Otwórz menu główne
Wikipedia

Klemens V

Klemens V (łac. Clemens V, właśc. Bertrand de Got; ur. ok. 1260 w Villandraut, zm. 20 kwietnia 1314 w Roquemaure[1]) – papież w okresie od 5 czerwca 1305 do 20 kwietnia 1314[2].

Klemens V
Clemens Quintus
Bertrand de Got
Papież
Ilustracja
Herb Klemens V
Data i miejsce urodzenia ok. 1260
Villandraut
Data i miejsce śmierci 20 kwietnia 1314
Roquemaure
Papież
Okres sprawowania 1305 – 1314
Arcybiskup Bordeaux
Okres sprawowania 1299 – 1305
Wyznanie katolicyzm
Kościół rzymskokatolicki
Pontyfikat 5 czerwca 1305
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

ŻyciorysEdytuj

Wczesne życieEdytuj

Urodził się w Villandraut jako syn rycerza Arnolda Garsiasa de Got[3]. W młodości studiował prawo kanoniczne i świeckie w Bolonii i Orleanie[1]. Był kanonikiem-zakrystianinem w Bordeaux, wikariuszem generalnym arcybiskupa Lyonu, biskupem Comminges (1295) i arcybiskupem Bordeaux (1299). Jego starszy brat Bérard de Got został mianowany arcybiskupem Lyonu przez Bonifacego VIII[2].

Po śmierci Benedykta XI kardynałowie zebrani w Perugii podzielili się na frakcje profrancuską i antyfrancuską[2]. W konklawe nie brali jednak udziału kardynałowie z rodu Colonna[2]. Po 11 miesiącach kardynałowie wybrali Bertranda de Got, niebędącego członkiem kolegium, który był popierany przez frakcję profrancuską (zdobył równe 2/3 głosów)[2]. Przyjął imię Klemensa V, a uroczystości koronacyjne odbyły się 15 listopada 1305 w Lyonie[1].

PontyfikatEdytuj

Początkowo rezydował w Bordeaux oraz w Poitiers, ostatecznie osiadł w Awinionie, czym zapoczątkował tzw. niewolę awiniońską[2]. Było to spowodowane całkowitą zależnością papieża od króla francuskiego Filipa IV Pięknego[2]. Ponadto papież był niezdecydowany i chory na nowotwór narządów wewnętrznych, co powodowało wycofywania się z życia publicznego[1]. Już rok po objęciu Stolicy Piotrowej Klemens mianował 10 nowych kardynałów, z czego dziewięciu z nich było Francuzami (i jeden Anglik)[1]. Przez pierwsze 6 lat pontyfikatu Filip naciskał na Klemensa, by dokonał pośmiertnego sądu nad Bonifacym VIII, do czego doszło w lutym 1309 roku[1]. Wprawdzie w 1311 roku postępowanie zostało umorzone, jednak w zamian za to papież był zmuszony do rehabilitacji kardynałów Pietro i Giacomo Colonnów i wypłacenia rekompensaty całej rodzinie, a ponadto zawieszenia postanowień Bonifacego szkodliwych dla Francji i przebaczenie Wilhelmowi Nogaretowi[1]. 5 maja 1313 dokonał kanonizacji Celestyna V jako wyznawcy, który zmarł uwięziony[1].

Francuski król naciskał także na papieża w kwestii templariuszy – pożądając ich bogactw, nakazał aresztować wszystkich członków zakonu, a sam zakon rozwiązać na soborze w Vienne (październik 1311 – maj 1312)[2]. Niezależne śledztwo przeprowadzone przez Klemensa V doprowadziło ostatecznie do uniewinnienia templariuszy i oczyszczenia ich z zarzutu herezji. W wyniku nacisków Filipa Pięknego wyrok został jednak utajniony (Pergamin z Chinon odnaleziono dopiero w 2001 roku)[4]. Na soborze zakon templariuszy został rozwiązany na mocy zarządzenia administracyjnego papieża (22 marzec 1313)[2].

W sprawach międzynarodowych Klemens doprowadził do zakończenia sporu na Węgrzech, gdzie poparł Karola Roberta jako kandydata na króla[1]. W 1306 roku ekskomunikował także króla Szkocji – Roberta I – za zamordowanie rywala Johna Comyna[1].

Zmarł w Roquemaure w pobliżu Carpentras, pochowany w kościele parafialnym w Uzeste[1].

DokonaniaEdytuj

  • podporządkował władzy papieża cały episkopat zachodni i ograniczył autonomię kapituł katedralnych
  • nakazał rozwiązanie wszystkich wspólnot beginek i begardów, zorganizowanych na kształt franciszkańskiego lub dominikańskiego trzeciego zakonu ludzi świeckich
  • nakazał założenie katedr języków orientalnych na uniwersytetach w Paryżu, Oxfordzie, Bolonii i Salamance[1]
  • ustanowił uniwersytety w Orleanie i w Perugii[1]
  • zorganizował stałe sądy: papież i kardynałowie tworzyli konsystorz – sąd apelacyjny dla całego Kościoła; trybunały kardynalskie zajmowały się kwestiami procedury sądowej i egzekwowaniem wydanych wyroków

Zobacz teżEdytuj

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 296-299. ISBN 83-06-02633-0.
  2. ↑ a b c d e f g h i Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 107-108. ISBN 83-7006-437-X.
  3. ↑ Maurice Druon: Król z żelaza. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1991, s. 273. ISBN 83-08-02445-9.
  4. ↑ Adriano Forgione: Templariusze: płomień niewinności.

BibliografiaEdytuj

  • Davidson, Basil, The African Slave Trade revised ed., 1961, Boston : Brown Little (ang.)
  • Chamberlain, E. R., The Bad Popes. NY: Barnes & Noble, 1993. ​ISBN 978-0-88029-116-3​ (ang.)
  • Duffy, Eamon. Saints and Sinners: A History of the Popes. New Haven, CT: Yale University Press, 2006. ​ISBN 978-0-300-11597-0​ (ang.)
  • Howarth, Stephen. The Knights Templar. New York: Barnes and Noble, 1982. ​ISBN 978-0-88029-663-2​ (ang.)
  • Sophia Menache, Clement V., Cambridge: Cambridge University Press, 2002, ISBN 0-521-52198-X, OCLC 49550841 (ang.).
  • Richard, Jean , Histoire des croisades, Fayard, 1996. ​ISBN 2-213-59787-1​ (ang.)
  • Pope Clement V (ang.). Catholic Encyclopedia. [dostęp 2013-02-25].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Klemens_V&oldid=53788714”