Kiermusy

wieś w województwie podlaskim

Kiermusykolonia położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Tykocin[2][3]. Leży nad Narwią.

Kiermusy
kolonia
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

białostocki

Gmina

Tykocin

Wysokość

106-109 m n.p.m.

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

16-080[1]

Tablice rejestracyjne

BIA

SIMC

0043222[2]

Położenie na mapie gminy Tykocin
Mapa konturowa gminy Tykocin, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kiermusy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kiermusy”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kiermusy”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kiermusy”
Ziemia53°12′17″N 22°42′27″E/53,204722 22,707500

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Trójcy Przenajświętszej w Tykocinie[4].

Historia Edytuj

Najstarsze wzmianki o Kiermusach sięgają XVI wieku, kiedy to w księgach królewskich wspomina się o arendach (dzierżawach) tykocińskich młynów w 1560 roku. Zygmunt II August pobrał tego roku podatek od czterech otaczających Tykocin młynarzy, w tym 8 złotych od niejakiego „Kiermaszewskiego”. Pierwotna nazwa miejscowości brzmiała Kiermuszowski Młyn, a wzięła się od nazwiska młynarza, którym w 1573 roku został Marys Kiermus, polski mieszczanin z Tykocina[5].

O obecności młyna w Kiermusach świadczy ukształtowanie starorzecza Narwi w okolicach tzw. Domku Rasputina wchodzącego w skład Rzeczypospolitej Kiermusiańskiej. W okolicy szerokiego na dwa metry brodu znajduje się niemal dziesięciometrowa głębia, z której wyłowiono kilkanaście lat temu potężne dębowe bale – najprawdopodobniej elementy młyńskiego koła i tamy na ówczesnej rzece.

Do lat 80. XX wieku Kiermusy stanowiły miejscowość letniskową dla okolicznego Tykocina.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa białostockiego.

W kwietniu 2008 w Kiermusach powstała pierwsza prywatna zagroda hodowlana żubrów – „Ostoja Żubra” na 7 ha zalesionego terenu. Stado żubrów znajdujące się na terenie Ostoi liczy obecnie 7 osobników. W roku 2011 urodziły się tam dwa żubry, w 2015 – kolejne dwa, a w maju 2016 roku – kolejny jeden osobnik. Część populacji wypuszczana jest do Puszczy Knyszyńskiej[6]. W listopadzie 2015 roku dwa żubry z Kiermus zostały przetransportowane do rezerwatu w Kutnej Horze w Czechach. W Ostoi znajdują się w również osły.

Turystyka Edytuj

Kiermusy słyną także z bazy turystyczno-noclegowej – znajduje się tam 5 drewnianych domów, tzw. Dworskie Czworaki, dworek, karczma, basen, ośrodek SPA, dom letniskowy zwany Domkiem Rasputina, most widokowy na rzece Narew, makieta granicy polsko-rosyjskiej, zamek Jantarowy Kasztel i inne atrakcje[7].

Od 1 czerwca 2012 w Kiermusach dla zwiedzających otwarto Jantarowy Kasztel, w którym do obejrzenia są między innymi:

  • średniowieczne zbroje
  • średniowieczna broń (szable, miecze, szpady)
  • stroje z epoki, ubiory, przedmioty codziennego użytku, w tym kontusz imć Pana Onufrego Zagłoby Herbu Wczele podarowany przez reżysera Jerzego Hoffmana.

Na terenie Kiermus znajduje się również eksperymentalna uprawa konopi siewnych.

Przypisy Edytuj

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 470 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  2. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  3. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  4. Opis parafii na stronie diecezji
  5. (PDF) „Kurhany Jaćwięgów” – kilkadziesiąt lat naukowego mitu, „Światowit“ IX(L)/B, 2012, 181-192. | Wojciech Nowakowski - Academia.edu, www.academia.edu [dostęp 2019-08-29] (ang.).
  6. Kiermusy. Ostoja żubra ma nowego lokatora.. [dostęp 2015-08-06].
  7. Atrakcje w Kiermusach atrakcjepodlasia.pl. atrakcjepodlasia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-06)]..