Kersantyt
Kersantyt – skała hipabysalna lub subwulkaniczna, odmiana lamprofiru (lamprofir właściwy).
Skład mineralny edytuj
W kersantycie przeważają minerały ciemne. Skała składa się z fenokryształów oligoklazu-andezynu i biotytu tkwią w drobnokrystalicznym, holokrystalicznym cieście skalnym, składającym się z piroksenów (augit diopsydowy), amfiboli (hornblenda), plagioklazów, skaleni potasowych, oraz rzadziej oliwinów. Plagioklazy przeważają nad skaleniami alkalicznymi, a wśród minerałów ciemnych dominuje biotyt.
Zaliczany do skał żyłowych, gdyż występują w postaci dajek i silli.
Nazwa edytuj
Nazwa pochodzi od wsi Kersanton (gmina Loperhet) w Bretanii, niedaleko Brestu, gdzie został po raz pierwszy opisany (A. Delesse, 1850).
Cechy zewnętrzne edytuj
Przeważnie ma barwę szarą, ciemnoszarą lub czarna, czasami również czerwonawa lub zielonawą. Najczęściej są ciemniejsze od skał, które przecinają.
Budowa wewnętrzna edytuj
Skały lamprofirowe odznaczają się strukturą holokrystaliczną, porfirową lub porfirowatą oraz teksturą zbitą, bezładną lub czasami słabo kierunkową.
Geneza edytuj
Powstają w towarzystwie intruzji magmowych. Przypuszczalnie wskutek uwodnienia magm nefelinitowych, lub wskutek stopienia dolnej części skorupy ziemskiej zbudowanej ze skał obfitujących w biotyt i hornblendę.
Występowanie edytuj
Najczęściej towarzyszą masywom granitoidowym, syenitowym i diorytowym.
Na świecie: Francja (Bretania).
W Polsce: Dolny Śląsk (Góry Sowie).
Zobacz też edytuj
Bibliografia edytuj
- W. Ryka i A. Maliszewska: Słownik petrograficzny, Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa 1991 (wyd. II popr. i uzup.), ISBN 83-220-0406-0
- A. Majerowicz, B. Wierzchołowski: Petrologia skał magmowych, Wyd. Geol>, Warszawa, 1990