Kościół św. Antoniego z Padwy w Chorzowie

zabytkowy kościół rzymskokatolicki

Kościół Świętego Antoniego z Padwy w Chorzowierzymskokatolicki kościół parafialny w Chorzowie, w województwie śląskim. Należy do dekanatu Chorzów archidiecezji katowickiej. Mieści się przy ulicy Kopernika.

Kościół św. Antoniego z Padwy
w Chorzowie
A/1482/92 z dnia 8 sierpnia 1992[1]
kościół parafialny
Ilustracja
Kościół w 2020 roku
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Chorzów

Adres

ul. Kopernika

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Św. Antoniego z Padwy w Chorzowie

Wezwanie

św. Antoniego z Padwy

Wspomnienie liturgiczne

13 czerwca

Położenie na mapie Chorzowa
Mapa konturowa Chorzowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Antoniego z Padwyw Chorzowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Antoniego z Padwyw Chorzowie”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Antoniego z Padwyw Chorzowie”
Ziemia50°17′35″N 18°57′11″E/50,293056 18,953056

Historia edytuj

Głównym orędownikiem budowy świątyni pod wezwaniem świętego Antoniego był ówczesny proboszcz parafii św. Jadwigi ks. Jan Gajda. Świątynia została wybudowana w ciągu czterech lat. Wykonanie projektu zostało powierzone poznańskiemu architektowi Adamowi Ballenstedtowi[2]. Przygotował on pięć wariantów projektu nowego kościoła[3]. Gdy w 1930 roku rozpoczęła się budowa świątyni okazało się, że fundamenty pod nawą muszą być wykopane o 10 metrów głębiej niż zaplanowano, a pod wieżą – jeszcze głębiej. Teren, na którym stoi świątynia, był bardzo niestabilny. Niestabilność była spowodowana wcześniejszym wybieraniem gliny dla potrzeb cegielni. Świątynia – której patronem został święty Antoni, doktor Kościoła, wielki kaznodzieja i opiekun ludzi potrzebujących – została zbudowana w latach 1930–1934[4]. Na budowniczego i przyszłego proboszcza nowej parafii został wyznaczony ks. Józef Knosała, wikariusz parafii św. Jadwigi. Uroczystość poświęcenia kamienia węgielnego odbyła się w dniu 28 czerwca 1931 roku. W 1931 roku świątynia otrzymała dach. W dniu 1 lipca 1932 roku poświęcono pierwszy dzwon o nazwie „Magdalenka”. Budowla uroczyście została poświęcona w dniu 9 września 1934 roku. Uroczystości przewodniczył ks. biskup katowicki Stanisław Adamski[5].

Architektura edytuj

Kościół został wzniesiony w stylu modernizmu w postaci jednoprzestrzennego wnętrza na planie prostokąta[3]. Elewacje wykonane są z kamienia i nieotynkowanej cegły[3]. W fasadzie wejściowej oraz w ścianie prezbiterium znalazły się koliste otwory okienne[3] o średnicy 5,5 m[4], na których z zewnątrz umieszczono odpowiednio: krucyfiks oraz krzyż z literami Alfa i Omega[3].

Wnętrze edytuj

Korpus nawowy oparto o siedem przęseł i przykryto sklepieniem beczkowym[3] pokrytym kryształowym wzorem[4]. Retabulum ołtarza głównego autorstwa Bogusława Langmana przedstawia św. Antoniego z Padwy i lud śląski, nad nim umieszczono witraż przedstawiający widzenie św. Antoniego, po bokach znalazły się witraże ukazujące Adorację Najświętszego Sakramentu oraz Chrystusa Zmartwychwstałego[3]. Nad emporą znajduje się witraż nawiązujący do przedstawienia typu Veraicon[3]. Pozostałe witraże przedstawiają Pietę i Mistycznego (Wielkanocnego[4]) Baranka[3], w korpusie nawowym umieszczono także ornamentalne witraże[3], wszystkie zaprojektował Dezydery Mocznay[6].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  2. Anna Syska, Kiełkowski, Tomasz, Styl gotycki wyklucza się. Międzywojenna architektura w województwie śląskim, Katowice, s. 61, ISBN 978-83-85871-69-9, OCLC 950002049 [dostęp 2019-07-19].
  3. a b c d e f g h i j Andrzej Holeczko-Kiehl: Kościół św. Antoniego w Chorzowie – tradycja definiowana nowoczesnością. [w:] Multimedialne studium formacji biblijnej Biblicum Śląskie. Projekt własny archidiecezji katowickiej [on-line]. Instytut Gość Media, 2016-06-07. [dostęp 2020-06-08].
  4. a b c d Andrzej Bochacz: VII wycieczka Szlakiem Mistrzów Witraży 2017 – Katowice 2017 cz.1. [w:] barwyszkla.pl [on-line]. 2017-06-06. [dostęp 2020-06-08].
  5. Historia. Parafia św. Antoniego z Padwy w Chorzowie. [dostęp 2013-02-25].
  6. Kościół św. Antoniego z Padwy. Witraże. Fundacja Tres. [dostęp 2020-06-08].