Kościół św. Józefa w Lubnie
Kościół pw. św. Józefa w Lubnie – kościół parafialny parafii św. Józefa w Lubnie z XIV wieku w Lubnie w powiecie gorzowskim, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa lubuskiego.
 KOK-I-144 z 16 marca 1961 oraz 17 z 22 października 1976[1]
| |||||||||||||||
| kościół parafialny | |||||||||||||||
 Kościół w 2006 roku | |||||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||||||
| Kościół | |||||||||||||||
| Parafia | |||||||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Położenie na mapie gminy Lubiszyn  | |||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||||
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |||||||||||||||
Położenie na mapie powiatu gorzowskiego  | |||||||||||||||
 52°44′32,865″N 15°01′40,988″E/52,742462 15,028052
| |||||||||||||||
Opis edytuj
Świątynia orientowana, jednonawowa na rzucie prostokąta o wymiarach 21.5 × 12 m, wzniesiona z granitowej kostki układanej w regularnym wątku, bez wieży. Nakrywa ją dach dwuspadowy. W południowej ścianie znajduje się oryginalny romański portal, obecnie zamurowany. W szczycie wschodnim znajdują się trzy pierwotne wąskie otwory okienne – symbol Trójcy Świętej, pozostałe przekształcono podczas remontu w 1796 r. Od strony północnej znajduje się zakrystia. Drewniana dzwonnica pochodzi z XIX w.
Historia edytuj
Kościół zbudowany został na przełomie XIII i XIV w., pierwsza wzmianka pochodzi z 1337 r. z księgi ziemskiej margrabiego brandenburskiego Ludwika Starszego i mówi o tym, że wolne od ciężarów podatkowych są 4 łany parafialne. Podczas remontu w 1796 r. obiekt został otynkowany, zamurowano południowy portal romański, a większość otworów okiennych przekształcono, wykonano również ogrodzenie z muru kamiennego. W 1798 r. zakupiono dzwon w berlińskiej firmie J. F. Thiele o średnicy 77 cm, umieszczony na drewnianej dzwonnicy; z 1862 r. pochodził drugi dzwon, firmy W. Bachmann z Berlina, o średnicy 85 cm[2].
W latach 1825-1826 dobudowano do północnej strony neoromańską ceglaną zakrystię, w 1841 r. postawiono zabudowania gospodarcze, a w 1846 r. dodano przybudówkę od południa.
Drewniane wyposażenie kościoła zostało zniszczone 31.01/1.02.1945 r, kiedy to posłużyło za opał żołnierzom radzieckim i przejętej przez nich grupie jeńców francuskich obozu I.G. Farben w Gorzowie[3].
Po II wojnie światowej edytuj
Jako świątynia rzymskokatolicka został poświęcony 17 marca 1946 r.; od 1951 r. był filialnym parafii w Lubiszynie. W latach 70. XX w. część XIX-wiecznego wyposażenia protestanckiego została usunięta. W 1985 r. wydzielono z parafii lubiszyńskiej nową parafię w Lubnie, z filiami w Stanowicach i Wysokiej. W latach 1985–1988 wykonany został gruntowny remont – zdemontowano boczne balkony, częściowo wymieniono podłogę, nagłośnienie oraz ołtarz główny. Zakupione zostały również rzeźba św. Józefa oraz organy. Przy wejściu głównym dobudowano kruchtę, zaś w 2. połowie lat 90. XX w. wykonano kapitalny remont zakrystii.
Cmentarz edytuj
Cmentarz przykościelny istniał od strony południowej, obecnie nieczynny.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubuskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 3 [dostęp 2018-05-01].
- ↑ F. Wolff: Die Glocken der Provinz Brandenburg und Ihre Giessen. Berlin: Der Zirkel / Architekturverlag G.M.B.H., 1920, s. 116.
- ↑ Wędrówki między Odrą a Drawą. Spotkanie z Nową Marchią. Paweł Rutkowski (red.). Poczdam: Niemieckie Forum Kultury Europy Środkowej i Wschodniej, 2012, s. 103-106.
Bibliografia edytuj
- Jan Byczkiewicz. Kościół w Lubnie. „Lubiszyńskie Wieści”. 1/2005 (Urząd Gminy Lubiszyn).
- Krzysztof Garbacz: Przewodnik po zabytkach województwa lubuskiego. Powiaty: gorzowski – słubicki – sulęciński – międzyrzecki – strzelecko-drezdenecki. T. III. Zielona Góra: Agencja Wydawnicza PDN, 2013, s. 65-66. ISBN 978-83-934885-7-5.
- Zabytki północnej części województwa lubuskiego. Jarosław Lewczuk, Błażej Skaziński (red.). Gorzów Wlkp. – Zielona Góra: Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Zielonej Górze, 2004, s. 52-53. ISBN 83-921289-0-7.