Kościół św. Michała Archanioła w Katowicach

zabytkowy kościół w Katowicach

Kościół św. Michała Archanioła w Katowicach – najstarsza budowla sakralna na terenie Katowic, położona w Parku Kościuszki w Brynowie, na Wzgórzu Beaty, wzniesiona w 1510 r. w Syryni w powiecie wodzisławskim. W 1938 r. kościół został przeniesiony z Syryni do Katowic.

Kościół św. Michała Archanioła
w Katowicach
1179/71 z dnia 09.03.1971 r.
kościół parafialny
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Michała Archanioła w Katowicach

Wezwanie

św. Michała Archanioła

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół św. Michała Archanioła”
Ziemia50°14′27,46″N 19°00′17,26″E/50,240961 19,004794

Historia edytuj

 
Wnętrze kościoła

Kościół został zbudowany w 1510 w Syryni[1] (powiat wodzisławski), gdzie przez 428 lat pełnił funkcję kościoła parafialnego. W 1938 został przeniesiony do Katowic[2] jako pierwszy obiekt w planowanym wówczas skansenie, który ostatecznie nie powstał. W organizację skansenu i przeniesienie do Katowic zarówno kościoła z Syryni jak i spichlerza z Gołkowic zaangażowany był dyrektor Muzeum Śląskiego Tadeusz Dobrowolski[3]. Szczęśliwie ocalały z zawieruchy II wojny światowej, wobec braku możliwości budowy innej świątyni, zaczął pełnić rolę kościoła filialnego dla powstającego osiedla w Brynowie. Poświęcenia kościoła dokonał 18 maja 1958 r. ks. Ignacy Jeż. Parafię pw. św. Michała Archanioła erygowano 21 lutego 1981 r.

Opis edytuj

Jest to drewniany, jednonawowy kościół, którego ściany mają konstrukcję wieńcową[2]. Do prostokątnej nawy od wschodu przylega węższe, również prostokątne prezbiterium, natomiast od zachodu - niewielka, prostokątna kruchta. Kościół nie posiada wieży. Nakryty jest stromym, dwuspadowym dachem krytym gontem, ze smukłą wieżyczką sygnaturki na kalenicy, a otoczony jest sobotami[2].

We wnętrzu kościoła znajduje się korpus XVII-wiecznej, drewnianej ambony i od 1970 drewniana rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem, późnogotycka, z początku XVI wieku[2], przeniesiona z Dębieńska (powiat rybnicki). W kruchcie znajduje się: XV-wieczna kropielnica z kamienia[2] i drewniana skrzynia z okuciami z XVIII-XIX w. Kościół i dzwonnica otoczone są drewnianym ogrodzeniem z trzema bramami. Wolno stojąca dzwonnica pochodzi z 1679 roku[2].

Nad głównym ołtarzem znajduje się kopia franciszkańskiego Krzyża z San Damiano.

Kościół leży na szlaku architektury drewnianej województwa śląskiego.

Obiekt od 1997 znajduje się pod opieką Muzeum Historii Katowic[4].

Lapidarium edytuj

Osobny artykuł: Lapidarium w Katowicach.

W 2009 r. na terenie kościoła powstało lapidarium[5]. Znajdują się tam trzy nagrobki, kamień graniczny i kamień drogowy.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Michał Bulsa: Ulice i place Katowic. Katowice: Prasa i Książka, 2012, s. 103. ISBN 978-83-933-665-8-3. (pol.).
  2. a b c d e f Jerzy Pleszyniak: Przewodnik miejski „Katowice …na co dzień i na weekend”. Katowice: Wydawnictwo Alatus, 2009, s. 9. ISBN 978-83-60503-54-6.
  3. Maria Lipok-Bierwiaczonek, Lech Szaraniec (pod red.): 80 lat historii Muzeum Śląskiego w Katowicach, 20 lat restytucji. Katowice: Muzeum Śląskie, 2004, s. 44. ISBN 83-87455-93-8.
  4. Michał Bulsa, Barbara Szmatloch, Sekrety Katowic, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2018, s. 61-64, ISBN 978-83-7729-386-7, OCLC 1066105156.
  5. Wyborcza.pl [online], katowice.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-24].

Linki zewnętrzne edytuj