Koncern Kałasznikow

Koncern Kałasznikow (ros. Концерн «Калашников»; dawniej Iżmasz) – rosyjski koncern zbrojeniowy i przemysłu maszynowego, z siedzibą w Iżewsku, skupiający przedsiębiorstwa produkujące broń strzelecką, amunicję, narzędzia, obrabiarki, a wcześniej także samochody i motocykle. Nazwa koncernu była skrótem od Iżewskij Maszynostroitielnyj Zawod (Iżewskie Zakłady Budowy Maszyn), będącego także nazwą głównego z przedsiębiorstw. Pełna nazwa brzmiała: OAO Koncern Iżmasz (ros. ОАО Концерн "Ижмаш"), w sierpniu 2013 roku zmienił nazwę na OAO Koncern Kałasznikow[1]. Działa obecnie w formie otwartej spółki akcyjnej (ros. OAO). Zakłady mieszczą się w Iżewsku, nad Zalewem Iżewskim na rzece Iż. W toku historii, z zakładów wydzieliły się osobne przedsiębiorstwa, jak IżAwto. Odrębnym przedsiębiorstwem był natomiast Iżewskij Miechaniczeskij Zawod.

Koncern Kałasznikow
Концерн «Калашников»
Ilustracja
Państwo  Rosja
Republika  Udmurcja
Siedziba Iżewsk
Adres projezd im. Andrieja Fiodorowicza Dieriabina 3, 426006 Iżewsk
Data założenia 1807
Forma prawna spółka giełdowa
Dyrektor Dmitrij Tarasow
Udziałowcy Rostec (51%)
prywatni inwestorzy (49%)
Giełda MOEX
ISIN RU000A0JXPU3
Symbol akcji IGMA
Dane finansowe (2018)
Wynik operacyjny 6,1 mld RUB
Wynik netto 174,9 mln RUB
Kapitał własny 4,22 mld RUB
Położenie na mapie Udmurcji
Mapa konturowa Udmurcji, plisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Koncern Kałasznikow”
Położenie na mapie Rosji
Mapa konturowa Rosji, po lewej znajduje się punkt z opisem „Koncern Kałasznikow”
Ziemia56°50′33,8453″N 53°11′27,3091″E/56,842735 53,190919
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Główny historyczny budynek zakładów, z wieżą będącą symbolem zakładów i Iżewska.
Zdjęcie zakładów z 1916

Znak producenta to strzała w trójkącie (tzw. Iżewsk, nieoficjalnie od miasta i pełnej nazwy)[2].

Powstanie zakładów i produkcja zbrojeniowaEdytuj

Państwowe zakłady produkujące uzbrojenie i broń strzelecką zostały założone w Iżewsku w 1807 roku przez cara Aleksandra I, początkowo pod nazwą Iżewskij Orużejnyj Zawod (Iżewskie Zakłady Uzbrojenia)[3]. Zakłady były jednym z głównych producentów broni strzeleckiej dla armii Cesarstwa Rosyjskiego, a później Armii Czerwonej. Produkowano w nich m.in. karabiny Berdan, później Mosin, rewolwery Nagant i karabiny maszynowe Maxim. Podczas I wojny światowej zakłady wyprodukowały 1,5 mln karabinów, a podczas II wojny światowej – 11 milionów[3]. W 1942 utworzono z pomocą Iżmaszu odrębne przedsiębiorstwo zbrojeniowe w Iżewsku, w innym miejscu, Iżewskij Miechaniczeskij Zawod.

Po II wojnie światowej zakłady Iżmasz stały się producentem karabinka Kałasznikowa, a także innych modeli broni na rynek wojskowy i cywilny, w tym sportowej i myśliwskiej[3].

Produkty m.in.:

Produkcja cywilnaEdytuj

Od końca XIX wieku zakłady zajmowały się też metalurgią. W 1939 roku wydzielono z nich Iżewskij Mietałłurgiczeskij Zawod (Iżewskie Zakłady Metalurgiczne)[4].

Od 1930 Iżmasz rozpoczął produkcję obrabiarek[5]. Produkcja ta kontynuowana jest do chwili obecnej, przez spółkę-córkę OAO Iżmaszstanko (skrót: Iżstanko).

Osobny artykuł: IŻ (marka motocykli).

W latach 30. XX wieku w ramach kombinatu uruchomiono produkcję motocykli, przez co Iżmasz stał się jednym z głównych (i pierwszych) producentów motocykli w ZSRR, pod marką IŻ (ros. ИЖ). Specjalizował się przede wszystkim w średnich motocyklach klasy 350 cm³. Już w 1928 roku przystąpiono do prac projektowych i w 1929 roku skonstruowano pięć doświadczalnych modeli (IŻ-1 do IŻ-5), nie produkowanych seryjnie[6]. Przystąpiono następnie do budowy nowego zakładu i od 1933 roku rozpoczęto tam produkcję motocykli IŻ-7 (poj. 293 cm³), a następnie jego wersji rozwojowych IŻ-8 (293 cm³) i IŻ-9 (350 cm³, 1940-1941)[7]. Podczas II wojny światowej w listopadzie 1941 wstrzymano produkcję motocykli, a następnie ewakuowano ją do Irbitu[7]. Po II wojnie światowej w 1946 roku wznowiono produkcję motocykli w nowym zakładzie, zaczynając od IŻ-350 (poj. 346 cm³, kopia niemieckiego DKW NC-350, 1946-1951) i ulepszonego IŻ-49 (346 cm³, 1951-1958)[8]. Od 1956 roku produkowano nowy model IŻ-56 (346 cm³), zastąpiony następnie przez IŻ-Płanieta (Planeta)[9]. Od 1961 roku produkowano równolegle dwucylindrowy motocykl IŻ-Jupiter (347 cm³)[10]. Oba modele Planeta i Jupiter produkowane były w kolejnych wersjach rozwojowych przez kolejne cztery dekady. W 1996 roku zakłady motocyklowe wydzielono jako otwartą spółkę-córkę akcyjną (DOAO) Iżmasz-Moto, należącą do Iżmaszu[11].

Dawne przedwojenne zakłady motocyklowe zostały wydzielone jako osobne przedsiębiorstwo, obecnie OAO Iżewskij Motozawod "Aksion-Holding", zajmujący się techniką rakietową-wojskową[12].

Osobny artykuł: IżAwto.

W 1966 w ramach Iżmaszu uruchomiono zakład produkujący samochody, w innym miejscu miasta. Przez lata były to licencyjne konstrukcje zakładów MZMA: Moskwicz 408 i Moskwicz 412, a następnie także ich modyfikacje, wypuszczane pod marką IŻ. W 1977 fabryka wyprodukowała milionowy samochód, a cała produkcja później sięgnęła 3 milionów[13]. Iżewskie Zakłady Samochodowe zostały następnie wydzielone jako osobna spółka IżAwto, nie należąca do koncernu Iżmasz.

Koncern Iżmasz został utworzony 17 września 1998[14]

Struktura i dalsza historiaEdytuj

W 2010 w skład koncernu wchodziły spółki (główny profil działalności)[15]:

  • OAO Koncern Iżmasz
  • OAO Iżewskij Maszynostroitielnyj Zawod (broń)
  • OOO Legion (broń myśliwska)
  • OAO Iżstanko (obrabiarki)
  • OAO IIZ (Iżewskij Instrumientalnyj Zawod) (narzędzia)
  • ZAO Iżmasz-metallosnab (złom)
  • OOO Stroitielnaja Kompania
  • OAO Iżmaszenergo (energia)

6 kwietnia 2012 ogłoszono upadłość Iżmaszu (z wniosku spółki Iżstanko)[16].

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Powstał Koncern Kałasznikowa. Zakłady Iżmasz zmieniają nazwę w serwisie tvn24.pl, 13 sierpnia 2013
  2. ↑ Frontowiec.Com. www.frontowiec.com. [dostęp 2019-05-21].
  3. ↑ a b c Razwitie orużejnego proizwodstwa na oficjalnej stronie Iżmasz [dostęp 8-12-2010]
  4. ↑ Razwitie mietałłurgiczeskogo proizwodstwa na oficjalnej stronie Iżmasz [dostęp 8-12-2010]
  5. ↑ Razwitie stankostroitielnogo proizwodstwa na oficjalnej stronie Iżmasz [dostęp 8-12-2010]
  6. ↑ Oleg Kurichin, Wielikolepnaja piatiorka, "Tiechnika mołodioży" nr 3/1989
  7. ↑ a b Oleg Kurichin, S markoj IŻ, "Tiechnika mołodioży" nr 5/1989
  8. ↑ Oleg Kurichin, Wozrożdienije marki "IŻ", "Tiechnika mołodioży" nr 3/1999
  9. ↑ Oleg Kurichin, Motocikł nowogo pokolenija, "Tiechnika mołodioży" nr 5/1999
  10. ↑ Oleg Kurichin, Iżewskij "Jupiter", "Tiechnika mołodioży" nr 10/1999
  11. ↑ Oleg Kurichin, Iżewskij czopper, "Tiechnika mołodioży" nr 10/2001
  12. ↑ Strona OAO Iżewskij Motozawod "Aksion-Holding"
  13. ↑ Razwitie awtomobilnogo proizwodstwa na oficjalnej stronie Iżmasz [dostęp 8-12-2010]
  14. ↑ Strona oficjalna OAO Koncern Iżmasz
  15. ↑ Strona firmy OAO Iżmasz (ros.) [dostęp 8-12-2010]
  16. ↑ Bankructwo Iżmaszu. altair.com.pl, 06-04-2012. [dostęp 2016-02-07].

Linki zewnętrzneEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Koncern_Kałasznikow&oldid=61479159”