Khajuraho

Zespół zabytkowy w Khajuraho^[1]^[a]
	Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Indie
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	I, III
Numer ref.	240
Region	Azja i Pacyfik
	Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1986; na 10. sesji
	Położenie na mapie Indii Zespół zabytkowy w Khajuraho
	24°51′09″N 79°55′15″E/24,852500 79,920833
	Multimedia w Wikimedia Commons
	↑ Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO ; ↑ Oficjalny podział dokonany przez UNESCO ;

Khajuraho (hindi खजुराहो, Khadźuraho) – miejscowość w Indiach w stanie Madhya Pradesh, nad rzeką Khudar, słynąca z zespołu hinduistycznych świątyń wzniesionych między IX a XII w. przez władców z dynastii Ćandelów.

Według legendy pierwotnie w skład zespołu wchodziło osiemdziesiąt pięć świątyń, do dziś zachowało się mniej niż dwadzieścia. Najbardziej znane świątynie to: Grupa zachodnia (najbardziej znana):

Grupa wschodnia:

Grupa południowa:

Wszystkie świątynie ułożone były na osi wschód-zachód. Charakteryzują się dodatkowo portykiem od strony zachodniej do którego prowadzą długie schody. Do portyku przylega sala dla wiernych i sanktuarium. Architektura świątyń symbolizuje świętą górę Meru. Przedmiot kultu w świątyni zwrócony był zawsze ku wschodowi,

Swą sławę zespół zawdzięcza szczególnie bardzo bogatej dekoracji rzeźbiarskiej zewnętrznych ścian świątyń. Tworzą ją rytmiczne układy splątanych ze sobą postaci. Wiele z nich ma charakter erotyczny, nieraz bardzo śmiały. Wiąże się to ze specyfiką lokalnego hinduizmu. Ćandelowie bowiem popierali skrajne sekty tantryczne, jak kapalikowie, kaulowie, kalamukhowie, czy zwolennicy kultu Sześćdziesięciu Czterech Jogiń. W skład ich pobożności wchodziły również rytuały orgiastyczne, zwane mithuna, wiążące się z zawieszeniem uznawanych norm moralnych. Zespół świątynny został wpisany w roku 1986 na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Przypisy edytuj

↑ Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].

Bibliografia edytuj

Ilustrowana Księga Świata – Skarby Świata – Azja. Bielsko-Biała: Pascal, 2002, s. 30–31. ISBN 83-7304-020-X.
Roy C. Craven: A Concise History of Indian Art. New York: Pascal, 1976, s. 187–191. ISBN 0-275-85620-8.

Linki zewnętrzne edytuj

[2] Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO

[3] Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

[1] Indie. Polski Komitet ds Unesco. [dostęp 2019-12-18].

[1]

[a]

[b]