Kościół św. Antoniego z Padwy w Chorzowie
Kościół Świętego Antoniego z Padwy w Chorzowie – rzymskokatolicki kościół parafialny w Chorzowie, w województwie śląskim. Należy do dekanatu Chorzów archidiecezji katowickiej. Mieści się przy ulicy Kopernika.
A/1482/92 z dnia 8 sierpnia 1992[1] | |||||||||||
kościół parafialny | |||||||||||
Kościół w 2020 roku | |||||||||||
Państwo | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||||||||
Miejscowość |
Chorzów | ||||||||||
Adres |
ul. Kopernika | ||||||||||
Wyznanie | |||||||||||
Kościół | |||||||||||
Parafia | |||||||||||
Wezwanie |
św. Antoniego z Padwy | ||||||||||
Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Chorzowa | |||||||||||
Położenie na mapie Polski | |||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego | |||||||||||
50°17′35″N 18°57′11″E/50,293056 18,953056 |
Historia edytuj
Głównym orędownikiem budowy świątyni pod wezwaniem świętego Antoniego był ówczesny proboszcz parafii św. Jadwigi ks. Jan Gajda. Świątynia została wybudowana w ciągu czterech lat. Wykonanie projektu zostało powierzone poznańskiemu architektowi Adamowi Ballenstedtowi[2]. Przygotował on pięć wariantów projektu nowego kościoła[3]. Gdy w 1930 roku rozpoczęła się budowa świątyni okazało się, że fundamenty pod nawą muszą być wykopane o 10 metrów głębiej niż zaplanowano, a pod wieżą – jeszcze głębiej. Teren, na którym stoi świątynia, był bardzo niestabilny. Niestabilność była spowodowana wcześniejszym wybieraniem gliny dla potrzeb cegielni. Świątynia – której patronem został święty Antoni, doktor Kościoła, wielki kaznodzieja i opiekun ludzi potrzebujących – została zbudowana w latach 1930–1934[4]. Na budowniczego i przyszłego proboszcza nowej parafii został wyznaczony ks. Józef Knosała, wikariusz parafii św. Jadwigi. Uroczystość poświęcenia kamienia węgielnego odbyła się w dniu 28 czerwca 1931 roku. W 1931 roku świątynia otrzymała dach. W dniu 1 lipca 1932 roku poświęcono pierwszy dzwon o nazwie „Magdalenka”. Budowla uroczyście została poświęcona w dniu 9 września 1934 roku. Uroczystości przewodniczył ks. biskup katowicki Stanisław Adamski[5].
Architektura edytuj
Kościół został wzniesiony w stylu modernizmu w postaci jednoprzestrzennego wnętrza na planie prostokąta[3]. Elewacje wykonane są z kamienia i nieotynkowanej cegły[3]. W fasadzie wejściowej oraz w ścianie prezbiterium znalazły się koliste otwory okienne[3] o średnicy 5,5 m[4], na których z zewnątrz umieszczono odpowiednio: krucyfiks oraz krzyż z literami Alfa i Omega[3].
Wnętrze edytuj
Korpus nawowy oparto o siedem przęseł i przykryto sklepieniem beczkowym[3] pokrytym kryształowym wzorem[4]. Retabulum ołtarza głównego autorstwa Bogusława Langmana przedstawia św. Antoniego z Padwy i lud śląski, nad nim umieszczono witraż przedstawiający widzenie św. Antoniego, po bokach znalazły się witraże ukazujące Adorację Najświętszego Sakramentu oraz Chrystusa Zmartwychwstałego[3]. Nad emporą znajduje się witraż nawiązujący do przedstawienia typu Veraicon[3]. Pozostałe witraże przedstawiają Pietę i Mistycznego (Wielkanocnego[4]) Baranka[3], w korpusie nawowym umieszczono także ornamentalne witraże[3], wszystkie zaprojektował Dezydery Mocznay[6].
Galeria edytuj
-
Wnętrze kościoła, sklepienie (2019)
-
Empora (2019)
-
Prospekt organowy z roku 1973
-
Ołtarz i retabulum (2019)
-
Witraż nad prospektem organowym (2019)
-
Elewacja południowa (2022)
-
Portal i boczne drzwi do kościoła (2019)
-
Wieżyczka (2019)
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .
- ↑ Anna Syska , Kiełkowski, Tomasz, Styl gotycki wyklucza się. Międzywojenna architektura w województwie śląskim, Katowice, s. 61, ISBN 978-83-85871-69-9, OCLC 950002049 [dostęp 2019-07-19] .
- ↑ a b c d e f g h i j Andrzej Holeczko-Kiehl: Kościół św. Antoniego w Chorzowie – tradycja definiowana nowoczesnością. [w:] Multimedialne studium formacji biblijnej Biblicum Śląskie. Projekt własny archidiecezji katowickiej [on-line]. Instytut Gość Media, 2016-06-07. [dostęp 2020-06-08].
- ↑ a b c d Andrzej Bochacz: VII wycieczka Szlakiem Mistrzów Witraży 2017 – Katowice 2017 cz.1. [w:] barwyszkla.pl [on-line]. 2017-06-06. [dostęp 2020-06-08].
- ↑ Historia. Parafia św. Antoniego z Padwy w Chorzowie. [dostęp 2013-02-25].
- ↑ Kościół św. Antoniego z Padwy. Witraże. Fundacja Tres. [dostęp 2020-06-08].