Ketmia syryjska

gatunek krzewu (rodzina: ślazowate; pochodzenie: Azja Wschodnia)

Ketmia syryjska (Hibiscus syriacus L.), także ślazowiec syryjski, ślaz drzewny, poślubnik syryjski lub hibiskusgatunek krzewu z rodziny ślazowatych. Pochodzi z Chin i Tajwanu[3]. Był hodowany od dawna, zwłaszcza w Korei i dawnej Persji. Do Europy przybył z Syrii w XVI wieku. Obecnie uprawiany w wielu rejonach świata.

Ketmia syryjska
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

ślazowce

Rodzina

ślazowate

Rodzaj

ketmia

Gatunek

ketmia syryjska

Nazwa systematyczna
Hibiscus syriacus L.
Sp. pl. 2:695. 1753
Liście
Odmiana o niebieskich kwiatach

Morfologia edytuj

Pokrój
Krzew dorastający do 1–3 metrów wysokości.
Liście
Jajowatoklinowate lub romboidalne, trójklapowe, grubo ząbkowane, koloru szarozielonego, o wielkości 7–9 cm.
Kwiaty
Duże (do 12 cm średnicy), dzwonkowate, osadzone pojedynczo w kątach liści, kieliszek 6–7-płatkowy, 5-działkowy, korona duża (do 6 cm średnicy), 5 płatków koloru białego, różowego lub fioletowego, liczne pręciki zrośnięte w rurkę, słupek jeden.
Owoc
Torebka[4][5][6].

Zastosowanie edytuj

Roślina ozdobna często sadzona w ogrodach o kwiatach półpełnych, pełnych, w kolorach białym, różowym, czerwonym lub fiołkowym. Rośnie szybko, 30–40 cm na rok. Dobrze znosi przycinanie (zwykle pod koniec zimy) w celu formowania w gęstszy krzew. Jest najbardziej odpornym na mróz gatunkiem ketmii (strefy mrozoodporności 5–10[7]). Liczne odmiany hodowlane[5].

Uprawa edytuj

Ketmia syryjska wymaga intensywnego, rozproszonego światła. Temperatura powietrza wiosną i latem powinna wynosić 18–20 °C, natomiast w okresie spoczynku (od listopada do stycznia) 15–18 °C. Wymaga corocznego przesadzania w okresie wiosennym do podłoża gliniastego, z domieszką torfu i piasku i pH od 5,7 do 6,8[8].

Aby otrzymać zwarty pokrój należy regularnie uszczykiwać pędy[8].

Rozmnażanie odbywa się poprzez ukorzenianie wierzchołków sadzonek – zielonych na wiosnę lub półzdrewniałych latem[9].

Choroby i szkodniki edytuj

Choroby infekcyjne[8]:

Szkodniki[8]:

Obecność w kulturze edytuj

Ketmia syryjska jest narodowym kwiatem Korei Południowej i występuje w jej godle narodowym, gdzie ma również znaczenie symboliczne, ponieważ jego nazwa nawiązuje do słowa mugung oznaczającego „nieśmiertelność”[10].

Odmiany edytuj

Uprawiane w Polsce odmiany ketmii syryjskiej[5]:

  • ‘Admiral Dewey’ – kwiaty pełne, białe
  • ‘Ardens’ – kwiaty gęsto wypełnione, liliowoniebieskie
  • ‘Blue Bird’ – kwiaty niebieskoliliowe z małym, czerwonym środkiem
  • ‘Boule de Feu’ – kwiaty gęsto wypełnione, ciemnoczerwone
  • ‘Coelestit’ – kwiaty niebieskofioletowe, z ciemnoczerwonym deseniem
  • ‘Diana’ – kwiaty pojedyncze, białe
  • ‘Duc de Brabant’ – kwiaty gęsto wypełnione, ciemnoczerwone
  • ‘Hamabo’ – kwiaty pojedyncze, bladoróżowe
  • ‘Jeanne dArc’ – kwiaty gęsto wypełnione, białe
  • ‘Lady Stanley’ – kwiaty białe z różowym odcieniem, czerwone w środku
  • ‘Notwoodone’ – kwiaty różowofioletowe, z czerwonymi pazurkami u podstawy płatków
  • ‘Marina’ – kwiaty ciemnoniebieskie w pąku oraz fioletowoniebieskie po rozwinięciu, z purpurowym środkiem
  • ‘Monstrosus’ – kwiaty pojedyncze, białe z czerwonym środkiem
  • ‘Pink Giant’ – kwiaty pojedyncze, różowe, z ciemnoczerwoną plamką u nasady
  • ‘Puniceus Plenus’ – kwiaty pełne, czerwone
  • ‘Red Heart’ – kwiaty pojedyncze, białe, z intensywnie czerwonym środkiem
  • ‘Roses Plenus’ – kwiaty gęsto wypełnione, ciemnofioletowe
  • ‘Rubis’ – kwiaty pojedyncze, czerwone
  • ‘Russina Violet’ – kwiaty pojedyncze, malwowoliliowe
  • ‘Speciosus’ – kwiaty pełne, białe, z ciemnoczerwonym środkiem
  • ‘William R. Smith’ – kwiaty pojedyncze, białe
  • ‘Woodbridge’ – kwiaty pojedyncze, rubinowoczerwone

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-19] (ang.).
  3. Hibiscus syriacus. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2019-09-08].
  4. Hibiscus syriacus L.. Info Flora. [dostęp 2019-09-08]. (niem.).
  5. a b c Ketmia syryjska – odmiany, uprawa, cięcie, rozmnażanie, choroby. Poradnik Ogrodniczy. [dostęp 2019-08-12].
  6. Hibiscus syriacus – L.. Plants For A Future. [dostęp 2019-09-08]. (ang.).
  7. Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  8. a b c d G. Łabanowski, L. Orlikowski, A. Wojdyła, Jak pielęgnować rośliny doniczkowe, „Multico Oficyna Wydawnicza”, 2011, s. 116–119.
  9. Kazimierz Mynett, Rośliny doniczkowe w mieszkaniu, Chemil, 1990, s. 96, ISBN 83-00-02496-4.
  10. Magdalena Tomaszewska-Bolałek, Tradycje kulinarne Korei, Hanami, 2015, s. 12, ISBN 978-83-60740-90-3.

Bibliografia edytuj

  • Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

Linki zewnętrzne edytuj