Kliper (pojazd kosmiczny)
Kliper (ros. Клипер) – to zaproponowany w 2004 r. rosyjski wahadłowiec kosmiczny, który miała budować firma RKK Energia. Kliper miał stać się następcą wysłużonych kapsuł Sojuz. Był projektowany jako pojazd wielokrotnego użytku zdolny do szybowania w atmosferze, zabierający na pokład do siedmiu osób. Przewidywana żywotność pojazdu miała wynosić 25 startów. Podstawowym zadaniem tego pojazdu miał być transport astronautów na i z Międzynarodowej Stacji Kosmicznej, przewidywano także zastosowania turystyczne. Pierwszy start pojazdu planowano na 2010 r.
Strona rosyjska zwróciła się do ESA (która w latach 90. projektowała miniaturowy prom kosmiczny o nazwie Hermes) z propozycją wspólnego realizowania programu Kliper. Nie wykluczono też sprzedaży pojazdów Kliper innym państwom, w tym USA, gdzie miałyby wypełnić lukę pomiędzy wycofywanymi ze służby wahadłowcami kosmicznymi a planowanym Orionem.
Ostatecznie w 2006 roku zrezygnowano z koncepcji Klipera[1] na rzecz nowej kapsuły załogowej PPTS.
Parametry techniczne edytuj
- długość: 12 m
- podstawowa średnica: 3,9 m
- rozpiętość: 8 m
- załoga: 2 osoby oraz 4 pasażerów
- pojemność użyteczna: 20 m3
- masa : 12,5 t
- ładunek: 0,5 t
- rakieta nośna: Onega / Zenit 2 / Angara 3A
- miejsce startu: kosmodrom w Kourou
Holownik edytuj
Jesienią 2005 roku rosyjscy projektanci wprowadzili do konstrukcji pojazdu poprawki, które miały umożliwić wynoszenie pojazdu przez zmodyfikowaną rakietę nośną Sojuz 2. Rakieta nie posiadała mocy wystarczającej do wyniesienia pojazdu o masie pierwszej wersji Klipera, pojazd podzielono więc na dwie autonomiczne części – lżejszą kapsułę załogową oraz holownik kosmiczny Parom.
Holownik, wyniesiony wcześniej na orbitę, miał łączyć się na niskiej orbicie z Kliperem (lub dowolnym modułem zaopatrzeniowym) i wynosić go na spotkanie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Holownik wielokrotnego użytku pozostałby na orbicie pobierając paliwo z modułów zaopatrzeniowych lub zbiorników stacji. Oprócz napędzania „odchudzonego” Klipera, Parom miał zastąpić automatyczne pojazdy transportowe Progress.
Przypisy edytuj
- ↑ Kliper SpaceCraft - Soyuz Replacement That Wasn't To Be Just Yet - History and Overview of Russian Space Craft. 2010-09-15. [dostęp 2015-01-04].