Koniowate

	Koniowate
	Koniowate
	Equidae
	Gray, 1821
	Okres istnienia: plejstocen–holocen PreЄ Є O S D C P T J K Pg N Q ↓
	; Zebra stepowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	nieparzystokopytne
Podrząd	koniokształtne
Rodzina	koniowate
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Koniowate (Equidae) − jedyna rodzina koniokształtnych (Hippomorpha) z rzędu ssaków nieparzystokopytnych.

Wszystkie koniowate są dużymi zwierzętami o krótkiej sierści, mają grzywę i ogon pokryty całkowicie bądź częściowo długimi włosami; nogi zakończone przekształconym III palcem, osłoniętym kopytem. U samic występuje para sutków położonych na podbrzuszu. Są roślinożerne, żywią się głównie trawą.

Największe osobniki osiągają do 3 m długości ciała, przy wysokości w kłębie do 180 cm. Maksymalna masa ciała sięga 1200 kg (konie rasy shire). Dziko żyjące koniowate osiągają przeciętnie 200–450 kg.

Pojawiły się w plejstocenie, w Ameryce Północnej, skąd rozprzestrzeniły się na tereny Eurazji i Afryki. Zasiedlają obszary trawiaste. Obecnie większość koniowatych żyje w Afryce, a nieliczne gatunki − w Azji. W Europie wymarłe w stanie dzikim.

Koniowate żyją w małych grupach rodzinnych lub większych stadach. Odpoczywają, stojąc lub leżąc. Samica (klacz) rodzi zwykle jedno młode. Samiec to ogier (kastrowany zaś – wałach). U kilku gatunków stwierdzono terytorializm.

Koniowate są rezerwuarami i nosicielami bakterii chorobotwórczych np.:

Clostridium tetani − laseczka tężca
Clostridium perfringens − laseczka zgorzeli gazowej
Clostridium botulinium − laseczka jadu kiełbasianego

SystematykaEdytuj

Żyjące współcześnie koniowate reprezentowane są przez tylko jeden rodzaj Equus Linnaeus, 1758, jednak wśród systematyków brak jednomyślności w klasyfikacji gatunków i podgatunków. Pomijając szczegóły klasyfikacji biologicznej możemy przyjąć, że do koniowatych należą:

Rodzaj: Equus (koń^[2])
- konie
  - †Equus gmelini − tarpan
  - Equus ferus – tarpan dziki^[2]
    - Equus (f.) przewalskii – koń Przewalskiego^[2]
- zebry:
  - Equus grevyi − zebra pręgowana^[2]
  - Equus quagga − zebra stepowa^[2]
  - Equus zebra − zebra górska^[2]
- osły:
  - Equus africanus − osioł nubijski^[2]
  - Equus hemionus − kułan azjatycki^[2]
  - Equus kiang − kiang tybetański^[2]

oraz udomowione

Equus caballus − koń domowy mający wiele ras, w tym zdziczałe takie jak mustangi
Equus asinus − osioł domowy

Koniowate dają mieszańce takie, jak muł, osłomuł, zebroid i zebryna.

PrzypisyEdytuj

↑ Equidae, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015. ISBN 978-83-88147-15-9.

BibliografiaEdytuj

Komosińska Halina, Podsiadło Elżbieta: Ssaki kopytne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13806-8.

[itis-1] Equidae, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[pan-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015. ISBN 978-83-88147-15-9.

[1]

[2]