Kazimierz Ołdakowski
Kazimierz Ołdakowski (ur. 4 września 1878 w Kałęczynie, zm. 30 kwietnia 1940 w Warszawie) – polski inżynier technolog. W latach 1926–1939 dyrektor Fabryki Broni w Radomiu.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie | |
| Narodowość | |
Życiorys edytuj
Kazimierz Ołdakowski urodził się 4 września 1878 roku w Kałęczynie. Został absolwentem gimnazjum w Płocku (1897), ukończył studia w Instytucie Elektrotechnicznym w Petersburgu, a następnie elektrotechnikę na Uniwersytecie w Karlsruhe w Niemczech. Skończył także Wyższy Kurs Administracji Państwowej w Warszawie (1918). W latach 20. pracował m.in. w Ministerstwie Przemysłu i Handlu, w Centralnym Zarządzie Wytwórni Wojskowych i w Państwowej Fabryce Karabinów w Warszawie. W 1922 roku został mianowany dyrektorem technicznym tworzącej się Fabryki Broni w Radomiu. Od 1 kwietnia 1927 roku do wybuchu II wojny światowej był dyrektorem naczelnym tej fabryki[1], produkującej m.in. pistolety Vis, karabiny Mauser, ale również rowery (od 1929), broń myśliwską, kierownice do motocykli „Sokół” oraz frezarki, szlifierki i inne obrabiarki[2].
W Radomiu zamieszkał wraz z rodziną: żoną (od 1912) Edmundą z Gruszczyńskich oraz córkami: Ireną, Lilką[potrzebny przypis] i Zofią przy ul. Dowkontta 2[2].
Kazimierz Ołdakowski stworzył, rzadko spotykany w warunkach ówczesnej Polski, system opieki socjalnej nad pracownikami i ich rodzinami. W sąsiedztwie Fabryki Broni powstało na Plantach osiedle 10 trzy- i czterokondygnacyjnych domów z 300 mieszkaniami, przedszkole, ogródek jordanowski, łaźnia, dom kultury, kino, stadion sportowy oraz przychodnia zakładowa i szpital[2][3]. Dzięki podjętym działaniom profilaktycznym zmniejszył wypadkowość w zakładzie o 40–50%. Jako znawca przyrody i zarazem prezes radomskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego (od 1929) nieopodal zakładu założył park, rozciągający się wzdłuż dzisiejszej ul. Poniatowskiego aż do torów kolejowych. Ołdakowski sam wybierał do niego drzewa i krzewy[2]. Park ten był stale dozorowany i po 22.00 zamykany na noc[4].
Po wybuchu II wojny światowej Kazimierz Ołdakowski wraz z rodziną ukrywał się w Warszawie; córki udało mu się wysłać do USA[1]. Śledzony przez Gestapo i zagrożony aresztowaniem, 30 kwietnia 1940 roku wyskoczył z okna budynku przy ul. Puławskiej 12 ponosząc śmierć[2]. 4 maja 1940 został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim[5] (brama VII, kw. 284B, rząd 2).
Odznaczenia edytuj
Upamiętnienie edytuj
.jpg)
10 listopada 2006 z inicjatywy dzieci przedwojennych pracowników Fabryki Broni na budynku przy ul. Dowkontta 2, w którym mieszkał inż. Ołdakowski, odsłonięto poświęconą mu tablicę pamiątkową[2]. 4 kwietnia 2011 z inicjatywy Komisji Zakładowej „Solidarności” obecnej Fabryki Broni Rada Miejska Radomia przyjęła uchwałę o nazwaniu imieniem Kazimierza Ołdakowskiego skweru z pomnikiem Łucznika, będącego pozostałością po parku, który w okresie PRL nosił imię Waltera, czyli generała Karola Świerczewskiego, patrona Zakładów Metalowych[2].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Legendarny dyrektor przedwojennej Fabryki Broni ma swoją tablicę pamiątkową. Z inicjatywą jej ufundowania wyszły dzieci dawnych pracowników [online], Gazeta Wyborcza. Radom [dostęp 2018-09-25].
- ↑ a b c d e f g Nika, Jest taka ulica w Radomiu. ul. Kazimierza Ołdakowskiego [online], Co za dzień, wydarzenia i zdjęcia z Radomia [dostęp 2018-09-26] (pol.).
- ↑ Plac Ołdakowskiego? Gdzie? Tablica ci nie podpowie.
- ↑ Nika, Tu kiedyś był park... Zobacz, jak wyglądał [online], Co za dzień, wydarzenia i zdjęcia z Radomia [dostęp 2018-09-26] (pol.).
- ↑ Piotr Kutkowski, Wnuk Kazimierza Ołdakowskiego, dawnego dyrektora Fabryki Broni gościł w Radomiu (zdjęcia), „echodnia.eu” [dostęp 2018-09-26] (pol.).
Bibliografia edytuj
- „Radom – dzieje miasta XIX i XX w.”, wyd. Radomskie Towarzystwo Naukowe, PWN, Warszawa 1985