Kobierzyce
Kobierzyce (niem. Koberwitz[4]) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Kobierzyce.
| wieś | |
 Pałac z 1884 r., Urząd Gminy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
2120[2] |
| Strefa numeracyjna |
71 |
| Kod pocztowy |
55-040[3] |
| Tablice rejestracyjne |
DWR |
| SIMC |
0875425 |
Położenie na mapie gminy Kobierzyce  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego  | |
 50°58′22″N 16°55′46″E/50,972778 16,929444[1]
| |
| Strona internetowa | |
Podział administracyjny
edytuj
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kobierzyce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego. Miejscowość jest siedzibą gminy Kobierzyce.
Demografia
edytujWedług Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyły 2065 mieszkańców[5]. Są trzecią co do wielkości miejscowością gminy Kobierzyce.
Położenie
edytujWieś jest położona na Równinie Wrocławskiej, na wschód przebiega droga krajowa nr 8.
Nazwa
edytujNazwa miejscowości pochodzi od staropolskiej nazwy kobierca i związana jest z tkactwem, które się rozwijało w mieście[6]. Heinrich Adamy w swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia jako pierwotną zanotowaną nazwę wsi Kobierowice podając jej znaczenie „Weberdorf, Teppichwirker” – „Wieś tkaczy, wytwórców dywanów”[6].
Historia
edytujWzmiankowana po raz pierwszy przez Henryka III Białego w roku 1257 jako Cobilwiz, w kolejnym zachowanym dokumencie z roku 1333 jako Gut Koberwitz (tj. „dobra kobierzyckie”), a 4 lata później (1337 r.), przez czeskiego króla Jana (szwagra księcia Henryka VI), potwierdzającego jej własność Otto von Glubosowi, określona jako Cobruicz[potrzebny przypis]. Począwszy od 1395 wieś aż do lat 30. XX wieku stale funkcjonowała już pod nazwą Koberwitz[potrzebny przypis].
Kobierzyce i inne sąsiadujące z nimi wsie wraz z okolicznymi ziemiami trafiły na początku XVIII wieku w ręce rodziny von Königsdorf, która około 1788 r. wybudowała tu sobie siedzibę.
W roku 1885 przeprowadzono przez Kobierzyce linię kolejową z Wrocławia do Świdnicy, a w roku 1898 za tutejszą stacją dobudowano odgałęzienie łączące Wrocław przez Kobierzyce z Dzierżoniowem. W roku 1924, w kobierzyckim pałacu zorganizowany został kurs Podstawy wiedzy duchowej dla powodzenia w rolnictwie, który poprowadził Rudolf Steiner – filozof i ojciec antropozofii[7]. W folwarku opodal pałacu powstało nowatorskie na owe czasy biodynamiczne gospodarstwo rolno-ogrodnicze kładące nacisk na ochronę środowiska i zdrowe żywienie jako alternatywę rolnictwa przemysłowego. W 75. rocznicę tego wydarzenia wmurowano w ścianę pałacu stosowną tablicę pamiątkową.
W okresie hitlerowskiego reżimu w latach 1937–1945 miejscowość nosiła nazwę Rößlingen[4].
W 1945 r. wieś została włączona do Polski. Początkowo administracja polska przez krótki czas używała nazwy Sobiegród[8]. Od 1946 obowiązuje obecna nazwa[9].
Zabytki
edytujDo wojewódzkiego rejestru zabytków wpisany jest[10]:
- zespół pałacowy, ul. Pałacowa 1, z XVIII-XX w.:
- pałac przebudowany został w 1884 roku, po II wojnie światowej jednak ulegał systematycznej dewastacji. W połowie lat 90. XX wieku, w związku z napływem znacznych funduszy od inwestorów budujących na terenie gminy Kobierzyce sklepy wielkopowierzchniowe, magazyny i obiekty przemysłowe, urząd gminy zdecydował się na odrestaurowanie popadającego w ruinę pałacu, w którym od 1997 roku zlokalizował swoją siedzibę. Pałac otoczony jest ogólnodostępnym obszernym parkiem, służącym rekreacji mieszkańców
- park przy pałacu
Sport
edytujW 1998 w miejscowości powstał klub piłki ręcznej KPR Kobierzyce, który początkowo szkolił dzieci i młodzież, a w 2011 utworzył drużynę kobiet, która przystąpiła do rozgrywek seniorek. W latach 2013–2016 KPR Kobierzyce występował w I lidze, a w 2016 zadebiutował w Superlidze[11]. Klub domowe mecze rozgrywa w hali widowisko-sportowej w Kobierzycach, która została oddana do użytku w 2011.
Komunikacja
edytujNa terenie miejscowości znajduje się stacja kolejowa.
W październiku 2009 roku gmina uruchomiła komunikację autobusową:
uwaga: (*) gwiazdka oznacza linie czynne od 1 listopada 2012
| Linie gminy Kobierzyce | ||
|---|---|---|
| 812* | Wrocław Krzyki – Ślęza | tylko w dni robocze |
| 852 | Wrocław Krzyki – Tyniec Mały – Kobierzyce – Tyniec Mały – Wrocław Krzyki | oprócz niedziel |
| 862 | Wrocław Dworzec PKP – Kobierzyce – Solna | |
| 872 | Wrocław Krzyki – Kobierzyce – Cieszyce/Pełczyce – Tyńczyk | |
| 882* | Wrocław Krzyki – Tyniec Mały – Kobierzyce – Cieszyce | tylko w dni robocze |
| 892 | Wrocław Krzyki – Tyniec Mały – Owsianka/Nowiny – Kobierzyce – Księginice – Wrocław Krzyki | |
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 54891
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-03].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 491 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b M. Choroś, Ł. Jarczak, Słownik nazw miejscowych Dolnego Śląska, Opole 1995, s. 56.
- ↑ GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ a b Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 11, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ Paull, John „Attending the First Organic Agriculture Course: Rudolf Steiner’s Agriculture Course at Koberwitz, 1924”, European Journal of Social Sciences, 2011, 21(1):64-70.
- ↑ Nazwę tę nosiła stacja kolejowa w Kobierzycach, natomiast odległa o 2 km w kierunku Sobótki stacja w Wierzbicach nosiła nazwę Kobierzowice.
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 232. [dostęp 2012-11-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-31)].
- ↑ Historia. kprkobierzyce.pl. [dostęp 2017-09-17].
Bibliografia
edytuj- Marta Miniewicz, Dorota Waligóra, Marcin Wolny, Kobierzyce, przewodnik po gminie, Kobierzyce 2006
Linki zewnętrzne
edytuj- Portal gminy Kobierzyce. kobierzyce24.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-04-17)].
- Strona parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny