Kościół św. Onufrego w Rzymie
Kościół św. Onufrego na Janikulum w Rzymie (wł. Chiesa di Sant’Onofrio al Gianicolo) – rzymskokatolicki kościół tytularny w Rzymie.
| ||
| Kościół tytularny | ||
| ||
| Państwo |  Włochy
| |
| Miejscowość | Rzym Piazza Sant’Onofrio 2 | |
| Wyznanie | katolickie | |
| Kościół | rzymskokatolicki | |
| Parafia | św. Doroty w Rzymie[1] | |
| Wezwanie | św. Onufrego | |
| Wspomnienie liturgiczne | 12 czerwca | |
| Przedmioty szczególnego kultu | ||
| Relikwie | bł. Mikołaja z Forca Palena | |
Położenie na mapie Rzymu   Kościół św. Onufrego na Janikulum | ||
Położenie na mapie Włoch  Kościół św. Onufrego na Janikulum | ||
Położenie na mapie Lacjum  Kościół św. Onufrego na Janikulum | ||
| 41,89549°N 12,44092°E/41,895490 12,440924 | ||
Świątynia ta jest kościołem rektoralnym parafii św. Doroty w Rzymie oraz kościołem tytularnym[2], jest również kościołem klasztornym bożogrobców.
LokalizacjaEdytuj
Kościół znajduje się w XIII. Rione Rzymu – Zatybrze (Trastevere) na Janikulum przy Piazza Sant’Onofrio 2[1].
PatronEdytuj
Patronem świątyni jest św. Onufry – pustelnik żyjący w IV lub V wieku.
HistoriaEdytuj
W 1419 roku bł. Mikołaj z Forca Palena na Janikulum założył pustelnię, do której w 1439 roku zaczęto dobudowywać kościół[3]. Prace ukończono w 1446 roku, ale wykańczanie kompleksu trwało aż do XVI wieku[3].
W 1945 roku kościół i klasztor trafił pod opiekę bożogrobców[2].
Ostatnią renowację kompleks przeszedł w roku 1946[3].
Architektura i sztukaEdytuj
Z zewnątrz kościół nie jest w żaden szczególny sposób oddzielony od klasztoru[2].
Loggia kompleksu ma kształt litery L, w jej krótkim boku znajdują się cztery łuki zawierające wejście do kościoła (przy czym dwa skraje zamurowano w celu utworzenia kaplicy), natomiast długi bok ma dziewięć łuków i zawiera wejście do klasztoru[2]. Długie ramię loggi zawiera lunety zdobione freskami autorstwa Domenichino z 1605 roku przedstawiające historie z życia św. Hieronima[3]. W lunecie nad portalem głównym prowadzącym do wnętrza kościoła znajduje się malowidło Claudio Ridolfi z 1600 roku Madonna z Dzieciątkiem[3].
Wnętrze świątyni jest jednonawowe, nakryte sklepieniem krzyżowym, z pięcioma kaplicami bocznymi i wieloboczną apsydą[3].
Apsydę zdobią freski przedstawiające historie z życia Marii namalowane przez Baldassare Peruzzi lub Jacopo Ripanda[3].
W ołtarzu głównym znajdują się relikwie bł. Mikołaja z Forca Palena[2].
Kaplice boczne
Kaplica św. Onufrego – sklepienie zdobi dzieło Antoniazzo Romano Zwiastowanie[3].
Kaplica Matki Bożej z Loreto – zaprojektowana w 1605 roku, ozdobiona freskami przez Giovanni Battista Ricci[3]. W ołtarzu dzieło Annibale Caracci lub jego uczniów Matka Boża z Loreto[3]. Na sklepieniu znajduje się Koronacja Matki Boskiej, dzieło malarza ze szkoły Caracci[3].
Kaplica św. Hieronima – nakryta dwiema kopułami[3]. W ołtarzu Święty Hieronim, dzieło autorstwa Filippo Balbi[3]. Po prawej stronie znajduje się grobowiec Torquato Tasso wykonany w 1857 roku przez Giuseppe Fabris[3].
Kaplica św. Piusa X – na sklepieniu fresk Trójca Przenajświętsza, dzieło Francesco Trevisani[3].
Kaplica Krucyfiksu[3]
Muzeum
W klasztorze mieści się muzeum poety Torquato Tasso, który tutaj zmarł 25 kwietnia 1595 roku[3].
KardynałowieEdytuj
Kościół św. Onufrego na Janikulum jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus Sancti Honuphrii in Ianicullo)[4]. Tytuł ten został ustanowiony 6 lipca 1517 roku jako diakonia, natomiast 13 kwietnia 1587 roku został podniesiony do prezbiteratu[4].
Kardynałowie diakoniEdytuj
- Jean de Lorraine (1519-1550)
- Innocenzo Ciocchi del Monte (1550-1562)
- Ludovico Madruzzo (1562-1569; pro hac vice 1569-1586)
Kardynałowie prezbiterzyEdytuj
- Philippe de Lénoncourt (1588-1592)
- Filippo Sega (1594-1596)
- Flaminio Piatti (1596-1600)
- Domenico Toschi (1604-1610)
- Maffeo Barberini (1610-1623)
- Francesco Barberini (pro hac vice 1623-1624)
- Antonio Marcello Barberini OFMCap (1624-1637)
- vacat (1637-1645)
- Orazio Giustiniani CO (1645-1649)
- Giovanni Girolamo Lomellini (1652-1659)
- Benedetto Odescalchi (1659-1676)
- Pierre de Bonzi (1676-1689)
- Wilhelm Egon von Fürstenberg (1689-1704)
- Orazio Filippo Spada (1707-1724)
- Vincenzo Petra (1724-1737)
- vacat (1737-1744)
- Francesco Landi Pietra (1744-1745)
- vacat (1745-1749)
- Giovanni Battista Mesmer (1749-1760)
- vacat (1760-1773)
- Giovanni Angelico Braschi (1773-1775
- Marcantonio Marcolini (1777-1782)
- vacat (1782-1794)
- Giovanni Battista Caprara (1794-1810)
- vacat (1810-1816)
- Giovanni Battista Zauli (29 aprile 1816-21 luglio 1819)
- Luigi Frezza (1836-1837)
- Giuseppe Gasparo Mezzofanti (1838-1849)
- Carlo Luigi Morichini (1852-1877)
- Francesco Saverio Apuzzo (1877-1880)
- vacat (1880-1894)
- Domenico Svampa (1894-1907)
- Pierre-Paulin Andrieu (1907-1935)
- Emmanuel Suhard (1935-1949)
- José Garibi Rivera (1958-1972)
- Pio Taofinuʻu SM (1973-2006)
- Carlo Furno (2006-2015)
- vacat (2015-nadal)
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b Chiesa rettoria Sant’Onofrio al Gianicolo (wł.). Diocesi di Roma. [dostęp 2019-04-07].
- ↑ a b c d e Sant’Onofrio al Gianicolo (ang.). Churches of Rome. [dostęp 2019-04-07].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Zatybrze cz. 5 – Janikulum. Zagubieni w Rzymie. [dostęp 2019-04-07].
- ↑ a b Kościół św. Onufrego w Rzymie w bazie catholic-hierarchy.org (ang.) [dostęp 2019-04-07]