Kikół
Kikół – miasto w Polsce, położone w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie lipnowskim, siedziba miejsko-wiejskiej gminy Kikół[5][4].
| miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||||
_(4).jpg) Rynek kikolski (plac T. Kościuszki) | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||
| Powiat | |||||
| Gmina | |||||
| Prawa miejskie |
1745–1870, od 2024 | ||||
| Burmistrz |
Józef Predenkiewicz | ||||
| Powierzchnia |
4,0079[1] km² | ||||
| Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Strefa numeracyjna |
+48 54 | ||||
| Kod pocztowy |
87-620[3] | ||||
| Tablice rejestracyjne |
CLI | ||||
Położenie na mapie gminy Kikół  | |||||
Położenie na mapie Polski  | |||||
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |||||
Położenie na mapie powiatu lipnowskiego  | |||||
| 52°54′35,7840″N 19°07′12,5760″E/52,909940 19,120160 | |||||
| TERC (TERYT) |
0408054 | ||||
| SIMC |
0863480[4] | ||||
Urząd miejski pl. Kościuszki 787-620 Kikół | |||||
| Strona internetowa | |||||
Kikół uzyskał lokację miejską w 1745 roku[6]. Został pozbawiony praw miejskich 13 stycznia 1870 i włączony do gminy Kikół w powiecie lipnowskim[7]. W latach 1867–1954 siedziba wiejskiej gminy Kikół, 1954–1972 gromady Kikół[8], a od 1973 reaktywowanej gminy Kikół[9]. W latach 1975–1998 należał administracyjnie do województwa włocławskiego. 1 stycznia 2024 odzyskał status miasta[1].
Położenie edytuj
Miasto leży się nad jeziorem Kikolskim, przy drodze krajowej nr 10 Szczecin – Warszawa, około 9,5 km na północny zachód od Lipna.
Pod względem historycznym Kikół znajduje się w ziemi dobrzyńskiej[10].
Według regionalizacji fizycznogeograficznej Polski miasto znajduje się na Pojezierzu Dobrzyńskim[11].
Historia edytuj
W 2. połowie XVII wieku właścicielem wsi był generał Jan Stachurski, komendant twierdzy w Białej Cerkwi. Miasto w latach 1745–1870[12]. W roku 1870 za udział w powstaniu styczniowym Kikół utracił prawa miejskie[13].
Od 1 stycznia 2024 roku Kikół ponownie posiada prawa miejskie[10].
Demografia edytuj
Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) Kikół liczył 2241 mieszkańców. Jest największą miejscowością gminy Kikół.
Sport edytuj
Kikół posiada klub Klub Rekreacyjno-Sportowy Ogończyk Kikół, założony w roku 1998. Piłkarze tego klubu do sezonu 2010/2011 (włącznie) występowali głównie w B Klasie włocławskiej. Ich największym sukcesem było zajęcie 2. miejsca w sezonie 2004/2005 (22 mecze, 45 pkt, bilans: 13-6-3)[14].
Zabytki edytuj
Według rejestru zabytków NID[15] na listę zabytków wpisane są:
- Kościół parafialny pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika, lata 1904–1909, cmentarz kościelny i ogrodzenie, nr rej.: A/491/1-3 z 29.08.1996
- cmentarz rzymskokatolicki z 2. połowy XIX w., kaplica i ogrodzenie z bramą, nr rej.: 390/A z 16.08.1996
- zespół pałacowy, około roku 1790, XIX-XX w., nr rej.: 274 z 29.12.1952 oraz 204/A z 25.04.1986: pałac i oficyna oraz park z aleją dojazdową – został wybudowany przez rodzinę Zboińskich. Otacza go park założony w latach 40. XIX wieku przez Karola Zboińskiego. Obecnym właścicielem jest przedsiębiorca i inwestor giełdowy Roman Karkosik, jeden z najbogatszych ludzi w Polsce[16][17].
Galeria edytuj
- Wybrane zabytki miasta
-
-
Pomnik na placu Tadeusza Kościuszki
_(5).jpg)
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Dz.U. 2023 poz. 1472.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 471 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 38-39.
- ↑ Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 471)
- ↑ Uchwała Nr 24/8 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu lipnowskiego; w ramach Zarządzenia Nr 9 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 18 listopada 1954 w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z 5 października 1954 dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 12, Poz. 63)
- ↑ Uchwała Nr XVIII/88/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 6 grudnia 1972 w sprawie utworzenia gmin w województwie bydgoskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy z dnia 9 grudnia 1972, Nr. 17, Poz. 200).
- ↑ a b Marek Weckwerth, Trzy miejscowości w województwie kujawsko-pomorskim odzyskują prawa miejskie: Bobrowniki, Gąsawa i Kikół [online], Gazeta Pomorska, 27 grudnia 2023 (pol.).
- ↑ Regiony fizycznogeograficzne Polski po zmianach w 2018r. [online], warmaz.pl, 2018 (pol.).
- ↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 38-39.
- ↑ Historia Kikoła. Urząd Gminy Kikół. [dostęp 2009-05-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)]. (pol.).
- ↑ portal 90minut.pl
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 54 [dostęp 2016-04-23].
- ↑ Kikół [online], Polskie Zabytki [dostęp 2015-11-29].
- ↑ Roman Karkosik: miliarder, outsider [online], www.polityka.pl [dostęp 2015-11-29].
Linki zewnętrzne edytuj
- Kikół – Wzgórze kościelne. kikol.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-19)].
- Kikoł, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 95.