Klaus Iohannis

rumuński polityk, prezydent Rumunii od 2014 roku.

Klaus Werner Iohannis[1] (ur. 13 czerwca 1959 w Sybinie) – rumuński polityk, samorządowiec i nauczyciel narodowości niemieckiej, w latach 2000–2014 burmistrz Sybina, długoletni lider Demokratycznego Forum Niemców w Rumunii, w 2014 przewodniczący Partii Narodowo-Liberalnej. Od 21 grudnia 2014 prezydent Rumunii.

Klaus Iohannis
Ilustracja
Klaus Iohannis (2022)
Data i miejsce urodzenia

13 czerwca 1959
Sybin

Prezydent Rumunii
Okres

od 21 grudnia 2014

Przynależność polityczna

PNL

Poprzednik

Traian Băsescu

Przewodniczący Partii Narodowo-Liberalnej
Okres

od 28 czerwca 2014
do 18 grudnia 2014

Przynależność polityczna

PNL

Poprzednik

Crin Antonescu

Następca

Alina Gorghiu

Burmistrz Sybina
Okres

od 30 czerwca 2000
do 2 grudnia 2014

Przynależność polityczna

PNL

Poprzednik

Dan Condurat

Następca

Astrid Fodor

podpis
Odznaczenia
Łańcuch Orderu Gwiazdy Rumunii (republ.)
Kawaler Orderu Gwiazdy Rumunii (republ.) Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Rumunia) Kawaler Orderu Zasługi (Rumunia) Krzyż Wielki Orderu Wiernej Służby (Rumunia) Krzyż Wielki Klasy Specjalnej Orderu Zasługi RFN Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RFN Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi RFN Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy z Wielkim Łańcuchem Komandor Orderu Gwiazdy Solidarności Włoskiej (2001–2011) Order Lwa Złotego (Nassau) Oficer Orderu Zasługi Wielkiego Księstwa Luksemburga Krzyż Komandorski II Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi Oficer Orderu Korony (Belgia) Wielki Łańcuch Orderu Infanta Henryka (Portugalia) Krzyż Wielki Orderu Wolności (Portugalia) Order Republiki (Mołdawia) Wielki Krzyż ze Złotym Łańcuchem Orderu Witolda Wielkiego (Litwa) Wielki Krzyż Orderu „Za Zasługi dla Litwy” Order Stara Płanina (Bułgaria) Order Orła Białego Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Order Podwójnego Białego Krzyża I Klasy (Słowacja) Wielki Order Króla Tomisława (Chorwacja) Order Krzyża Ziemi Maryjnej I Klasy (Estonia) Wielki Łańcuch Państwa Palestyńskiego Order Trzech Gwiazd I klasy (Łotwa) Order Amílcara Cabrala 1 klasy Krzyż Wielki Orderu Narodowego Lwa (Senegal) Wielki Order Hibiskusa Order Świętego Grobu Wielkiego

Życiorys

edytuj

Z pochodzenia jest Sasem Siedmiogrodzkim[2]. W latach 1979–1983 studiował fizykę na Uniwersytecie Babeș-Bolyai w Klużu-Napoce. Po ukończeniu studiów pracował jako nauczyciel w kilku szkołach średnich w Sybinie, w tym od 1989 w renomowanym niemieckojęzycznym Liceul „Samuel von Brukenthal”. Od 1997 do 2000 zajmował stanowisko inspektora generalnego ds. oświaty w okręgu Sybin[3].

W 1990 wszedł w skład Demokratycznego Forum Niemców w Rumunii (FDGR). W strukturach tej partii, reprezentującej mniejszość niemiecką w Rumunii, pełnił różne funkcje. W 2001 został jej przewodniczącym i zajmował to stanowisko do 2013. 30 czerwca 2000 został wybrany na burmistrza Sybina. W wyborach w 2004 zdobył 88,7% głosów, a w 2008 – 83,2% głosów[3][4]. W 2012 po raz czwarty uzyskał wybór na ten urząd (większością 77,9% głosów)[5]. Od początku swojej kariery głosił hasła zwalczania korupcji, co przyniosło mu popularność[6].

13 października 2009, po uchwaleniu przez parlament wotum nieufności wobec mniejszościowego rządu Emila Boca, Partia Narodowo-Liberalna (PNL) ogłosiła wysunięcie kandydatury Klausa Iohannisa na stanowisko premiera nowego rządu tymczasowego, sprawującego władzę do czasu wyborów prezydenckich w listopadzie i grudniu[7]. W tym celu PNL rozpoczęła rozmowy z pozostałymi ugrupowaniami w parlamencie. 13 października poparcie dla rządu fachowców na czele z burmistrzem Sybina zadeklarowały Partia Socjaldemokratyczna (PSD) oraz Demokratyczny Związek Węgrów w Rumunii (UDMR)[8]. Prezydent Traian Băsescu nie zaakceptował jednak propozycji opozycji i opowiedział się za utworzeniem rządu politycznego. 15 października na stanowisko nowego premiera desygnował ekonomistę Luciana Croitoru[9].

W 2013 Klaus Iohannis wstąpił do Partii Narodowo-Liberalnej[10], obejmując funkcję jej wiceprzewodniczącego. 28 czerwca następnego roku zastąpił Crina Antonescu na stanowisku przewodniczącego partii[11].

11 sierpnia 2014 został przedstawiony jako oficjalny kandydat Sojuszu Liberalno-Chrześcijańskiego (tworzonego przez PNL i Partię Demokratyczno-Liberalną) w wyborach prezydenckich[12]. W kampanii wyborczej koncentrował się na kwestiach zwalczania korupcji i reformy wymiaru sprawiedliwości[13]. W pierwszej turze głosowania z wynikiem ponad 30,4% głosów zajął drugie miejsce za lewicowym premierem Victorem Pontą, którego poparło ponad 40,3% głosujących[14]. Dwa tygodnie później Klaus Iohannis – w opinii części komentatorów dość niespodziewanie – zwyciężył w drugiej turze wyborów z wynikiem około 54,5% głosów[15][16]. W związku z wyborem na stanowisko głowy państwa 2 grudnia złożył rezygnację ze stanowiska burmistrza Sybina, zaś 18 grudnia ustąpił z funkcji przewodniczącego Partii Narodowo-Liberalnej.

21 grudnia 2014 został zaprzysiężony na urząd prezydenta Rumunii[17]. W 2017 poparł masowe protesty społeczne przeciwko planowanemu przez socjaldemokratyczny rząd złagodzeniu prawa antykorupcyjnego i amnestii dla skazanych za te przestępstwa. Brał również osobiście udział w demonstracjach[18], z których największa z 5 lutego liczyła pół miliona ludzi. Dwa dni później prezydent wystąpił w parlamencie, gdzie potępił polityków dążących do złagodzenia przepisów antykorupcyjnych[19].

W 2019 ubiegał się o reelekcję w kolejnych wyborach prezydenckich, zajmując w pierwszej turze głosowania, która odbyła się 10 listopada, 1. miejsce z wynikiem 37,8% głosów. Przeszedł do drugiej tury z reprezentującą PSD byłą premier Vioriką Dăncilą, którą poparło 22,3% głosujących[20]. W drugiej turze wyborów, która odbyła się 24 listopada, został ponownie wybrany na prezydenta Rumunii, uzyskując według ostatecznych danych 66,1% głosów[21].

Odznaczenia i wyróżnienia

edytuj

Odznaczenia rumuńskie

edytuj

Odznaczenia zagraniczne

edytuj

Odznaczenia niepaństwowe i wyróżnienia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Nazwisko zapisywane również w formie Johannis.
  2. Klaus Johannis. siebenbuerger.de, 1 listopada 2003. [dostęp 2014-07-20]. (niem.).
  3. a b Date personale / Curriculum Vitae. klausjohannis.ro. [dostęp 2014-07-20]. (rum.).
  4. Rezultate finale – Johannis – 83,2 la sută!. tribuna.ro, 2 czerwca 2008. [dostęp 2014-07-20]. (rum.).
  5. Rezultate oficiale: Sibiu. alegeri2012.antena3.ro. [dostęp 2014-07-20]. (rum.).
  6. Michał Kokot: Sas z Siedmiogrodu gromi korupcję. wyborcza.pl, 8 lutego 2017. [dostęp 2017-02-08].
  7. Romanian Prime Minister Boc Loses No-Confidence Vote. bloomberg.com, 13 października 2009. [dostęp 2014-07-20]. (ang.).
  8. Romania, after 10 years of slavery. 2009, the year Băsescu’s thirst for power took us down. antena3.ro, 10 lutego 2014. [dostęp 2014-07-20]. (ang.).
  9. Romanian president picks new PM. bbc.co.uk, 15 października 2009. [dostęp 2014-07-20]. (ang.).
  10. Klaus Iohannis: „Am venit în PNL pentru o funcţie de conducere”. adevarul.ro, 20 lutego 2013. [dostęp 2014-07-20]. (rum.).
  11. Congresul PNL. Quintus: Declar ales ca presedinte al PNL pe domnul Klaus Iohannis. Iohannis: Vom reusi sa schimbam Romania in bine. revista22.ro, 28 czerwca 2014. [dostęp 2014-07-20]. (rum.).
  12. Romania’s Christian Liberal Alliance chooses its presidential candidate. romania-insider.com, 11 sierpnia 2014. [dostęp 2014-11-17]. (ang.).
  13. Klaus Iohannis wins Romanian presidential election. theguardian.com, 16 listopada 2014. [dostęp 2014-11-17]. (ang.).
  14. Informacje na stronie bec2014.ro. [dostęp 2014-11-17]. (rum.).
  15. Noi rezultate oficiale de la BEC: Iohannis 54,50% – Ponta 45,49%. ziare.com, 17 listopada 2014. [dostęp 2014-11-17]. (rum.).
  16. Romania election surprise as Klaus Iohannis wins presidency. bbc.com, 17 listopada 2014. [dostęp 2017-02-08]. (ang.).
  17. Iohannis promises corruption crackdown as new Romanian president. reuters.com, 21 grudnia 2014. [dostęp 2017-02-08]. (ang.).
  18. Romania’s President joins protest against Govt.’s changes to criminal law. romania-insider.com, 23 stycznia 2017. [dostęp 2017-02-08]. (ang.).
  19. People appalled by corruption bill, Romanian President says. cnn.com, 7 lutego 2017. [dostęp 2017-02-08]. (ang.).
  20. Final official results of the first round of the presidential election. romaniajournal.ro, 14 listopada 2019. [dostęp 2019-11-14]. (ang.).
  21. BEC – final results: Iohannis – 66.09 percent, Dancila – 33.91 percent. stiripesurse.ro, 28 listopada 2019. [dostęp 2019-11-28]. (ang.).
  22. a b c Romania’s national system of decorations. Bukareszt: Monitorul Oficial, 2003, s. 347, 366, 385. [dostęp 2017-09-17]. (ang.).
  23. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y Klaus Iohannis: Distincții și premii. presidency.ro. [dostęp 2024-11-14]. (rum.).
  24. Alina Neagu: Klaus Iohannis, decorat cu „Ordinul Republicii” de presedintele Republicii Moldova, Nicolae Timofti. hotnews.ro, 13 stycznia 2016. [dostęp 2024-03-20]. (rum.).
  25. M.P. z 2016 r. poz. 865.
  26. Spotkanie Prezydentów Polski i Rumunii. prezydent.pl, 10 lipca 2016. [dostęp 2016-07-11].
  27. Vyznamenania. prezident.sk, 10 października 2016. [dostęp 2017-10-10]. (słow.).
  28. „Niezrównany obrońca wolności”. Prezydent Rumunii laureatem Nagrody Karola Wielkiego. tvn24.pl, 15 grudnia 2019. [dostęp 2019-12-16].