Kościół św. Anny w Niemysłowicach
Kościół św. Anny w Niemysłowicach – rzymskokatolicki kościół parafialny w Niemysłowicach, należący do parafii św. Anny w Niemysłowicach, w dekanacie Prudnik, diecezji opolskiej.
 143/55 z 15.01.1955[1]
| |||||||||
| kościół parafialny | |||||||||
 Kościół św. Anny (2020) | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||
| Miejscowość | |||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia | |||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie gminy Prudnik  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |||||||||
Położenie na mapie powiatu prudnickiego  | |||||||||
 50°20′44,63″N 17°33′19,44″E/50,345730 17,555400
| |||||||||
Historia edytuj
Obecny kościół w Niemysłowicach został zbudowany w 1568 jako protestancki zbór. Powstał na miejscu poprzedniej, drewnianej świątyni, o której wzmianka pochodzi z 1447. Został ufundowany przez hrabinę Magdalenę z Vrbna. Koszt budowy wyniósł 400 talarów[2].
W 1629 kościół przejęli katolicy[3]. Decyzją władz kościelnych, od 1663 kościół w Niemysłowicach podlegał parafii w Ścinawie, a od 1666 parafii w Rudziczce[4]. Podczas wizytacji kościelnej w 1679 zostało odnotowane, że w Niemysłowicach: „piękny kościół nawiedzany jest przez niewielką ilość katolików. Liczni niekatolicy chodzą do niego tylko wtedy, gdy im się podoba [...] Opiekunami kościoła są: Mateusz Otte – protestant i Mateusz Rober – katolik”[5].
Podczas I wojny śląskiej w 1742, na prośbę protestantów, pruski generał Gröben doręczył królowi Fryderykowi II memoriał, w którym wnioskował, aby kościół w Niemysłowicach oddać katolikom i przekazać luteranom. Protest biskupa wrocławskiego sprawił, że katolicy zatrzymali świątynie. Luteranie jednak uzyskali wsparcie króla, który przekazał im środki na budowę zboru w Szybowicach[4].
W II połowie XIX wieku, za rządów księdza Wilhelma Vogta, do kościoła został dobudowany od południowej strony przedsionek z chórem oraz drugi chór nad zakrystią. W ten sposób zaradzono brakowi miejsc w kościele. W 1851 zbudowano nowy ołtarz i przetopiono pochodzący z 1688 dzwon[6]. Parafia w Niemysłowicach została utworzona 16 marca 1896[3]. W jej skład weszły Niemysłowice, Włóczno i Włókna[6].
Z inicjatywy księdza Jana Kollibaya w 1919 wykonano remont dachu kościoła, w 1925 odnowiono ołtarz, a w 1929 pomalowano wnętrze[7]. Ostatni niemiecki proboszcz Niemysłowic – Franz von Hirsch – doprowadził do gruntownego remontu kościoła w 1938. Związane to było z planami jego konsekracji. 19 października 1938 kościół został poświęcony przez kardynała Adolfa Bertrama[3].
Pierwszym powojennym polskim proboszczem w Niemysłowicach (lata 1945–1946) był ksiądz Józef Błotnicki[8]. W 1963 Janusz Tarabuła stworzył kościołowi polichromie.
Architektura edytuj
Nie jest znany architekt i budowniczy kościoła. Został zbudowany w stylu gotycko–renesansowym. W bryle zewnętrznej dominuje od zachodu kwadratowa wieża, mająca pięć kondygnacji z wyraźnymi wydzielonymi uskokami. Na wyższych kondygnacjach są widoczne małe okna prostokątne i strzelnicze. Najwyższa kondygnacja, rozczłonowana półkolumnami i ślepymi półkoliście zamkniętymi arkadami, jest zwieńczona prostą attyką z nowszym krenelażem oraz ośmiobocznym dachem wykonanym z cegieł[2].
Kościół jest wzniesiony na planie prostokąta. Dwunawowy o krzyżowo-żebrowych sklepieniach rozpiętych na dwóch filarach. Tadeusz Chrzanowski, będąc osobiście w niemysłowickim kościele, powiedział: „Jest to najlepiej dotąd odnowiony kościół na Opolszczyźnie”[9]. W pobliżu kościoła znajduje się cmentarz.
-
Wieża kościoła -
Boczna strona kościoła -
Kościół od strony cmentarza
Przypisy edytuj
- ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków – stan na 31 grudnia 2013 r. (województwo opolskie). Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2013, s. 111.
- ↑ a b Kasza 2020 ↓, s. 843.
- ↑ a b c Parafie według dekanatów [online], diecezja.opole.pl [dostęp 2018-10-05] (pol.).
- ↑ a b Kasza 2020 ↓, s. 844.
- ↑ Agata Dendewicz, Franciszek Dendewicz, Niemysłowice w XVII i XVIII wieku [online], niemyslowice.info [dostęp 2021-10-09].
- ↑ a b Kasza 2020 ↓, s. 845.
- ↑ Kasza 2020 ↓, s. 846.
- ↑ Kasza 2020 ↓, s. 852.
- ↑ Kasza 2020 ↓, s. 854.
Bibliografia edytuj
- Ryszard Kasza: Ulicami Prudnika z historią i fotografią w tle. Przemysław Birna, Franciszek Dendewicz, Piotr Kulczyk. Prudnik: Powiat Prudnicki, 2020. ISBN 978-83-954314-5-6.