Kleszczów (województwo małopolskie)

wieś w województwie małopolskim

Kleszczówwieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Zabierzów[4].

Kleszczów
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

krakowski

Gmina

Zabierzów

Liczba ludności (2022)

418[2]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-084[3]

Tablice rejestracyjne

KRA

SIMC

0343770

Położenie na mapie gminy Zabierzów
Mapa konturowa gminy Zabierzów, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kleszczów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kleszczów”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Kleszczów”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kleszczów”
Ziemia50°06′19″N 19°44′57″E/50,105278 19,749167[1]
Kleszczów
Kleszczów
Wąwóz Wodny Dół odnoga wąwozu Jadybówki na zachodnim krańcu wsi

W roku 2021 we wsi mieszkało 418 osób, z czego 50,7% mieszkańców stanowiły kobiety, a 49,3% mężczyźni[5].

Historia edytuj

Kleszczów wzmiankowany w 1366 r. jako własność rycerska Spytka z rodu Toporów. Stanowił pierwotną siedzibę Aleksandrowskich i stąd od początku XV w. pozostawał w dobrach aleksandrowickich. Od 1499 r. należał do Kanińskich. Stanisław Iwan Karniński, jako gorliwy wyznawca kalwinizmu spowodował, że mieszkańcy należeli do zboru w Aleksandrowicach. W 1613 r. wieś zakupił od Agnieszki Karnińskiej sekretarz królewski Piotr Gołuchowski herbu Leliwa. Jego syn Piotr, znany z awanturnictwa, przeszedł na katolicyzm i wydalił ze swych włości innowierców. Pod koniec XVII w. właścicielami zostali Korycińscy, w latach 1700–1728 Teofil Pawłowski, a potem Franciszek Ksawery Kochanowski. Od 1762 r. wieś weszła do majątku Antoniego Potockiego, potem do Jana Potockiego, a na końcu do Franciszka Żeleńskiego.

W 1879 r. wieś zamieszkiwało 200 mieszkańców. W latach 1825–1911 Kleszczów należał do księcia Eugeniusza Lubomirskiego, a w 1898 r. przeszedł we władanie Dominika a następnie Hieronima Radziwiłłów. Wówczas powstały nowe budynki folwarczne w tym dwutraktowe czworaki oraz uporządkowano park dworski. W latach 1815–1846 wieś położona była na terenie Wolnego Miasta Krakowa, potem w zaborze austriackim. W czasie II Rzeczypospolitej wieś należała do powiatu krakowskiego w województwie krakowskim.

Od 26 października 1939 do 18 stycznia 1945 Kleszczów znajdował się w Landkreis Krakau, dystrykcie krakowskim w Generalnym Gubernatorstwie. 6 października 1954 r. ówczesne przysiółki Kleszczów i Kochanów z dotychczasowej gromady Aleksandrowice ze zniesionej gminy Liszki w powiecie krakowskim przyłączono do gromady Zabierzów. 22 września 1966 r. w Kleszczowie zapaliły się dwa domy mieszkalne, dwie stodoły i obora. Na skutek trudności z dowozem wody spaleniu uległy wszystkie te budynki.

W latach 1975–1998 wieś leżała w województwie krakowskim.

Położenie edytuj

Kleszczów wyróżnia się malowniczym i bardzo korzystnym położeniem w zaciszu lasów i pól (od strony północnej znajduje się Wąwóz Kochanowski, a od strony wschodniej Las Zabierzowski) na górującej nad okolicą wyniosłości Garbu Tenczyńskiego z wzniesieniem Chełm na południowy zachód od wsi oraz wzniesieniem Stadła na północno-wschodnim krańcu wsi. Położona jest na głównym grzbiecie Garbu Tenczyńskiego, w jego obniżeniu, łączącym Wąwóz Kleszczowski z Doliną Aleksandrowicką.

Wieś graniczy: od północy z Kochanowem przez las, od północnego wschodu z Zabierzowem przez las, od południowego wschodu z Burowem przez las, od południowego zachodu z Brzoskwinią i od zachodu z Nielepicami. Kleszczów położony jest około 5 km na zachód od granic Krakowa.

Obecnie w okolicach Kleszczowa znajduje się punkt zrzutu paliwa lotniczego (3 km na południe od wsi znajduje się port lotniczy Kraków-Balice). We wsi znajduje się kaplica z 1995 r., świetlica oraz boiska sportowe.

Turystyka edytuj

Do Kleszczowa z Krakowa można dojechać autobusami linii nr 218 z Bronowic Małych. Miejscowość leży na obszarze Jury Krakowsko-Częstochowskiej, otoczona dużym kompleksem leśnym Lasu Zabierzowskiego, w którym położona jest Łysa Kleszczowska. Piękno krajobrazu i duże walory przyrodnicze zadecydowały o włączeniu terenów wsi do obszaru Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego. Przebiegające przez miejscowość szlaki turystyki pieszej i rowerowej umożliwiają zwiedzenie atrakcyjnych turystycznie i rekreacyjnie obszarów tego parku krajobrazowego, w tym liczne pomniki przyrody. W lesie w Wąwozie Kochanowskim pomiędzy wsią a Kochanowem utworzono stanowisko ekologiczne o powierzchni 3,57 ha. Przedmiotem ochrony są bardzo liczne stanowiska lilii złotogłów, które rosną w otoczeniu wapiennych skał i lasu bukowego.

Szlaki turystyczne
  – z Zabierzowa przez Las Zabierzowski, Kleszczów, Brzoskwinię, Dolinę Brzoskwinki, wąwóz Półrzeczki, Dolinę Mnikowską do Mnikowa.
Szlaki rowerowe Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd
  – z Krakowa przez Szczyglice, Las Zabierzowski, Kleszczów, Brzoskwinię, Las Zwierzyniecki do Tenczynka.

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 53771
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych, Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 481 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. GUS. Rejestr TERYT
  5. Wieś Kleszczów w liczbach, Polska w liczbach, 2021 [dostęp 2023-08-18] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Piotr Hapanowicz, Stanisław Piwowarski: Monografia Gminy Zabierzów ss. 82–85. wyd. Urząd Gminy Zabierzów 2009; ISBN 978-83-913222-2-2.
  • Osadnictwo i krajobraz s. 19, 20, 37, ZZJPK, Kraków 1997, ISBN 83-901471-7-3