Kobierno (powiat krotoszyński)

wieś w województwie wielkopolskim, powiecie krotoszyńskim

Kobiernowieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie krotoszyńskim, w gminie Krotoszyn, około 4 km na północny wschód od Krotoszyna, przy drodze powiatowej Krotoszyn-Raszków.

Kobierno
wieś
Ilustracja
Kościół pw. św. Wojciecha
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

krotoszyński

Gmina

Krotoszyn

Liczba ludności (2022)

911[2]

Strefa numeracyjna

62

Kod pocztowy

63-714[3]

Tablice rejestracyjne

PKR

SIMC

0201916

Położenie na mapie gminy Krotoszyn
Mapa konturowa gminy Krotoszyn, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kobierno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kobierno”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Kobierno”
Położenie na mapie powiatu krotoszyńskiego
Mapa konturowa powiatu krotoszyńskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kobierno”
Ziemia51°43′08″N 17°28′59″E/51,718889 17,483056[1]
Grobowiec rodziny Reszelskich w Kobiernie

Części wsi edytuj

Integralne części wsi Kobierno[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0201922 Gacki część wsi
0201939 Parcele część wsi
0201945 Pustkowie Kobierskie część wsi

Historia edytuj

Kobierno należy do najstarszych miejscowości powiatu krotoszyńskiego, wzmiankowano o nim już w XIII wieku jako posiadłości rycerskiej. W 1292 roku odbył się w Kobiernie zjazd dostojników książęcych, którzy zgromadzili się tu, aby radzić o zjednoczeniu rozbitej dzielnicowo Polski. Kobierno musiało być wielką i dostatnią osadą. Kobierno wraz z Tomnicami, Dąbrową, Durzynem, Biadkami i Gorzupią stanowiły pierwotnie jeden kompleks, jeden klucz. Właścicielem tego klucza był Maćko Borkowic, któremu nadał go wraz z dobrami koźmińskimi w 1338 roku król Kazimierz Wielki w nagrodę za zasługi wojenne. Po Maćku dzieje Kobierna łączyły się z losami dóbr krotoszyńskich, których Kobierno stało się częścią. W 1520 roku Kobierno zostaje włączone do posiadłości Hieronima Rozdrażewskiego.

Miejscowość leżała w obrębie księstwa krotoszyńskiego (1819-1927), którym władali książęta rodu Thurn und Taxis. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Kobierna należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Krotoszyn w rejencji poznańskiej[6]. Kobierna należała do okręgu krotoszyńskiego tego powiatu i stanowiła odrębny majątek, którego właścicielem był wówczas książę Maximilian Karl von Thurn und Taxis[6]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 342 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 39 dymów (domostw)[6].

W latach 1954–1959 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kobierno, po jej zniesieniu w gromadzie Krotoszyn-Południe. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kaliskiego.

Kościół pw. św. Wojciecha edytuj

Kościół pw. św. Wojciecha został zbudowany w latach 1881-1885 w stylu neogotyckim. Jest murowany, nie tynkowany, jednonawowy z węższym i niższym prezbiterium od strony wschodniej, wieżą o spiczastym zwieńczeniu od strony zachodniej, z dwoma zakrystiami i dwoma kruchtami. Dach został pokryty czerwoną dachówką, a wieża białą blachą. Dobrodziejem kościoła był ks. fundator Karol Ludwik Seliger (1808-1868), proboszcz w latach 1838-1868 oraz parafia. Budowę kościoła nadzorował jego następca ks. Leonard Wilhelm Sprenger (1838-1895), proboszcz w latach 1868-1895. Wykończeniem wnętrza kościoła zajął się kolejny następca ks. prof. Onufry Jaworski (1855-1916), proboszcz w latach 1895-1916. Wyposażenie wnętrza utrzymane jest w stylu neogotyckim. Świątynia posiada ołtarz główny i dwa ołtarze boczne. Ołtarz główny pw. Najświętszej Maryi Panny jest drewniany,polichromowany i złocony. Bardzo bogato zdobiony, z dużą ilością drewnianych wieżyczek. Wykonany został po 1883 roku, o wysokości około 9 metrów. Ołtarz ten jest architektoniczny, pięcioosiowy, ze smukłymi filarkami i osiach zwieńczonych rodzajem baldachimów ze strzelistymi, ażurowymi pinaklami, dekorowanymi kwiatonami. Ołtarz posiada pełnoplastyczne umieszczone pod baldachimami i zbliżone do naturalnej wielkości figury św. Wawrzyńca, św. Szczepana oraz w zwieńczeniu ołtarza patrona kościoła św. Wojciecha i dwie figury aniołów. W nastawie ołtarzowej umieszczony jest obraz z cudownym wizerunkiem Matki Bożej Szkaplerznej nazywanej Madonną Kobierską. Ołtarze boczne są drewniane, polichromowane i złocone. W centrum ołtarza prawego znajduje się namalowany na płótnie obraz św. Wojciecha w stroju biskupim, z pastorałem i wiosłem w ręku. W ołtarzu umieszczono również figury św. Antoniego Padewskiego z Dzieciątkiem, św. Stanisława Kostki z Dzieciątkiem oraz św. Józefa z Dzieciątkiem. Przed tabernakulum ustawiono figurkę małego Pana Jezusa stojącego na kuli i trzymającego krzyż. Obok ołtarza umieszczono obraz Jezusa Miłosiernego namalowanego przez Adolfa Hyłę, autora znanego na świecie wizerunku Jezusa Miłosiernego z Łagiewnik. W centrum ołtarza lewego znajduje się namalowany na płótnie obraz św. Michała Archanioła. Na tle górzystego krajobrazu widoczny jest św. Michał stojący w zbroi i depczący smoka. W ołtarzu umieszczono również figury św. Barbary i św. Jadwigi Śląskiej. Przed tabernakulum ustawiono figurkę Najświętszego Serca Pana Jezusa. Obok ołtarza umieszczono obraz św. Teresy od Dzieciątka Jezus.

Proboszczowie parafii Kobierno edytuj

  • Ks. Tomasz Wolnicki od 1609
  • Ks. Adam Borsenius do 1618
  • Ks. Szymon Cristeciusz 1618–1630
  • Ks. Tomasz Gorcensis 1630–1649
  • Ks. Wojciech Kazimierz Zdzarski 1649–1667
  • Ks. Henryk Wojciech Weis 1668–1685
  • Ks. Jan Weis 1685–1694
  • Ks. Maciej Antoni Cywkiewicz 1696–1709
  • Ks. Paweł Woziwodzki 1709–1717
  • Ks. dziekan Wojciech Michał Odorski 1717–1760
  • Ks. Antoni Poradowski 1760–1770
  • Ks. Andrzej Dolegalski 1771–1789
  • Ks. Walenty Domaradzki 1790–1837
  • Ks. fundator Karol Ludwik Seliger 1838–1868
  • Ks. Leonard Wilhelm Sprenger 1868–1895
  • Ks. prof. Onufry Jaworski 1895–1916
  • Ks. Kazimierz Pankowski 1916–1921
  • Ks. dziekan Ludwik Reszelski 1921–1960
  • Ks. mgr Tadeusz Biela 1960–1993
  • Ks.Ryszard Dziamski 1993-obecnie

Zabytki edytuj

  • dwór z połowy XIX wieku,
  • trzy domy drewniane konstrukcji sumikowo-łątkowej,
  • kościół neogotycki z 1885 roku, z dwoma dzwonami z lat 1508 i 1634.

Do rejestru NID wpisany jest kościół parafialny pw. św. Wojciecha wraz cmentarzem kościelnym oraz ogrodzeniem murowanym i bramami - pod nr. rej. 702/Wlkp/A z 8.08.2008[7].

Przyroda edytuj

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54889
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 484 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. GUS. Rejestr TERYT
  6. a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Jan Nepomucen Bobrowicz, Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 243.
  7. Rejestr zabytków - województwo wielkopolskie. nid.pl, 2011-12-31. [dostęp 2012-01-25]. (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Mariusz Marzyński, Ksiądz dziekan Ludwik Reszelski (1882-1968) świątobliwy ojciec dekanatu krotoszyńskiego, Krotoszyn 2011.
  • Mariusz Marzyński, Kapłan ratujący Żydów, [w:] Opiekun-dwutygodnik diecezji kaliskiej, nr 1 (331), Kalisz 2011, s.18 .
  • Mariusz Marzyński, Ojciec naszego dekanatu, [w:] Rzecz Krotoszyńska, nr 45 (811), Krotoszyn, 2010, s. 11.
  • Mariusz Marzyński, Kobierski epizod księdza Pankowskiego, [w:] Rzecz Krotoszyńska, nr 44 (810), Krotoszyn, 2010, s. 10.
  • Mariusz Marzyński, Ksiądz dziekan Ludwik Reszelski (1882-1968), [w:] Krotoszyn i okolice-opracowania i materiały źródłowe pod. red. J. Zdunka, t. VI, Krotoszyn 2010, s. 281-290.
  • Mariusz Marzyński, Profesor z Kobierna, kapłan i społecznik, [w:] Rzecz Krotoszyńska, nr 36 (802), Krotoszyn 2010, s. 10.
  • Mariusz Marzyński, Święto Madonny Kobierskiej, [w:] Rzecz Krotoszyńska, nr 29 (795), Krotoszyn 2010, s. 10.
  • Mariusz Marzyński, Peregrynacja Kobierskiego Jezusa Miłosiernego, [w:] Opiekun-dwutygodnik diecezji kaliskiej, nr 11 (315), Kalisz 2010, s. 6.
  • Mariusz Marzyński, Miłosierny odwiedza domy kobierzan, [w:] Rzecz Krotoszyńska, nr 19 (785), Krotoszyn 2010, s. 10.
  • Mariusz Marzyński, Społecznik z Kobierna, [w:] Rzecz Krotoszyńska, nr 10 (776), Krotoszyn 2010, s. 10.
  • Mariusz Marzyński, Kapłan z Kobierna cz. II, [w:] Rzecz Krotoszyńska, nr 3 (769), Krotoszyn 2010, s. 10.
  • Mariusz Marzyński, Niósł pomoc Żydom cz. I, [w:] Rzecz Krotoszyńska, nr 2 (768), Krotoszyn 2010, s. 10.
  • Mariusz Marzyński, Dawny współpatron parafii kobierskiej, [w:] Rzecz Krotoszyńska, nr 47 (762), Krotoszyn 2009, s. 10.
  • Mariusz Marzyński, Protokół wizytacyjny parafii w Kobiernie z roku 1650, [w:] Krotoszyn i okolice-opracowania i materiały źródłowe pod. red. J. Zdunka, t. V, Krotoszyn 2009, s.261-270.
  • Mariusz Marzyński, Ks. mgr Tadeusz Biela (1918-2002), [w:] Krotoszyn i okolice-opracowania i materiały źródłowe pod. red. J. Zdunka, t. V, Krotoszyn 2009, s.181-186.
  • Mariusz Marzyński, Duchowny od Szkaplerza, [w:] Opiekun-dwutygodnik diecezji kaliskiej, nr 14 (291), Kalisz 2009, s. 21.
  • Mariusz Marzyński, Obraz z cudownym wizerunkiem Matki Bożej Szkaplerznej, [w:] Opiekun-dwutygodnik diecezji kaliskiej, nr 15 (292), Kalisz 2009, s.11.
  • Mariusz Marzyński, Protokół wizytacyjny parafii w Kobiernie z roku 1728, [w:] Krotoszyn i okolice-opracowania i materiały źródłowe pod. red. J. Zdunka, t. IV, Krotoszyn 2008, s.203-210.
  • Mariusz Marzyński, Protokół wizytacyjny parafii w Kobiernie z roku 1719, [w:] Krotoszyn i okolice-opracowania i materiały źródłowe pod. red. J. Zdunka, t. IV, Krotoszyn 2008, s.192-202.
  • Mariusz Marzyński, Protokół wizytacyjny parafii w Kobiernie z roku 1790, [w:] Krotoszyn i okolice-opracowania i materiały źródłowe pod. red. J. Zdunka, t. III, Krotoszyn 2007, s. 221-232.
  • Mariusz Marzyński, Kościół pw. św. Wojciecha w Kobiernie, [w:] Krotoszyn i okolice-opracowania i materiały źródłowe pod. red. J. Zdunka, t. III, Krotoszyn 2007, s. 45-58.