Kazimierz Marian Dudziński
Kazimierz Marian Dudziński (ur. 15 lipca 1890 w Szmańkowczykach, zm. ?) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego II RP, Armii Polskiej w ZSRR i Polskich Sił Zbrojnych.
Kazimierz Dudzinski (przed 1934) | |
podpułkownik piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
15 lipca 1890 |
---|---|
Data śmierci |
? |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
Armia Austro-Węgier |
Jednostki |
8 Pułk Piechoty Legionów |
Stanowiska |
oficer ordynansowy |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Życiorys
edytujUrodził się 15 lipca 1890 w Szmańkowyczkach jako syn Adolfa[1]. W 1918 został przyjęty z c. i k. armii do Wojska Polskiego. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Został awansowany do stopnia kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[2][3][4]. W 1923, 1924 jako oficer nadetatowy 8 pułku piechoty Legionów w Lublinie, służył jako oficer ordynansowy tamtejszego Dowódcy Okręgu Korpusu Nr II gen. dyw. Jana Romera[5][6]. W 1928 pozostawał oficerem 8 pp Leg[7]. Został awansowany do stopnia majora piechoty ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929[8]. W marcu 1932 został przeniesiony z 79 pułku piechoty do 80 pułku piechoty w Słonimiu na stanowisko dowódcy batalionu[9][10]. W listopadzie 1933 roku został przesunięty na stanowisko kwatermistrza[11]. W 1936 roku został mianowany podpułkownikiem w korpusie oficerów piechoty. W czerwcu 1939 roku objął dowództwo 78 pułku piechoty.
Dowodząc pułkiem został ranny w bitwie pod Mławą[12]. Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez Sowietów. Od 1940 był osadzony w obozie jenieckim NKWD w Griazowcu[13][14]. Jesienią 1940 wraz z kilkoma innymi oficerami został umieszczony w tzw. „willi rozkoszy” w Małachówce[15]. W połowie marca 1941 roku lokatorzy willi w Małachówce większością głosów zdecydowali współpracować z redakcją „Nowych Widnokręgów”. Za pośrednictwem NKWD wysłano do redakcji pisma deklarację. Opracowany przez ppłk. Dudzińskiego tekst rozpoczynał się następująco: „My, niżej podpisani oficerowie byłej Armii Polskiej stwierdzamy, że Naród Polski dotychczas był oszukiwany i wyzyskiwany przez klasę posiadającą. Dopiero Związek Sowiecki wskazał właściwi drogę do uszczęśliwienia wszystkich ludzi [...] Z dobrodziejstw konstytucji stalinowskiej korzysta już znaczna część Narodu Polskiego, aby jak najprędzej pozostała część weszła w skład szczęśliwych narodów Związku Sowieckiego”[16][17]. Według opinii rtm. Narcyza Łopianowskiego ppłk Dudziński podczas pobytu w Małachówce odgrywał rolę „inicjatora” lub „prowokatora”, stosownie do zleceń ppłk. Zygmunta Berlinga. Później pensjonariusze z Małachówki zostali przewiezieni do Moskwy[18]. Dudziński był jedynym z sześciu oficerów, którzy podpisali zredagowane przez ppłk. Berlinga pismo w sprawie przyjęcia ich do Armii Czerwonej o następującej treści: „My niżej podpisani prosimy o przyjęcie nas do szeregu Armii Czerwonej, jako szeregowców, względnie prosimy o danie nam pracy. Zapewniamy być lojalni”[19]. Podczas pobytu tamże współpracował z NKWD[20]. Na mocy układu Sikorski-Majski z 30 lipca 1941 odzyskał wolność, po czym wstąpił do formowanej Armii Polskiej w ZSRR gen. Władysława Andersa. Pełnił funkcję dowódcy 14 pułku piechoty istniejącego od 1941 do 1942.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 113[21]
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (dwukrotnie)[22][23]
- Krzyż Walecznych
- Złoty Krzyż Zasługi (16 marca 1934)[24]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2020-11-15] .
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 417.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 360.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 193.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 81, 146.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 44, 140.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 24.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 34.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932 roku, s. 232.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 608.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 6.
- ↑ Ryszard Juszkiewicz: Bitwa pod Mławą 1939. Warszawa: Książka i Wiedza, 1979, s. 172.
- ↑ Jerzy Turski: Lista jeńców z obozu w Griazowcu. W: Zdzisław Peszkowski: Wspomnienia jeńca z Kozielska. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1989, s. 67. ISBN 83-85015-66-3.
- ↑ Lista jeńców Kampanii Wrześniowej 1939, umieszczonych w obozie w Griazowcu. raportnowaka.pl. s. 7. [dostęp 2015-11-20].
- ↑ Stanisław Jaczyński , Sowieckie próby pozyskania oficerów polskich w latach 1940–1941, s. 13 .
- ↑ Stanisław Jaczyński. „Willa szczęścia” w Małachówce. Próby pozyskania przez NKWD oficerów polskich do współpracy politycznej i wojskowej (1940–1941). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, s. 74, 2011. 12 (63)/3 (236).
- ↑ Stanisław Jaczyński , Sowieckie próby pozyskania oficerów polskich w latach 1940–1941, s. 16 .
- ↑ Stanisław Jaczyński. „Willa szczęścia” w Małachówce. Próby pozyskania przez NKWD oficerów polskich do współpracy politycznej i wojskowej (1940–1941). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, s. 71-72, 2011. 12 (63)/3 (236).
- ↑ Stanisław Jaczyński. „Willa szczęścia” w Małachówce. Próby pozyskania przez NKWD oficerów polskich do współpracy politycznej i wojskowej (1940–1941). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, s. 77, 2011. 12 (63)/3 (236).
- ↑ Stanisław Jaczyński. „Willa szczęścia” w Małachówce. Próby pozyskania przez NKWD oficerów polskich do współpracy politycznej i wojskowej (1940–1941). „Przegląd Historyczno-Wojskowy”, s. 78, 2011. 12 (63)/3 (236).
- ↑ Łukomski G. , Polak B. , Suchcitz A. , Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 369 .
- ↑ Rocznik Oficerski 1923, 1924, 1928, 1932.
- ↑ Lista nazwisk osób odznaczonych Orderem Virtuti Militarii. stankiewicze.com. [dostęp 2016-04-18].
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi na polu organizacji harcerstwa”.
Bibliografia
edytuj- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.