Klasyfikacja przepuklin pachwinowych i udowych

Wstęp edytuj

Wprowadzenie w drugiej połowie XX wieku nowych metod operacyjnych przepuklin oraz zastosowanie materiałów aloplastycznych w ich leczeniu stworzyło potrzebę kompleksowej klasyfikacji przepuklin pachwinowych i udowych. Potrzebna jest ona w celu:

usystematyzowania nazewnictwa,
prowadzenia studiów wieloośrodkowych,
oceny przydatności metody operacyjnej, w tym dla różnych typów przepuklin,
oceny pooperacyjnych powikłań^[1].

Do lat 50. XX wieku klasyfikacja przepuklin oparta była na anatomicznych założeniach Coopera i Hesselbacha^[2]. Ta klasyfikacja jest niewystarczająca dla oceny przepuklin. Rozróżnia jedynie przepukliny skośne (boczne), proste (przyśrodkowe) i udowe. Duże przepukliny noszą nazwę mosznowych. Mimo że od lat osiemdziesiątych XX wieku istnieje szereg ogólnie uznanych klasyfikacji przepuklin, połowa amerykańskich i jedna trzecia europejskich chirurgów posługuje się tradycyjną ich klasyfikacją^[3]. Według Zollingera nowoczesna klasyfikacja przepuklin powinna spełniać następujące warunki:

opierać się na kryteriach anatomicznych,
zawierać czynniki określające funkcję anatomiczną,
umożliwiać powtarzalność klasyfikacji,

i charakteryzować się:

prostotą
przydatnością do zastosowania w ośrodkach niespecjalistycznych,
być przydatna w śródoperacyjnej ocenie przepuklin operowanych różnymi metodami.

Powstało szereg klasyfikacji z których najczęściej używane są:

klasyfikacja Gilberta zmodyfikowana przez Rutkowa i Robbinsa^[4]
klasyfikacja Nyhusa^[5]
klasyfikacja Shumpelicka^[1]^[6]
klasyfikacja EHS (European Hernia Society)^[1]^[7]

Klasyfikacja Gilberta edytuj

Klasyfikacja Gilberta oparta jest na doświadczeniu powołanej przez niego w roku 1980 grupy Hernia Analysis of Type and Surgery (CHATS). Wyróżnia ona 5 typów przepuklin:

Typ 1: przepukliny o niezmienionym pierścieniu pachwinowym wewnętrznym z łatwo odprowadzalnym workiem przepuklinowym.

Typ 2: przepukliny ze średnio powiększonym pierścieniem pachwinowym (< 4 cm) i niezmienionym trójkącie Hesselbacha.

Typ 3: przepukliny pachwinowe z pierścieniem pachwinowym wewnętrznym > 4 cm i zaburzeniem kompleksu przyśrodkowego (trójkąta Hesselbacha).

Typ 4: przepukliny zlokalizowane w okolicy trójkąta Hesselbacha (przepukliny proste/przyśrodkowe).

Typ 5: przepukliny zlokalizowane w trójkącie Hesselbacha (przepukliny proste/przyśrodkowe) z uchyłkowatym lub uchyłkowatymi ubytkami powięzi poprzecznej w obrębie tego trójkąta.

W roku 1993 Rutkow i Robbins poszerzyli tę klasyfikację o dwa typy:

Typ 6: przepukliny składające się z dwu komponent (przepuklina skośna/boczna i prosta/przyśrodkowa).

Typ 7: przepukliny udowe.

Klasyfikacja Nyhusa edytuj

Klasyfikacja Nyhusa^[5] opracowana w roku 1990 oparta jest na ocenie:

pierścienia pachwinowego głębokiego,
trwałości tylnej ściany kanału pachwinowego,
przemieszczenia naczyń nabrzusznych dolnych (arteria et vena epigastrica inferioris),
stopnia zejścia worka przepuklinowego do kanału pachwinowego.

Nyhus rozróżnia cztery typy przepuklin:

Typ I – przepukliny skośne z niezmienionym pierścieniem pachwinowym głębokim,
Typ II – przepukliny skośne z powiększonym pierścieniem pachwinowym głębokim,
Typ III – ubytek w obrębie trójkąta Hesselbacha. Ten typ przepuklin podzielony jest na trzy podgrupy
- A - przepukliny proste,
- B - przepukliny skośne niszczące tylną ścianę kanału pachwinowego,
- C – przepukliny udowe jako specjalna forma przepukliny prostej.
Typ IV – obejmuje wszystkie formy przepuklin nawrotowych.

Nyhus poleca dla poszczególnych typów przepuklin różne sposoby operacji.

Klasyfikacja Schumpelicka edytuj

W roku 1994 Schumpelick opublikował własną klasyfikację przepuklin. Klasyfikacja Schumpelicka oparta jest na trzech elementach:

wielkości wrót przepuklinowych,
lokalizacji wrót przepuklinowych,
informacji o nawrotach.

Wielkość przepukliny mierzona jest na poziomie pierścienia pachwinowego głębokiego.

Schumpelick rozróżnia 3 wielkości: 1 – poniżej 1,5 cm; 2. pomiędzy 1,5 cm i 3,0 cm; 3. powyżej 3,0 cm.

Przepukliny przyśrodkowe (proste) oznaczone są skrótem M (mediale), boczne (skośne) literą L (laterale), przepukliny zawierające obydwie komponenty skrótem Mc; przepukliny udowe (femorale) literą F. W przypadku przepuklin mieszanych wielkość przepukliny jest sumą średnicy ubytków.

Informacje o przepuklinach nawrotowych uzyskuje się przez dodanie do opisu litery R (recidivans).

Przykład zapisu: Mc III(MILII) F R2 oznacza przepuklinę mieszaną o wrotach przepukliny przyśrodkowej poniżej 1,5 cm, bocznej pomiędzy 1,5 i 3,0 cm. Przepuklinie tej towarzyszy przepuklina udowa. Przepuklina była już dwa razy operowana.

Klasyfikacja EHS edytuj

W roku 2004 w trakcie spotkania rady nadzorczej EHS w Caprii zapadła decyzja opracowania europejskiej klasyfikacji przepuklin pachwinowych i udowych. W założeniach powinna być prosta do zapamiętania i przystosowana dla wszystkich chirurgów. Oparta jest na:

ocenie lokalizacji przepukliny (przyśrodkowa/prosta; boczna/skośna; udowa),
wielkości wrót przepuklinowych (do 1,5 cm; od 1,5 cm do 3,0 cm; powyżej 3,0 cm),
informacji o nawrotach.

Na specjalnym blacie dokumentuje się typ i wielkość przepukliny oraz informacje o komponencie udowej przepukliny. Brak informacji o tej komponencie określa się przez Fx w odróżnieniu od F0, kiedy przepukliny nie stwierdzono.

**Tabelaryczny zapis zmian**
Typ przepukliny		Pierwotna	Wtórna
	0	1	2	3	X
L
M
F

Inne klasyfikacje edytuj

Istnieje szereg specjalistycznych klasyfikacji jak: klasyfikacja Stoppy (zwracająca uwagę na czynniki obciążające), klasyfikacja Campanelliego (dla przepuklin nawrotowych), klasyfikacja Bendavida (bardzo szczegółowa i trudna do zastosowania). Te klasyfikacje znajdują zastosowanie głównie w centrach przepuklinowych.

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b ^c A. Ścierski: Przepukliny pachwinowe i udowe u dorosłych. Bielsko Biała: α-Medica Press, 2011, s. 49-55. ISBN 978-83-7522-051-3.
↑ V. Shumpelick, K.H. Treutner: Classification of inguinal hernias. W: R. Bendavid: Abdominal wall hernias: principles and management. Wyd. 2. New York: Springer Verlag, 2001, s. 128-130. (ang.).
↑ R.M. Zollinger. A unified classification for inguinal hernias. „Hernia”. 4, s. 195-200, 1999. (ang.).
↑ I.M. Rutkow, A.W. Robbins. Classification systems and groin hernias. „Surg Clin North Am”. 78, s. 1117-1127, 1998. (ang.).
↑ ^a ^b L.M. Nyhus. Individualisation of hernia repair: a new era. „Surgery”. 114, s. 1-2, 1993. (ang.).
↑ V. Schumpelick: Hernien. Stuttgart: Ferdinand Enke Verlag, 1996, s. 45-46. ISBN 3-432-96133-2. (niem.).
↑ M. Miserez, J.H. Alexandre, G. Campanelli i inni. The European hernia society groin hernia classifikation: simple ans easy to remember.. „Hernia”. 11, s. 113-116, 2007. (ang.).

[scierski-1] A. Ścierski: Przepukliny pachwinowe i udowe u dorosłych. Bielsko Biała: α-Medica Press, 2011, s. 49-55. ISBN 978-83-7522-051-3.

[2] V. Shumpelick, K.H. Treutner: Classification of inguinal hernias. W: R. Bendavid: Abdominal wall hernias: principles and management. Wyd. 2. New York: Springer Verlag, 2001, s. 128-130. (ang.).

[3] R.M. Zollinger. A unified classification for inguinal hernias. „Hernia”. 4, s. 195-200, 1999. (ang.).

[4] I.M. Rutkow, A.W. Robbins. Classification systems and groin hernias. „Surg Clin North Am”. 78, s. 1117-1127, 1998. (ang.).

[nyhus-5] L.M. Nyhus. Individualisation of hernia repair: a new era. „Surgery”. 114, s. 1-2, 1993. (ang.).

[schumpelick-6] V. Schumpelick: Hernien. Stuttgart: Ferdinand Enke Verlag, 1996, s. 45-46. ISBN 3-432-96133-2. (niem.).

[7] M. Miserez, J.H. Alexandre, G. Campanelli i inni. The European hernia society groin hernia classifikation: simple ans easy to remember.. „Hernia”. 11, s. 113-116, 2007. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]