Kościół i klasztor św. Elżbiety Węgierskiej w Łodzi
Kościół św. Elżbiety Węgierskiej – świątynia znajdująca się przy ul. bł. Anastazego Pankiewicza 15 w Łodzi.
| kościół klasztorny bernardynów | |||||||||
 Kościół i dzwonnica na fotografii Włodzimierza Pfeiffera z 1938 | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość |
Łódź ulica bł. Anastazego Pankiewicza 15 | ||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia |
św. Elżbiety Węgierskiej i bł. o. Anastazego Pankiewicza w Łodzi | ||||||||
| Wezwanie | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie Łodzi  | |||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |||||||||
 51°47′16,49″N 19°28′53,73″E/51,787914 19,481592
| |||||||||
| Strona internetowa | |||||||||
W znajdującym się obok kilkupiętrowym budynku mieści się klasztor oo. Bernardynów oraz Zespół Szkół OO. Bernardynów.
Historia edytuj
Klasztor oo. Bernardynów został założony dzięki staraniom o. Anastazego Pankiewicza[1]. Zakupił on w dzielnicy Doły kilka działek i w latach 1932–1937 na scalonym terenie wybudował trzypiętrowy gmach z przeznaczeniem na klasztor i gimnazjum oraz jednonawowy kościół św. Elżbiety z wolno stojącą dzwonnicą[1]. Świątynię w stylu modernistycznym o kasetonowym sklepieniu zaprojektował Wiesław Lisowski[2]. 30 października 1932 została ona poświęcona przez bpa. Wincentego Tymienieckiego[2].
Po kanonicznej erekcji domu w 1932 o. Anastazy Pankiewicz został pierwszym przełożonym klasztoru[1].
W 1937 r. w klasztorze otwarto prywatne gimnazjum ogólnokształcące, w którym o. Pankiewicz oprócz zakonnego katechety zatrudnił wyłącznie nauczycieli świeckich[1]. W 1939 r. łódzką rezydencję bernardynów podniesiono do rangi konwentu[1].
Podczas okupacji kompleks budynków bernardynów został zajęty przez Niemców, a zakonnicy wysiedleni[1]. Budynek, w którym mieściło się gimnazjum, przejął Główny Urząd Rasy i Osadnictwa SS[3]. W świątyni Niemcy urządzi garaże i stajnię[1]. Z tego powodu w 1945 została ona poświęcona po raz drugi[1].
W 1945 r. bernardyni wrócili do Łodzi[1]. W gmachu gimnazjum zajęli sutereny i parter, gdyż wszystkie piętra władze państwowe wydzierżawiły od klasztoru i przeznaczyły do użytku szkolnictwa publicznego[1]. Mieściły się tam najpierw XI LO, a następnie szkoła pielęgniarska[3].
20 listopada 1974 przy kościele św. Elżbiety została erygowana parafia[4].
Kościół pierwotnie znajdował się przy ul. Spornej 71/73[2]. W 2007 Rada Miejska w Łodzi, na wniosek proboszcza i grupy parafian[1], zmieniła nazwę odcinka ulicy Spornej, przy której znajduje się kościół i klasztor (od ulicy Wojska Polskiego do alei Grzegorza Palki) na ul. bł. Anastazego Pankiewicza[5].
W 1990 do klasztoru w Łodzi przeniesiono z Kalwarii Zebrzydowskiej Niższe Seminarium Duchowne Prowincji OO. Bernardynów[3]. W 1995 zostało ono przekształcone w koedukacyjne Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. O. Anastazego Pankiewicza[3]. Obecnie tradycje przedwojennej szkoły bernardyńskiej w tym miejscu kontynuują dwie placówki: Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. o. Anastazego Pankiewicza oraz Szkoła Podstawowa im. o. Anastazego Pankiewicza[3][6].
W 2019 roku[potrzebny przypis] zakon podjął plany podwyższenia wieży oraz budowy nowego, stromego dachu na świątyni, ponieważ stary, płaski, przeciekał[7]. Planom przebudowy bezskutecznie sprzeciwiały się dwie grupy społeczników, apelujących o zachowanie historycznego kształtu kościoła, zgodnego z pierwotnym projektem[8].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k Historia klasztoru oo. bernardynów w Łodzi. Historia parafii św. Elżbiety w Łodzi. [w:] Parafia św. Elżbiety Węgierskiej i bł. O. Anastazego Pankiewicza [on-line]. lodz.bernardyni.pl. [dostęp 2019-07-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-29)].
- ↑ a b c Marek Budziarek: Świątynie Łodzi. Łódź: Wydawnictwo Piątek Trzynastego, 2005, s. 37. ISBN 83-7415-078-5.
- ↑ a b c d e Historia szkół OO. Bernardynów w pigułce. pankiewicz.edu.pl. s. Zespół Szkół OO. Bernardynów w Łodzi. [dostęp 2019-07-04].
- ↑ Marek Budziarek: Świątynie Łodzi. Łódź: Wydawnictwo Piątek Trzynastego, 2005, s. 38. ISBN 83-7415-078-5.
- ↑ Uchwała Nr VII/108/07 Rady Miejskiej w Łodzi z dnia 14 marca 2007 r. w sprawie zmiany nazwy odcinka ulicy Spornej.. „Dziennik Urzędowy Województwa Łódzkiego nr 104 poz. 936”, 16 kwietnia 2007.
- ↑ Kontakt. pankiewicz.edu.pl. s. Zespół Szkół OO. Bernardynów w Łodzi. [dostęp 2019-07-04].
- ↑ Paweł Rutkiewicz: „Nie róbcie szopki z kościoła!”. Chcą oszpecić świątynię zaprojektowaną przez wybitnego architekta. Gazeta Wyborcza, 2019-04-24. [dostęp 2019-07-01].
- ↑ Paweł Rutkiewicz: Społecznicy nie uratowali kościoła. Bernardyni po swojemu przebudowali historyczną świątynię. Gazeta Wyborcza, 2019-10-02. [dostęp 2020-06-23].
Linki zewnętrzne edytuj
- Strona parafii św. Elżbiety Węgierskiej i bł. O. Anastazego Pankiewicza. lodz.bernardyni.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-07)].
- Świątynia i klasztor na stronie Baedekera łódzkiego