Kościół św. Józefa Robotnika w Katowicach
Kościół świętego Józefa Robotnika w Katowicach-Józefowcu – rzymskokatolicki kościół parafialny parafii św. Józefa Robotnika położony w Katowicach, na terenie dzielnicy Wełnowiec-Józefowiec, u zbiegu ulic: Józefowskiej i prof. J. Mikusińskiego. Kościół został wybudowany w stylu neobarokowym w latach 1935–1939. Projektantem świątyni jest Jan Kapłoka z Katowic.
| kościół parafialny | |||||||||||||||||||||
 Kościół od strony ulicy Józefowskiej | |||||||||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||||||||
| Adres |
ul. prof. J. Mikusińskiego | ||||||||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Katowic  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |||||||||||||||||||||
 50°16′50,1″N 19°00′48,9″E/50,280583 19,013583
| |||||||||||||||||||||
Historia edytuj
Dążenia mieszkańców Józefowca o utworzenie własnej parafii rozpoczęto w 1895 roku i w 1919 roku doprowadziły do decyzji ówczesnego proboszcza parafii św. Jana i Pawła Męczenników w Dębie – księdza Oskara Schuberta – o postawieniu w Józefowcu tymczasowego kościoła. Drewniana świątynia została wybudowana na gruntach parafii starochowskiej[1]. Powstała on w ciągu 138 dni na podstawie m.in. zgody biskupa Adolfa Bertrama z kwietnia 1919 roku. Miała ona 32 m długości i 18 m szerokości. Świątynia posiadała trzy ołtarze: główny z wizerunkiem św. Józefa oraz figurami św. Barbary i św. Floriana oraz boczne. Posiadała ona też ławki, trzy konfesjonały, organy i fisharmonię, stacje drogi krzyżowej oraz chrzcielnicę[2].
W lipcu 1925 roku ksiądz Paweł Michatz powołał Towarzystwo Budowy Kościoła na Józefowcu celem zgromadzenia środków na budowę nowej świątyni i jej dalszego utrzymania. We wrześniu 1925 roku kurii został przedstawiony projekt nowej świątyni autorstwa Hansa Schlichta z Wrocławia. Nie uzyskał on jednak akceptacji[2].
Budowa nowej świątyni została rozpoczęta na wiosnę 1935 roku przez księdza proboszcza Pawła Michatza. Kamień węgielny – w murach nowego kościoła, wzniesionych aż do sklepienia został poświęcony przez księdza biskupa Teofila Bromboszcza w dniu 6 października 1935 roku. Po czterech latach świątynia, budowana z przerwami z ofiar parafian, została poświęcona w dniu 12 listopada 1939 roku przez księdza prałata i kanonika Józefa Kubisa, dziekana katowickiego i proboszcza z załęskiej parafii. Ogólny koszt prac budowlanych wyniósł około 200 tysięcy złotych. Kościół został zbudowany w stylu baroku polskiego i został wyposażony w schron przeciwgazowy na 250 osób. Projekt budowlany został opracowany przez inżyniera architekta Jana Kapołkę z Katowic. Kierownikiem budowy był Karol Przybyła z Katowic[3].
W czasie posługi księdza Józefa Stokowego, w latach 1952–1954 i w roku 1964 przeprowadzono remont kościoła, a w latach 1958–1959 powstał parkan. 30 sierpnia 1964 roku odbyły się uroczystości 25-leica poświęcenia kościoła[3]. Za czasów posługi księdza proboszcza Andrzeja Maślanki podjęto decyzję o gruntownym remoncie świątyni. 3 grudnia 1995 roku przedstawił on wiernym plan remontu. Renowację kontynuował następny proboszcz – ksiądz Zenon Drożdż. Remont został wówczas wsparty przez parafian i Urząd Miasta Katowice. W latach 1997–2011 przeprowadzano loterie fantowe, których zysk przeznaczono na cel remontowy. W latach 1998–1999 wybudowano sieć kanalizacji deszczowej, zainstalowano nowe oświetlenie wokół świątyni, wybrukowano plac przed świątynią i probostwem, wymieniono dach nad kaplicą Matki Bożej i nad nawami bocznymi oraz otynkowano i pomalowano wieżę kościoła. Na początku XXI wieku do kościoła zakupiono nowe ławki[4].
Architektura i wyposażenie edytuj
Kościół znajduje się przy ulicy prof. J. Mikusińskiego 8. Został on wybudowany w stylu neobarokowym według projektu Jana Kapłoki z Katowic. Jest to obiekt żelbetowy, z żelazną konstrukcją dachową pokrytą dachówką. Hełmy wieży i sygnaturki są pokryte miedzianą blachą. Kościół powstał na planie krzyża łacińskiego. Nawa główna kościoła ma długość 34 m, a transept 23,5 m. Nawa i transept są jednakowej szerokości i wysokości – odpowiednio 11 i 13 m. Nad skrzyżowaniem nawy i transeptu znajduje się kopuła o wysokości 17,4 m. W północno-zachodniej części świątyni znajduje się zakrystia, obok niej salka z konfesjonałami, a nad nią obecna kaplica św. Maksymiliana Marii Kolbego[5]. We wnętrzu znajduje się też chór wsparty na dwóch filarach, okolony balustradą z wykuszami[6].
Witraże w kościele są autorstwa prawdopodobnie Wojciecha Podlaszewskiego z Katowic-Ligoty. Przedstawiają one świętych oraz symbole sakramentów świętych[5]. Ołtarz główny uległ kilku przemianom. Pierwsza zmiana nastąpiła po soborze watykańskim II. Przebudowano prezbiterium oraz usunięto witraż nad głównym ołtarzem, przedstawiający scenę ukrzyżowania Jezusa Chrystusa. Ołtarz zaś w latach 70. XX wieku pozbawiono ozdób. Później wstawiono do niego krzyż, lecz krzyż ten po czasie usunięto i wstawiono figurę z wizerunkiem św. Józefa[5]. Organy kościelne znajdują się na chórze, a zostały zbudowane przez Kazimierza Żebrowskiego z Krakowa. Zakupiono je 19 września 1923 roku do tymczasowego kościoła, a później zostały one rozbudowane o dodatkowe głosy w manuale[6]. Kościół posiada trzy dzwony: św. Józef, św. Florian i św. Barbara, poświęcone 7 lipca 1957 roku[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Olszar 2017 ↓, s. 14.
- ↑ a b Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 114.
- ↑ a b Olszar 2017 ↓, s. 15.
- ↑ Olszar 2017 ↓, s. 16.
- ↑ a b c Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 113.
- ↑ a b c Grzegorek i Tabaczyński 2014 ↓, s. 116.
Bibliografia edytuj
- Grzegorz Grzegorek, Piotr Tabaczyński, Parafie i kościoły Katowic, Katowice: Wydawnictwo Prasa i Książka, 2014, ISBN 978-83-63780-06-7.
- Henryk Olszar, Parafia św. Józefa Robotnika w Józefowcu, „Górnoślązak” (8 (27)), Katowice: Związek Górnośląski, 2017, s. 14–16, ISSN 2391-5331 (pol.).