Koimkowce

rząd roślin

Koimkowce (Diphysciales) – rząd mchów należący do klasy prątników (Bryopsida Rothm.). Obejmuje jedną rodzinę – koimkowate Diphysciaceace M. Fleisch. i jeden rodzaj koimek Diphyscium D. Mohr. Należy tu ok. 15[3]–18[4] gatunków. Rośliny te występują na obu kontynentach amerykańskich, na wyspach oceanicznych na Atlantyku i Pacyfiku, w Europie, Azji i Australii[3]. W Polsce rośnie jeden gatunek – koimek bezłodygowy Diphyscium foliosum[5].

Koimkowce
Ilustracja
Koimek bezłodygowy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

mchy

Klasa

prątniki

Rząd

koimkowce

Nazwa systematyczna
Diphysciales M. Fleisch.
Zarodnie koimka bezłodygowego

Morfologia edytuj

 
Zarodnia koimka bezłodygowego
Splątek
Długotrwały, czasem z tarczowatymi organami asymilacyjnymi[6].
Gametofit
Wieloletni, dwupienny[6]. Wyrasta w bardzo gęsto skupionych darniach, z chwytnikami bardzo gęsto przerastającymi podłoże. Rośliny osiągają od 0,5 do 1 cm wysokości i mają barwę ciemno- do jasnozielonej. Łodyżka krótka, prosta, do ok. 2 mm długości. Listki gęsto wyrastające, malejące ku szczytowi[3].
Sporofit
Seta bardzo krótka[3], stąd zarodnia ledwo wystająca ponad listki[6]. Zarodnia żółtozielona, skośna, w dole wybrzuszona, w górze zwężająca się[6].

Systematyka edytuj

Monotypowy rząd Diphysciales M. Fleisch. należy do podklasy Diphysciidae Ochyra, klasy prątniki Bryopsida Rothm., podgromady Bryophytina Engler, gromady mchy Bryophyta Schimp. Do rzędu należy jedna rodzina – koimkowate Diphysciaceace M. Fleisch. i jeden rodzaj koimek Diphyscium D. Mohr[2][5].

Jeszcze w XX wieku w obrębie rodziny wyróżniane były trzy rodzaje. Obok Diphyscium z ok. 12 gatunkami, wyróżniano rodzaj Theriotia Cardot z dwoma gatunkami występującymi w południowo-wschodniej Azji, oraz monotypowy rodzaj Muscoflorschuetzia Crosby z Chile. Na początku XXI wieku wszystkie te rodzaje zostały scalone z Diphyscium[3].

Wykaz gatunków[4]:

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. a b B. Goffinet, W.R. Buck, Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2020-10-10] (ang.).
  3. a b c d e W. B. Schofield: Diphysciaceae M. Fleischer. [w:] Bryophyte Flora of North America [on-line]. eFlora. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA.. [dostęp 2020-10-10].
  4. a b Diphyscium. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2020-10-10].
  5. a b Ryszard Ochyra, Jan Żarnowiec, Halina Bednarek-Ochyra: Census Catalogue of Polish Mosses. Kraków: Polish Academy of Sciences, Institute of Botany, 2003, s. 18. ISBN 83-85444-84-X.
  6. a b c d J. Mickiewicz, D. Sobotka: Zarys briologii. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1973, s. 104.