Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Zakopanem
Kościół Matki Bożej Częstochowskiej w Zakopanem – zabytkowa świątynia chrześcijańska przy ulicy Kościeliskiej, nazywana często „starym kościółkiem”. Zbudowany w 1847.
 A.K.I/349/31 z dnia 05.11.1931 r.[1]
| |||||||||||
 Elewacja frontowa (2006) | |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Parafia | |||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Zakopanego  | |||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||
Położenie na mapie powiatu tatrzańskiego  | |||||||||||
 49°17′45,73″N 19°56′46,78″E/49,296036 19,946328
| |||||||||||
Historia i architektura edytuj
Niewielka świątynia z modrzewiowego drewna została ufundowana przez właścicielkę dóbr zakopiańskich Klementynę Homolacsową. Pracę prowadził miejscowy doświadczony cieśla, Sebastian Gąsienica-Sobczak. Kościół został poświęcony świętemu Klemensowi na cześć fundatorki. W latach 1850–1851 z inicjatywy pierwszego proboszcza Zakopanego, ks. Stolarczyka, kościół powiększono i dobudowano wieżę. Remont generalny przeprowadzono w latach 50. XX wieku.
Świątynia o konstrukcji zrębowej składa się z wielobocznie zamkniętego prezbiterium oraz dwuczęściowej nawy. Do prezbiterium przylega zakrystia, zaś nawa łączy się z kruchtą. Dwukalenicowy dach pokryty jest gontem i zwieńczony wieżyczką na sygnaturkę. Ołtarz główny oraz ołtarze boczne pochodzą z drugiej połowy XIX wieku i zostały wykonane przez rzeźbiarza ludowego Wojciecha Kułacha-Wawrzyńcoka[2]. W ołtarzu głównym znajduje się kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, która od lat 30. XX wieku jest patronką świątyni. Wnętrze zdobią ponadto ludowe świątki oraz malowidła.
Kościół znajduje się na małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej.
W pobliżu kościoła znajduje się Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku oraz murowana kaplica śś. Świerada i Benedykta z około 1810 roku będąca najstarszą budowlą sakralną Zakopanego.
W kościele znajdują się 8-głosowe organy zbudowane przez Fryderyka Szwarca w 1957[3].
Nabożeństwa prawosławne edytuj
Od 2005 w kościele w dniu 7 stycznia (25 grudnia według starego stylu) odprawiane jest bożonarodzeniowe nabożeństwo prawosławne przez duchownego z Krakowa[4]. Od marca 2022 r. nabożeństwa prawosławne celebrowane są co drugą niedzielę[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
- ↑ Stary kościół Zakopane ul. Kościeliska, drewniany kościółek - ezakopane.pl [online], ezakopane.pl, 8 kwietnia 2019 [dostęp 2022-02-16] (pol.).
- ↑ Zakopane ( Kościół Matki Bożej Częstochowskiej (Pęksowe Brzysko)) [online], musicamsacram.pl [dostęp 2022-02-16].
- ↑ Serwis Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego; szukaj: Zakopane
- ↑ o. Dionizy (Awksietijuk): Ważna informacja, Zakopane. diecezjalp.cerkiew, 20 marca 2022. [dostęp 2022-03-21].
Bibliografia edytuj
- Maciej Pinkwart: Przewodnik Cmentarz na Pęksowym Brzyzku, 2007.