I Korpusu Polskiego, został przetransportowany do Warszawy.

21 sierpnia 1919 roku został przyjęty do Rezerwy Wojska Polskiego z byłej armii rosyjskiej w randze generała podporucznika lekarza[15]. Szef sekcji opieki w Departamencie Sanitarnym Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. Z dniem 31 stycznia 1924 roku został przeniesiony z rezerwy w stan spoczynku z prawem noszenia munduru[16][17]. Na emeryturze mieszkał w Warszawie[18]. Zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku w korpusie generałów stanu spoczynku[19]. Od 1925, początkowo społecznie, a w latach 1929–1938 etatowo, pracował w Bibliotece Publicznej miasta stołecznego Warszawy, gdzie zorganizował i kierował działem starodruków; organizował też dział rękopisów. Wysiedlony w 1940 roku przez Niemców osiadł w Pruszkowie, tam zmarł i został pochowany.

W 1884 roku Kazimierz Kardaszewicz zawarł związek małżeński ze „znana mu od dzieciństwa” Rozalią Zaorską[20] (ur. 21 kwietnia 1858 w Żytomierzu)[21], z którą miał troje dzieci[b]:

  • Kazimierza Stanisława (ur. 3 grudnia 1895), pułkownika piechoty Wojska Polskiego,
  • Jerzego Stanisława (ur. 13 marca 1897, zm. 1953) inżyniera, kapitana Wojska Polskiego[24],
  • Stanisława (1889–1940), majora broni pancernych Wojska Polskiego.

Ordery i odznaczenia edytuj

Twórczość edytuj

Ogłosił kilka prac z historii i bibliografii medycyny oraz oddzielnie[26]:

  • Kilka wspomnień z przeszłości. Poznań: R. E. Matuszewski, 1929.

Uwagi edytuj

  1. ↑ Kazimierz Kardaszewicz podał daty swego urodzenia według starego (19 stycznia) i nowego stylu (31 stycznia)[1]. Zobacz daty nowego i starego porządku.
  2. ↑ Kazimierz Kardaszewicz napisał, że w 1890 miał troje dzieci, w wieku 5 i 3 lat oraz jednego roku[22]. W. Witczak podał, że generał Kardaszewicz miał trzech synów urodzonych w 1885, 1887 i 1889, ale z imienia wymienił tylko najmłodszego Stanisława (1889–1940)[23].
  3. ↑ Stanisław Kardaszewicz 30 marca 1934 podał, że był to „Order Krzyż Komandorski III klasy zak. «de l'Ordre Sacré Royal et Militaire de la Merci»”[30].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Kardaszewicz 1929 ↓, s. 3.
  2. ↑ Witczak 1992 ↓, s. 221, urodzony 31 stycznia 1855.
  3. ↑ a b Tu podano, że urodził się 31 stycznia 1855, a matka miała na imię Kamilla. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-14]..
  4. ↑ Stawecki 1994 ↓, s. 160.
  5. ↑ Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 108, tu urodzony 15 marca 1855.
  6. ↑ Kardaszewicz 1929 ↓, s. 7.
  7. ↑ Kardaszewicz 1929 ↓, s. 9.
  8. ↑ Kardaszewicz 1929 ↓, s. 10.
  9. ↑ a b c d Kardaszewicz 1929 ↓, s. 15.
  10. ↑ Kardaszewicz 1929 ↓, s. 19, 20.
  11. ↑ Kardaszewicz 1929 ↓, s. 20.
  12. ↑ Kardaszewicz 1929 ↓, s. 22–24.
  13. ↑ Kardaszewicz 1929 ↓, s. 25.
  14. ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 405.
  15. ↑ Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 89 z 20 września 1919 roku, poz. 3232.
  16. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 120 z 12 listopada 1924 roku, s. 670, tu jako datę urodzenia podano 31 stycznia 1855 roku.
  17. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1405.
  18. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 879.
  19. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 322, 1138 tu jako Franciszek Kardaszewicz.
  20. ↑ Kardaszewicz 1929 ↓, s. 19.
  21. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-14]..
  22. ↑ Kardaszewicz 1929 ↓, s. 21.
  23. ↑ Witczak 1992 ↓, s. 229.
  24. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 181, 827.
  25. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 15 lipca 1922, s. 503.
  26. ↑ a b Encyklopedia Wojskowa 1934 ↓, s. 55.
  27. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-14]..
  28. ↑ M.P. z 1933 r. nr 24, poz. 33.
  29. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-14]..
  30. ↑ Kolekcja ↓, s. 3.
  31. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 listopada 1934, s. 232.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kazimierz_Kardaszewicz&oldid=70312371”