Kolonia Labuan (ang. The Crown Colony of Labuan) – dawna kolonia korony brytyjskiej położona na terenie dzisiejszego malezyjskiego terytorium federalnego Labuan, tj. na siedmiu wyspach (Labuan, Burung, Daat, Kuraman, Papan, Rusukan Kecil i Rusukan Besar) przy północno-zachodnim wybrzeżu wyspy Borneo.

Kolonia Labuan
The Crown Colony of Labuan
kolonia korony brytyjskiej
Ilustracja
Ceremonia wywieszenia brytyjskiej flagi na Labuan, 24 grudnia 1846 r.
Godło Flaga
Godło Flaga
Państwo

 Wielka Brytania

Powierzchnia

Ok. 67,340 km²

Populacja 
• liczba ludności


2000 osób (1864)

• gęstość

Ok. 29.7 os. na km²

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Mapa Labuan, 1888 r.

Kolonia miała powierzchnię 26 mil kwadratowych (czyli ok. 67,340 km²), a jej populacja wynosiła 2000 osób (dane z 1864 r.)[1].

Historia

edytuj

Przed brytyjską kolonizacją wyspa była niezamieszkana, choć od XIV w. należała do Sułtanatu Brunei[2], dla którego miała ważne znaczenie strategiczne; była także wykorzystywana przez chińskich i malajskich żeglarzy. Za brytyjskie dążenia do kolonizacji tego terenu odpowiada James Brooke. Oprócz Wielkiej Brytanii, tym terytorium zainteresowane były także Stany Zjednoczone[3].

Kolonia powstała po podpisaniu przez brunejskiego sułana Omara Alego Saifuddina II(inne języki) i imperium brytyjskie traktatu z 18 grudnia 1846 roku(inne języki). Labuan stało się wolnym portem, nie obowiązywały tam cła. W latach 1890–1904 kolonią zarządzała North Borneo Chartered Company(inne języki), ale od 1904 Labuan znowu zarządzały władze brytyjskie. Od 1907 roku to terytorium było częścią Straits Settlements[3].

Przypisy

edytuj
  1. James Hewitt, Geography of the British colonies and dependencies, 1864 [dostęp 2025-02-14] (ang.).
  2. Rozan Yunos, Bandar Seri Begawan, Loss of Labuan, a former Brunei island, The Brunei Times, 7 września 2008 [dostęp 2025-02-14] [zarchiwizowane 2014-04-28].
  3. a b Patricia Hului, 5 things you should know about the Treaty of Labuan [online], KajoMag, 14 maja 2020 [dostęp 2025-02-14] (ang.).