Kościoły ewangelicko-unijne

Kościoły ewangelicko-unijneKościoły protestanckie powstałe na mocy unii kościelnych. Tworzone są z połączenia Kościołów wywodzących się z pokrewnych lub różnych tradycji protestanckich. Początkowo zjawisko unii dotyczyło głównie zjednoczenia Kościoła ewangelicko-augsburskiego (luterańskiego) i Kościoła ewangelicko-reformowanego (kalwińskiego) w jeden Kościół krajowy.

Słowa zamykające dokument z 26 lipca 1821 r. o unii kościołów luterańskiego i ewangelicko-reformowanego w Wielkim Księstwie Badenii (po niemiecku)

Historia edytuj

Pierwszym protestanckim aktem zjednoczeniowym na świecie była zgoda sandomierska, zawarta w 1570 roku. Dotyczyła ona Kościołów luterańskiego, kalwińskiego i czeskobraterskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Unia ta nie przetrwała długo, ale stała się wzorem do naśladowania dla innych wspólnot.

W XVIII wieku idee Kościoła unijnego głosił Nikolaus von Zinzendorf i wspierana przez niego Ewangelicka Jednota Braterska. Za właściwy początek rozwoju Kościołów ewangelicko-unijnych przyjmuje się jednak 1817 rok, gdy król pruski Fryderyk Wilhelm III Hohenzollern odgórnie zarządził zjednoczenie w Królestwie Prus wszystkich zborów ewangelickich pod jedną administracją (Ewangelicki Kościół Unii Staropruskiej) i wprowadził ujednolicony dla kalwinistów i luteran porządek nabożeństw.

Największy rozkwit protestanckich unii kościelnych nastąpił w XX wieku, a zwłaszcza po zakończeniu II wojny światowej. Najczęściej były to zjednoczenia w ramach jednej wspólnoty Kościołów tradycji ewangelicko-reformowanej. Prym wiodły tutaj wspólnoty prezbiteriańskie, metodystyczne i kongregacjonaliści.

Przykładowe kościoły ewangelicko-unijne edytuj

Afryka edytuj

Ameryka Północna edytuj

Azja edytuj

Australia i Oceania edytuj

Europa edytuj

Zobacz też edytuj