Klemens VII (antypapież)

Klemens VII (właśc. Robert de Genève, Robert z Genewy; ur. w 1342 w Genewie[1] lub Annecy[2], zm. 16 września 1394 w Awinionie[1]) – antypapież obediencji awiniońskiej w okresie od 20 września 1378 do 16 września 1394[3].

Klemens VII
Robert de Genève
antypapież
Ilustracja
Herb duchownego
Data i miejsce urodzenia

1342
Genewa lub Annecy

Data i miejsce śmierci

16 września 1394
Awinion

Antypapież obediencji awiniońskiej
Okres sprawowania

1378-1394

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Nominacja biskupia

3 listopada 1361

Sakra biskupia

brak danych

Kreacja kardynalska

30 maja 1371
Grzegorz XI

Kościół tytularny

SS. XII Apostoli

Pontyfikat

20 września 1378

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

nieznana

Konsekrator

nieznany

Życiorys

edytuj

Był synem hrabiego Genewy Amadeusza III i Marii z Boulogne[3]. Kształcił się na uniwersytecie paryskim w Paryżu. Następnie był kanonikiem katedry Notre Dame, kanclerzem biskupa Amiens. Od 1359 protonotariuszem apostolskim i familiarzem papieża. W 1361 wybrany biskupem Thérouanne, od 1368 biskup Cambrai, w 1371 mianowany kardynałem prezbiterem z kościołem tytularnym Dwunastu Apostołów w Rzymie[1].

Dyplomata i dowódca Państwa Kościelnego. Papież Grzegorz XI powierzył mu funkcję legata na terenie północnych Włoch oraz organizowanie wojsk zaciężnych przeciw władcom Mediolanu, Viscontim i Florencji[3]. Robert z Genewy wspólnie z kardynałem Francesco Tebaldeschi zwerbował wojska zaciężne pod dowództwem kondotiera Johna Hawkwooda, które zdobyły Bolonię, a 3 lutego 1377 dokonały rzezi ludności miasta Cesena (po zdobyciu miasta, nieprzychylni kardynałowi, nadali mu przydomek Rzeźnika z Ceseny). Otworzyło to drogę do powrotu papieża do Rzymu.

Podczas konklawe w Rzymie po śmierci Grzegorza XI doszło do zamieszek ulicznych. Rzymianie w obawie, że kolejny papież ponownie zdecyduje się wyjechać z Państwa Kościelnego domagali się od elektorów, aby wybrali Włocha. Naciski tłumu, a także incydent z zakłóceniem porządku obrad zgromadzenia przez zbrojną bandę, która wdarła się na elekcję spowodowały, że część kardynałów nie uznała ważności wyboru Urbana VI[1]. Urban VI, aby pojednać się z opozycją zwołał konsystorz do Anagni[3]. Podczas jego obrad miano zadecydować o legalności wyboru nowego papieża. 2 sierpnia 1378 kardynałowie wydali oświadczenie, w którym uznali, że konklawe rzymskie z kwietnia 1378 jest nieważne, gdyż wybór został przeprowadzony pod naciskiem i groźbą ze strony tłumu[3]. 9 sierpnia 1378 kardynałowie francuscy będący główną siłą opozycji wobec Urbana VI wezwali go do abdykacji. Nie widząc żadnej reakcji ze strony papieża opuścili Anagni i przenieśli się do Fondi. Tam pod ochroną księcia Onorato Caetaniego zwołali nowe konklawe i 20 września 1378 roku wybrali antypapieżem kardynała Roberta de Genève, który, pomimo iż początkowo wspierał kanoniczny wybór Bartolomeo Prignano, z czasem przeszedł do obozu sceptyków i stanął na czele buntu kardynałów[3]. Kuria Rzymska uznała ważność wyboru Klemensa VII i wypowiedziała posłuszeństwo Urbanowi VI. 31 października 1378 antypapież został koronowany. Pontyfikat ten stał się początkiem Wielkiej Schizmy Zachodniej, której kres przyniosły dopiero sobory powszechne z XV wieku[1].

Antypapież Klemens VII ekskomunikował papieża Urbana VI i rozpoczął wojnę celem zagarnięcia Rzymu[3]. Wojska papieża zwyciężyły jednak armię antypapieża pod Marino, zajęły Zamek Świętego Anioła i przejęły kontrolę nad Rzymem. Klemens VII wycofał się do Neapolu, a w czerwcu 1379 udał się do Awinionu[3]. Wkrótce potem antypapieża poparły Francja, Burgundia, Sabaudia, Szkocja, Kastylia i Aragonia[3]. Po stronie Urbana stanęły Niemcy, Anglia, Dania, Węgry, kraje skandynawskie i Polska[3]. We Francji jako kuzyn króla, Klemens cieszył się opieką i bezpieczeństwem. Wiódł życie wystawne, otaczając się przepychem, co zmusiło go do nałożenia wysokich podatków[3]. Zwołał jedenaście konsystorzy, na których powołał ponad trzydziestu kardynałów, głównie Francuzów; przyjął także dwóch kardynałów rzymskich, zrażonych okrucieństwem Urbana[3]. Prowadził kampanię na rzecz zdobycia Rzymu i wygnania prawowitego papieża (zdobył wpływy m.in. w południowych Włoszech, Neapolu i Lombardii)[3]. Był przekonany o ważności swojego wyboru i nie wykazywał najmniejszej ochoty do zakończenia schizmy[3].

Zmarł rażony apopleksją[3]. Pierwotnie pochowany został w katedrze w Awinionie. W 1401 szczątki Klemensa VII zostały przeniesione do kościoła celestynów w Awinionie. Po śmierci jego następcą wybrany został kardynał Pedro de Luna, który przyjął imię pontyfikalne Benedykt XIII.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 114-116. ISBN 83-7006-437-X.
  2. Geneve, Robert de. The Cardinals of the Holy Roman Church. [dostęp 2013-03-26]. (ang.).
  3. a b c d e f g h i j k l m n o John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 319-321. ISBN 83-06-02633-0.

Bibliografia

edytuj
  • Richard McBrien: Leksykon papieży. Warszawa: Świat Książki, 2003. ISBN 83-7311-764-4.
  • Robert of Geneva. Catholic Encyclopedia. [dostęp 2013-03-26]. (ang.).