Kościół św. Katarzyny w Będzinie

kościół w Będzinie

Kościół parafialny pw. św. Katarzyny w Będzinie-Grodźcu – wybudowano i rozbudowano w latach 1726-1932. Jego patronką jest św. Katarzyna Aleksandryjska z Egiptu.

Kościół św. Katarzyny
w Będzinie-Grodźcu
nr rej.:
- A/657/2020 z 01.06.2020 (prezbiterium)
(woj. śląskie)[1]
10/60 z 23.02.1960 (prezbiterium)
(woj. katowickie)[2]
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Będzin

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Katarzyny w Będzinie-Grodźcu

Wezwanie

św. Katarzyny z Aleksandrii

Położenie na mapie Będzina
Mapa konturowa Będzina, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Katarzyny”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Katarzyny”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Katarzyny”
Położenie na mapie powiatu będzińskiego
Mapa konturowa powiatu będzińskiego, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół pw. św. Katarzyny”
Ziemia50°20′54,07″N 19°05′30,00″E/50,348353 19,091667

Parafia grodziecka istniała już od XIII w. (w 1326 r. wymieniana w wykazie świętopietrza w dekanacie sławkowskim), ale najstarsze partie kościoła (dzisiejsze prezbiterium) pochodzą z XVIII w. Pierwotny kościół był drewniany; spłonął w 1620 r. i 1638 r. (wtedy spaliła się także plebania z archiwum parafialnym). Przez sto lat nabożeństwa odbywały się w kościele św. Doroty. Kościół murowany wybudowano w latach 1726-29 za proboszcza ks. Wojciecha Ciołkowicza. Świątynię konsekrował 29 kwietnia 1744 r. biskup Michał Ignacy Kunicki, sufragan krakowski. W latach 1931-32 staraniem parafian i proboszcza ks. Stanisława Bilskiego do kościoła dobudowano część wschodnią - nawę główną i kruchtę oraz wolno stojącą dzwonnicę, a ze starego kościoła utworzono prezbiterium. Projekt rozbudowy wykonał arch. Henryk Oderfeld[3].

Kościół ma 25 m szerokości, 45 m długości i 18 m wysokości. Starsza, jednonawowa część świątyni stanowi konstrukcję murowano-ceglaną, natomiast konstrukcja nośna nowszej części kościoła stanowi szkielet żelbetowy. Część dobudowaną stanowią trzy nawy, rozdzielone rzędami słupów żelbetowych o wysokości 16,5 m. W latach 90. XX w. przeprowadzono gruntowną modernizację prezbiterium. W zbiorach kościoła znajdują się zabytkowe ołtarze (główny późnobarokowy z początku XVIII w. i dwa boczne z tego samego okresu), obrazy i sprzęty liturgiczne z XVII i XVIII w.

Ceglana wolno stojąca dzwonnica ma 35 m wysokości.

Przypisy edytuj

  1. SPIS OBIEKTÓW NIERUCHOMYCH WPISANYCH DO REJESTRU ZABYTKÓW Z TERENU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2020-06-02]
  2. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
  3. Jan Wiśniewski: Diecezja częstochowska. Opis historyczny kościołów i zabytków w dekanatach: będzińskim, dąbrowskim, sączowskim, zawierckim i żareckim oraz parafji Olsztyn. Marjówka Opocz.: 1936, s. 123.

Bibliografia edytuj

  • Bolesław Ciepiela - Grodziec znany i nieznany. Encyklopedia, 1997
  • Praca zbiorowa - Będzin 1358-2008, 2008