Komitat Nyitra (węg. Nyitra vármegye, łac. comitatus Nitriensis, pol. komitat Nitra) – dawny komitat w północnej części Królestwa Węgier, w Górnych Węgrzech.

Nyitra
komitat
Herb
Herb
Państwo

 Węgry

Siedziba

Nyitra

Data likwidacji

1918

Powierzchnia

5 551 km²

Populacja (1910)
• liczba ludności


457 500

• gęstość

82,9 os./km²

Plan
Plan
Położenie na mapie Królestwa Węgier
Położenie na mapie

Komitat był jednym z najstarszych na Węgrzech, powstał prawdopodobnie już w X w. W okresie między 1663 a 1685 r. południowa część komitatu była okupowana przez Imperium Osmańskie i wchodziła w skład ejaletu Uyvar. Siedzibą władz komitatu był zamek w Nitrze, od którego komitat wziął swą nazwę[1].

W okresie przed I wojną światową komitat dzielił się na dwanaście powiatów i trzy miasta.

Po traktacie w Trianon komitat znalazł się w granicach Czechosłowacji. W wyniku pierwszego arbitrażu wiedeńskiego w 1938 r. południowe skrawki komitatu powróciły do Węgier i zostały połączona z pozostałą częścią komitatu Pozsony w nowy komitat Nyitra és Pozsony ze stolicą w Érsekújvár. Po drugiej wojnie światowej przywrócono granicę z 1938 r.

Obecnie teren komitatu jest podzielony pomiędzy kraj nitrzański, trnawski i trenczyński na Słowacji.

Powiaty (járás)
Powiat Siedziba władz
Érsekújvár Nagysurány
Galgóc Galgóc
Miava Miava
Nagytapolcsány Nagytapolcsány
Nyitra Nyitra
Nyitrazsámbokrét Nyitrazsámbokrét
Pöstyén Pöstyén
Privigye Privigye
Szakolca Holics
Szenice Szenice
Vágsellye Tornóc
Vágújhely Vágújhely
Miasta komitackie (rendezett tanácsú város)
Érsekújvár
Nyitra
Szakolca

Bibliografia edytuj

Przypisy edytuj

  1. Juraj Žudel: Stolice na Slovensku. Bratislava: Obzor, 1984, s. 80-90.