Kościół św. Franciszka w Głogówku
Kościół świętego Franciszka – rzymskokatolicki kościół należący do prowincji św. Antoniego z Padwy i bł. Jakuba Strzemię Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych.
 943/64 z dnia 11.12.1964[1]
| |||||||||||||||||||||
| kościół klasztorny | |||||||||||||||||||||
 widok ogólny | |||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||
| Adres |
ul. Klasztorna | ||||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne |
4 października | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Głogówka  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu prudnickiego  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Głogówek  | |||||||||||||||||||||
 50°21′15,57″N 17°51′37,77″E/50,354325 17,860492
| |||||||||||||||||||||
Historia i wnętrze edytuj
Budowa świątyni jest związana ze sprowadzeniem w 1264 roku przez księcia opolskiego Władysława Opolczyka franciszkanów do miasta. W tym okresie został wzniesiony pierwszy kościół oraz wybudowany został klasztor. W wyniku kolejnych wojen oraz pożarów i spowodowanych przez nie zniszczeń, świątynia była konsekwentnie odbudowywana i rozbudowywana (Domek Loretański, kaplica św. Antoniego oraz ramiona transeptu). W drugiej połowie XVIII wieku wnętrze wzbogaciło się o barokowe dekoracje wykonane przez Franciszka Sebastiniego (polichromie i część obrazów) oraz Jana Schuberta (wystrój rzeźbiarski). W czasie sekularyzacji franciszkanie zostali zmuszeni do opuszczenia miasta, a świątynia pełniła funkcję kościoła filialnego. Na początku lat 50 na ścianach i sklepieniach kościoła zostały wykonane nowe freski. Autorami ich byli artyści z Krakowa: Tadeusz Brzozowski, Jarosław Sowiński oraz Barbara Gawdzik. Freski w stylu były nowoczesne, nawiązywali też stylistycznie do charakterystycznej kreski baroka i rokoka. Zostały one dobrze przyjęte przez mieszkańców oraz Ministerstwo Kultury i Sztuki[2].
W 1963 roku ponownie został utworzony klasztor w mieście. Od tego czasu świątynia i jej wyposażenie są remontowane[3].
Wyposażenie świątyni powstało głównie w XVIII wieku. Należą do niego m.in. ołtarz główny w stylu rokokowym z obrazem Józefa Luxa z Opawy z 1751 roku ufundowany przez Henryka Ferdynanda Oppersdorffa, ołtarze boczne oraz ambona w stylu rokokowym z posągami Boga Ojca i Mojżesza w zwieńczeniu baldachimu[4].
Organy edytuj
Organy zostały wybudowane przez Paula Berschdorfa w 1913 roku, w szafie i z zachowaniem elementów instrumentu Reinholda Hundecka z 1881 roku[5].
Dyspozycja instrumentu:
| Manuał I | Manuał II | Pedał |
|---|---|---|
| 1. Trompette 8' | 1. Geigen principal 8’ | 1. Subbass 16’ |
| 2. Mixtur 3&4 fach | 2. Gedeckt 8’ | 2. Violon 16’ |
| 3. Rausch quinte 2 2/3’+2’ | 3. Salicet 8’ | 3. Quintbass 10 2/3’ |
| 4. Rohrflote 4’ | 4. Portunal 8’ | 4. Principal bass 8’ |
| 5. Octave 4’ | 5. Aeoline 8’ | 5. Flautbass 8’ |
| 6. Gemshorn 8’ | 6. Vox coelestis 8’ | 6. Cello 8’ |
| 7. Hohlflote 8’ | 7. Fugara 4’ | |
| 8. Gamba 8’ | 8. Flauto traverso 4’ | |
| 9. Principal 8’ | 9. Progressio 2&3 fach | |
| 10. Bordun 16’ | 10. Clarinette 8’ * |
Dzwon Ósmej Godziny edytuj
Na kościelnej wieży znajduje się jeden z największych dzwonów Województwa Opolskiego. Dzwon ordynacki zw. Dzwonem Ósmej Godziny swoją nazwę przyjął od godziny ósmej, kiedy to codziennie rano dzwonił. W 1649 roku za 5651 guldenów hrabia Jerzy III Oppersdorff odkupił go od rady miejskiej Ziębic. Do dziś na jednej z kamienic w tym mieście odnaleźć możemy sgraffito upamiętniające sprzedaż dzwonu. Dźwięki dzwonu usłyszeć można było także w czasach klęsk żywiołowych, w okresie wielkanocnym, podczas procesji Bożego Ciała i w czasie pogrzebów członków rodziny Oppersdorffów. Codziennie o ósmej godzinie dzwonił w intencji wszystkich umierających w danym dniu. Dzwonił tak przez wiele lat. W XVIII wieku został uszkodzony w czasie pożaru i zaistniała konieczność ponownego odlania. W czasie II wojny światowej razem z innymi dzwonami został wywieziony do Niemiec. Mieszkańców Głogówka ucieszyła wieść, że Dzwon Ósmej Godziny odnaleziono w 1949 roku na składowisku dzwonów w Hamburgu. Hrabia Wilhelm Hemna von Oppersdorff przyczynił się do tego, że przewieziono go do miasta Fuldy. W tym patronackim dla Głogówka mieście od 1950 roku dźwiękom dzwonu przysłuchiwali się mieszkańcy Fuldy i przyjezdni goście z Polski. W 1994 roku umieszczono go w katedralnym ogrodzie klasztoru i tam czekał na powrót do ojczyzny. Dzięki staraniom wielu ludzi 6 czerwca 2001 roku instrument powrócił do kościoła św. Franciszka. Serce dzwonu cały czas leżało w wieży klasztornej. Uroczyste poświęcenie ponownie zamontowanego dzwonu nastąpiło 23 czerwca 2001 roku[6][7][8][9].
Dane techniczne[10] edytuj
| Waga (kg) | Ton uderzeniowy | Średnica (cm) | Odlewnia |
|---|---|---|---|
| ~4500 kg | b° | ok/ 200 cm | Frantz Xaverii Stanke, Opawa |
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo opolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 104 [dostęp 2017-01-18].
- ↑ J.J.. Szczepański, Dobra robota w Głogówku, „Tygodnik Powszechny” (40), 1952, s. 3-4.
- ↑ klasztor [online] [dostęp 2023-10-18].
- ↑ Kościół pw. św. Franciszka, Głogówek. zabytek.pl. [dostęp 2017-01-18].
- ↑ Głogówek ( Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej (franciszkanów)) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2024-01-20] (pol.).
- ↑ Dzwony daleko od stron rodzinnych [online], Haus Schlesien, 3 listopada 2019 [dostęp 2022-01-24] (pol.).
- ↑ Sanktuarium Matki Bożej Loretańskiej - Kościół i Klasztor Franciszkanów (OFMConv) w Głogówku [online], glogowek.franciszkanie.pl [dostęp 2021-03-10].
- ↑ Krzysztof Strauchmann, Dzwon milczy od roku [online], nto.pl, 31 stycznia 2007 [dostęp 2024-01-20] (pol.).
- ↑ Michał Lewandowski, Dobrze, żeś wrócił... [online], nto.pl, 7 czerwca 2001 [dostęp 2024-01-20] (pol.).
- ↑ Igor Paluszczak, Dzwon Ósmej Godziny Klasztoru Franciszkanów The Eighth Hour Bell in Głogówek [online], 2 marca 2021.