Wikipedia

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi – rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się w Wielowsi (powiat lubiński, województwo dolnośląskie), stojący na pagórku dominującym nad okolicą[1].

Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi
A/2529/1778 z 11.07.1966
kościół parafialny
Ilustracja
Widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Wielowieś

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi

Wezwanie

Narodzenie Najświętszej Maryi Panny

Położenie na mapie gminy Ścinawa
Mapa konturowa gminy Ścinawa, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi”
Położenie na mapie powiatu lubińskiego
Mapa konturowa powiatu lubińskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wielowsi”
Ziemia51°20′12,3″N 16°21′48,6″E/51,336750 16,363500
Multimedia w Wikimedia Commons

Historia edytuj

Pierwsza wzmianka o kościele we wsi pochodzi z 1376. Podczas reformacji świątynię zagrabili protestanci. W 1721 dokonano gruntownej przebudowy obiektu i z tego czasu pochodzi jego aktualna bryła. Fundatorami przebudowy była rodzina von Kreckwitz[1].

Architektura edytuj

Kościół jest budowlą orientowaną, jednonawową, z prezbiterium na rzucie prostokąta, które wzmocniono przyporami od wschodu. Do korpusu nawowego od południa dobudowano masywną, czworoboczną wieżę. Bryła nakryta jest dachami dwuspadowymi krytymi blachą[1].

Wyposażenie edytuj

We wnętrzu cenny jest barokowy ołtarz z XVIII wieku, sprowadzony dopiero po II wojnie światowej z opuszczonego kościoła ewangelickiego św. Andrzeja w Prochowicach[1].

Płyty nagrobne edytuj

Najcenniejszymi zabytkami kościoła jest trzynaście (z tego na zewnątrz dziesięć) płyt nagrobnych dawnych właścicieli Wielowsi oraz sąsiadujących z nią Redlic, wmurowanych w południową ścianę świątyni. Pochodzą one z lat 1584-1666 i są zdobione całopostaciowymi wyobrażeniami zmarłych osób w strojach z epoki[1].

Poszczególne płyty nagrobne, według historyka sztuki Hansa Lutscha, upamiętniają następujące osoby:

  • Magdalena z domu Nimptschin, małżonka Georga Hasego z Redlic, zm. 1584,
  • Helena z domu Brauchitsch, małżonka Schlichtigsa, zm. 1589,
  • Elisabeth z domu Schweinitz, małżonka Schlichtigsa von Jürtsch z Wielowsi, zm. 1599,
  • Asmann Schlichtig z Wielowsi, zm. 1605,
  • dziedzic z Wielowsi Otto Schlichtigk (Schlichting), zm. 1607,
  • Georg Hase z Redlic, zm. 1609,
  • Joachim von Reibnitz z Desdorf, zm. 1610, płyta wewnątrz kościoła,
  • Hans von Schlichtigk z Redlic, zm. 1611, płyta wewnątrz kościoła,
  • Heinrich Schlichtig z Wyszęcic, zm. 1611, płyta wewnątrz kościoła,
  • Schlichtigen z domu Brauchitschen, zm. 1617,
  • Helena z domu Niesemeuschel, małżonka Hasego, zm. 1621,
  • Anna Margareta von Wiese, zm. 1633,
  • 13-letni chłopiec Sebastian Legahart (?) von Kreckwitz z Naroczyc, zm. 1666[2].


 
Widok ogólny
 
 
Otto von Schlichting (zm. 1607)
 
Helena von Hase (zm. 1621)
Zespół dziesięciu płyt nagrobnych

Otoczenie edytuj

Przy kościele znajdują się:

  • Monolitowy kamienny krzyż nieznanego wieku i fundacji. Znajduje się na nim ryt krzyżka. Dolna część trzonu odłamana. Krzyż został przeniesiony na cmentarz kościelny w 2003 r. z Zaborowa, gdzie stał od nieustalonego czasu[3].
  • głaz z figurą maryjną, w który wmurowana jest tablica pamiątkowa ku czci księdza kanonika Andrzeja Bawaja (1961-2005), który był proboszczem w Wielowsi w latach 2000-2005[4],
  • kaplica grzebalna rodziny von Scholz, wzniesiona w 1856 od strony zachodniej, przy murze okalającym przykościelny cmentarz[5].

Galeria edytuj

 
Widok z cmentarza
 
Mauzoleum von Scholzów
 
Kamienny krzyż monolitowy

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e Parafia Wielowieś, Historia
  2. ↑ Dokumenty Śląska, Wielowieś (Bielwiese), gm. Ścinawa, pow. Lubin. Kościół p.w. Narodzenia NMP. Opis w opracowaniu Hansa Lutscha
  3. ↑ Daniel Wojtucki, Stanisław Zobniów: Kamienne krzyże na Śląsku, Górnych Łużycach i ziemi kłodzkiej. Wrocław: Atut, 2017, s. 318.
  4. ↑ napis na tablicy in situ
  5. ↑ Ziemia Lubińska, Wielowieś. [dostęp 2019-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-06)].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kościół_Narodzenia_Najświętszej_Maryi_Panny_w_Wielowsi&oldid=72137997”