Kościół św. Wawrzyńca i klasztor kapucynów w Lubartowie

Kościół świętego Wawrzyńca i klasztor kapucynów – zespół klasztorny należący do prowincji warszawskiej ojców kapucynów. Jeden z zabytków miasta Lubartowa.

Kościół św. Wawrzyńca i klasztor kapucynów

nr rej. A-387 z 22 stycznia 1969
kościół św. Wawrzyńca
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miejscowość	Lubartów
Kościół	Kościół katolicki
Właściciel	Kapucyni
Prowincja	warszawska
Gwardian	o. Wojciech Gwiazda, OFM Cap.
Klauzura	tak
Typ zakonu	męski
Obiekty sakralne
Kościół	św. Wawrzyńca
Fundator	Mikołaj Krzyniecki Paweł Karol Sanguszko
Styl	barok toskański
Materiał budowlany	cegła
Data budowy	1737–1741
Data zamknięcia	1867
Data reaktywacji	1938
Położenie na mapie Lubartowa Kościół św. Wawrzyńca i klasztor kapucynów
Położenie na mapie Polski Kościół św. Wawrzyńca i klasztor kapucynów
Położenie na mapie województwa lubelskiego Kościół św. Wawrzyńca i klasztor kapucynów
Położenie na mapie powiatu lubartowskiego Kościół św. Wawrzyńca i klasztor kapucynów
51°27′30″N 22°36′32″E
Strona internetowa

Zespół składa się z kościoła św. Wawrzyńca i przylegającego do kościoła od strony południowej klasztoru z wirydarzem.

Szymon Czechowicz - Męczeństwo św. Wawrzyńca

Kościół został zbudowany w latach 1737–1741 w stylu baroku toskańskiego, według projektu architekta Pawła Antoniego Fontany, nadwornego architekta Sanguszków, ówczesnych właścicieli Lubartowa. Świątynia została ufundowana wspólnie przez Mikołaja Krzynieckiego, skarbnika trembowelskiego i pułkownika wojsk polskich oraz księcia Pawła Karola Sanguszkę. Kościół składa się z jednej nawy zamkniętej krótkim, prostokątnym prezbiterium, z lewej i prawej strony nawy znajdują się dwa rzędy niskich kaplic. Wyposażenie świątyni jest skromne – białe ściany bez ozdób (jedynym godnym uwagi elementem dekoracyjnym są toskańskie pilastry), ołtarze w stylu późnobarokowym, wykonane z drewna dębowego bez złoceń. kościół posiada również obrazy ołtarzowe w stylu późnobarokowym, namalowane przez Szymona Czechowicza, należą do nich „Męczeństwo św. Wawrzyńca” znajdujące się w ołtarzu głównym. Cykl obrazów lubartowskich powstał niedługo po powrocie artysty ze studiów w Rzymie, widoczne są w nich wpływy włoskie.

Do świątyni przylega, wybudowany w tym samym czasie, trójskrzydłowy, piętrowy i otoczony murem klasztor. Kościół i klasztor były świadkami narodowej historii. W czasie powstania listopadowego w klasztorze broniła się część oddziałów polskich pod dowództwem generała Wojciecha Chrzanowskiego. W czasie powstania styczniowego świątynia została ostrzelana z armat przez Rosjan ścigających uchodzący oddział partyzancki (do dnia dzisiejszego w ścianie kościoła tkwią kule armatnie). Sami kapucyni stanęli po stronie powstania – prawie wszyscy nowicjusze zaciągnęli się do armii polskiej, a bracia pielęgnowali i ukrywali w murach klasztoru rannych powstańców.

Kasata klasztorów w Królestwie Polskim po powstaniu styczniowym ominęła klasztor w Lubartowie – mógł normalnie istnieć, ale nie miał możliwości przyjmowania nowicjuszy. Kapucynów stale ubywało, ponieważ władze carskie sukcesywnie przenosiły ich do innych klasztorów (tam, gdzie były ubytki personalne). W rezultacie, w 1867 roku, ostatecznie nastąpiła kasata klasztoru, został tylko o. Faustyn Jarzębiński jako rektor świątyni. Gdy zmarł w 1885 roku, świątynią zaczęli zarządzać księża diecezjalni.

W 1926 roku ksiądz Aleksander Szulc, ówczesny opiekun świątyni, rozpoczął prace remontowe. Kapucyni ponownie objęli klasztor w 1938 roku, choć przez długi jeszcze czas część pomieszczeń klasztornych była wykorzystywana przez urzędy państwowe. W 1978 roku został oddany cały klasztor, został on wtedy gruntownie wyremontowany i przebudowany. Podczas stanu wojennego znaleźli w nim schronienie działacze „Solidarności".