Wikipedia

Komisariat Straży Granicznej „Czarny Dunajec”

Komisariat Straży Granicznej „Czarny Dunajec” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-czechosłowackiej w latach 1928–1939.

Komisariat Straży Granicznej „Czarny Dunajec”
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1928

Rozformowanie

1939

Tradycje
Rodowód

Komisariat Straży Celnej „Witów”

Organizacja
Dyslokacja

Czarny Dunajec

Formacja

Straż Graniczna

Podległość

Inspektorat Graniczny nr 18
Obwód SG „Nowy Targ”

Geneza edytuj

Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[1]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[2]. Komisariat Straży Celnej „Witów”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Granicznego Straży Celnej „Żywiec”[3].

W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[4]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozkazem nr 5 z 16 maja 1928 roku w sprawie organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski powołał komisariat Straży Granicznej „Czarny Dunajec”, który przejął ochronę granicy od rozwiązywanego komisariatu Straży Celnej[5].

Osobny artykuł: komisariat Straży Celnej „Witów”.

Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj

Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[6]. Rozkazem nr 5 z 16 maja 1928 roku w sprawie organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Czarny Dunajec” do Inspektoratu Granicznego nr 18 „Nowy Targ” i określił jego strukturę organizacyjną[5]. Już 8 września 1828 dowódca Straży Granicznej rozkazem nr 6 w sprawie organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego podpisanym w zastępstwie przez mjr. Wacława Szpilczyńskiego zmieniał organizację komisariatu i ustalał jego granice[7]. Rozkazem nr 7 z 25 września 1929 roku w sprawie reorganizacji i zmian dyslokacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski określił nową strukturę komisariatu[8]. Rozkazem nr 4 z 11 października 1932 roku w sprawach organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego i niektórych inspektoratów granicznych', komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski przeniósł placówkę II linii „Kościelisko” ze składu komisariatu „Czarny Dunajec” do komisariatu „Zakopane”[9]. Rozkazem nr 2 z 24 sierpnia 1933 roku w sprawach zmian etatowych, przydziałów oraz utworzenia placówek', komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski nakazał wyłączyć placówkę I linii „Dolina Chochołowska” ze składu komisariatu „Zakopane” i włączyć w skład komisariatu „Czarny Dunajec”[10]. Rozkazem nr 1 z 27 marca 1936 roku w sprawach [...] zmian w niektórych inspektoratach okręgowych, komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski zniósł placówkę Straży Granicznej I linii „Dolina Chochołowska” [11]. Rozkazem nr 2 z 8 września 1938 roku w sprawie terminologii odnośnie władz i jednostek organizacyjnych formacji, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zniósł posterunek SG „Chabówka” [12]. Rozkazem nr 3 z 31 grudnia 1938 roku w sprawach reorganizacji jednostek na terenach Śląskiego, Zachodniomałopolskiego i Wschodniomałopolskiego okręgów Straży Granicznej, a także utworzenia nowych komisariatów i placówek, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski zniósł placówki I linii „Podczerwone” i „Chochołów”[13]. Rozkazem nr 5 z 3 marca 1939 roku w sprawie zmian organizacyjnych [...], komendant Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma utworzył posterunek SG „Głodówka” w miejscu placówki I linii „Głodówka” [14] i przeniósł ją do m. Sucha Góra[14].

Służba graniczna edytuj

Sąsiednie komisariaty:

Funkcjonariusze komisariatu edytuj

Kierownicy/komendanci komisariatu
stopień imię i nazwisko okres pełnienia służby kolejne stanowisko
podkomisarz Roman Bogdanowicz - 18 II 1938[16] komisariat „Zakopane”
podkomisarz Stanisław Roganowicz 18 II 1938[16] -
Zastępcy komendanta komisariatu
starszy strażnik Bolesław Smolka 1 V 1939[17] –

Struktura organizacyjna edytuj

 
Szkic Obwodu SG „Nowy Targ”

Organizacja komisariatu w kwietniu 1928[5]:

Organizacja komisariatu we wrześniu 1928[7]:

Organizacja komisariatu we wrześniu 1929[8], w 1931:

Organizacja komisariatu w 1935[15]:

Organizacja komisariatu w grudniu 1938[13]:

Przypisy edytuj

  1. ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
  2. ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
  3. ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 34.
  4. ↑ Kula 1994 ↓, s. 40.
  5. ↑ a b c Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 28.
  6. ↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
  7. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 30.
  8. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 51.
  9. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 85.
  10. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 88.
  11. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 107.
  12. ↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 129.
  13. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 135.
  14. ↑ a b Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 159.
  15. ↑ a b Promińska 2011 ↓, s. 5.
  16. ↑ a b Rozkazy KG SG ↓, s. 1938/12.
  17. ↑ Rozkazy Komendy SG ↓, s. 28/39.

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Komisariat_Straży_Granicznej_„Czarny_Dunajec”&oldid=72916237”