Kość przedszczękowa

Kość przedszczękowa, kość międzyszczękowa, u ssaków nazywana kością przysieczną lub kością siekaczową (łac. os pr(a)emaxilla, os intermaxillare, os incisivum) – mała parzysta kość czaszki występująca u większości kręgowców. U niektórych zwierząt kości przedszczękowe zawierają siekacze, kolec nosowy przedni oraz obszar skrzydłowy[1][2].

Kość przedszczękowa
Czaszka wombata tasmańskiego (skrótem p.max oznaczono kość przedszczękową)
Powierzchnia dolna szczęk człowieka. Część będąca odpowiednikiem kości przysiecznej oddzielona szwem Incisive suture

Łączy się z kością szczękową szwem szczękowo-siekaczowym (sutura maxilloincisiva) i z kością nosową szwem nosowo-siekaczowym (sutura nasoincisiva), a także z trzonem kości przedszczękowej strony przeciwnej szwem międzysiekaczowym (sutura interincisiva)[2][3].

U człowieka nie stanowi osobnej kości (choć dawniej była za taką uważana)[4][5][6], ale zrośnięta jest ze szczęką, stanowiąc jej przednią część zawierającą siekacze. Na powierzchni dolnej wyrostka podniebiennego szczęki może być widoczna pozostałość szwu łączącego ją z pozostałą częścią szczęki (szew przysieczny, sutura incisiva). Z drugostronnym odpowiednikiem łączy się na powierzchni dolnej wyrostka podniebienego szczęki przednim odcinkiem szwu podniebiennego pośrodkowego, a na przedniej ścianie czaszki szwem międzyszczękowym[4][7][8].

Przypisy edytuj

  1. Maxilla. W: Johannes Lang: Clinical anatomy of the masticatory apparatus and peripharyngeal spaces. Stuttgart: Georg Thiem Verlag, 1995, s. 3. ISBN 3-13-799101-3.
  2. a b Krysiak, Kobryń i Kobryńczuk 2012 ↓, s. 110.
  3. Krysiak, Kobryń i Kobryńczuk 2012 ↓, s. 235–236.
  4. a b Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 370, ISBN 978-83-200-4323-5.
  5. Norman K. Wood, Laurence E. Wragg, Orion H. Stuteville. The premaxilla: Embryological evidence that it does not exist in man. „The Anatomical Record”. 158 (4), s. 485–489, 1967. DOI: 10.1002/ar.1091580411. (ang.). 
  6. George A. Wells. Goethe and the intermaxillary bone. „The British Journal for the History of Science”. 3, s. 348–361, 1967. DOI: 10.1017/S0007087400002910. (ang.). 
  7. Zygmunt Urbanowicz, Współczesne mianownictwo anatomiczne, Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2002, s. 192, ISBN 83-88063-91-X.
  8. Ryszard Aleksandrowicz, Bogdan Ciszek, Anatomia kliniczna głowy i szyi, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007, s. 78–79, ISBN 978-83-200-3243-7.

Bibliografia edytuj

  • Kazimierz Krysiak, Henryk Kobryń, Franciszek Kobryńczuk, Anatomia zwierząt. 1. Aparat ruchowy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, ISBN 978-83-01-16822-3.