Konstantin Sacharow

Konstantin Wiaczesławowicz Sacharow (ros. Константин Вячеславович Сахаров; ur. 19 marca?/31 marca 1881, zm. 23 lutego 1941 w Berlinie) – rosyjski oficer, generał wojsk białych podczas wojny domowej w Rosji, następnie na emigracji.

Konstantin Sacharow
Константин Вячеславович Сахаров
generał porucznik generał porucznik
Data i miejsce urodzenia

31 marca 1881
Orenburg

Data i miejsce śmierci

23 lutego 1941
Berlin

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Biała Armia

Główne wojny i bitwy

wojna rosyjsko-japońska,
I wojna światowa,
wojna domowa w Rosji

Odznaczenia
Order św. Jerzego III klasy (Imperium Rosyjskie) Order św. Jerzego IV klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętego Włodzimierza III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny III klasy (Imperium Rosyjskie) Order Świętej Anny IV klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława II klasy (Imperium Rosyjskie) Cesarski i Królewski Order Świętego Stanisława III klasy (Imperium Rosyjskie)

Życiorys edytuj

Ukończył korpus kadetów w Orenburgu, a następnie Mikołajewską Szkołę Inżynieryjną i wreszcie w 1908 r. Mikołajewską Akademię Sztabu Generalnego. Walczył w I wojnie światowej, w 1917 r. otrzymał awans na stopień pułkownika[1].

W sierpniu 1917 r. poparł wystąpienie gen. Ławra Korniłowa przeciwko Rządowi Tymczasowemu. Następnie w grudniu tego samego roku, po rewolucji październikowej, przyłączył się do białej Armii Ochotniczej tworzonej przez gen. Korniłowa oraz gen. Michaiła Aleksiejewa. Pojmany przez bolszewików, w sierpniu 1918 r. uciekł z więzienia w Astrachaniu[1].

W tym samym miesiącu dotarł do wojsk adm. Kołczaka i otrzymał stanowisko dowódcy garnizonu wyspy Russkiej we Władywostoku. Od stycznia do marca 1919 r. był oficjalnym przedstawicielem gen. Antona Denikina, dowódcy Sił Zbrojnych Południa Rosji, w sztabie Armii Rosyjskiej Kołczaka, natomiast w kwietniu i maju tego samego roku pełnił funkcję oficera do specjalnych poruczeń. 22 maja 1919 r. powierzono mu obowiązki szefa sztabu Armii Zachodniej, które wykonywał do 21 czerwca tego samego roku[1]. W publicznych wystąpieniach deklarował, iż walczy o Świętą Ruś, a jego klasą społeczną jest cały rosyjski naród[2]. W końcu czerwca 1919 r., po chaotycznym odwrocie Armii Zachodniej z Ufy, został mianowany jej nowym dowódcą w miejsce gen. Michaiła Chanżyna[3].

Wspólnie z gen. Dmitrijem Lebiediewem przekonywał Kołczaka, że po kolejnych klęskach białych na Uralu w drugiej połowie lipca 1919 r. (utrata Złatousta i Jekaterynburga) konieczna i możliwa jest kontrofensywa. Mało doświadczeni generałowie Lebiediew i Sacharow przeceniali w tym momencie możliwości ofensywne Armii Zachodniej i sił Kołczaka w ogólności[4]. Adm. Kołczak zaakceptował ostatecznie ich plan stoczenia bitwy z czerwoną 5 Armią pod Czelabińskiem. Starcie zakończyło się klęską białych, po której ostatecznie musieli oni wycofać się z Uralu[4].

22 lipca 1919 r., jeszcze w trakcie walk w rejonie Czelabińska, został dowódcą 3 Armii (zreorganizowanej Armii Zachodniej) w Armii Rosyjskiej. Pozostawał na tym stanowisku do października, następnie do listopada 1919 r. dowodził moskiewską grupą wojsk[1], tj. w rzeczywistości tym samym zgrupowaniem pod zmienioną nazwą[5]. 6 listopada 1919 mianowano go dowódcą Frontu Zachodniego wojsk Kołczaka[1][6]. W listopadzie 1919 r. postawiono przed nim zadanie obrony Omska, miasta, w którym rezydował Kołczak, przed czerwonymi; Sacharow zamierzał go bronić, opierając się o rzekę Irtysz. Gdy jednak ta nie zamarzła tak jak w poprzednich latach, uznał plany obrony miasta za beznadziejne, zwłaszcza w świetle docierających doń raportów o przechodzeniu całych dywizji białych na stronę przeciwnika. 11 listopada 1919 r. Sacharow nakazał ewakuację miasta i zniszczenie magazynów wojskowych[7]. Po opuszczeniu Omska przez Kołczaka Sacharow został pozbawiony stanowiska[8]. Podczas odwrotu białych do Irkucka dowodził jedną z kolumn marszowych[9]. Do 12 grudnia 1919 r. pod jego dowództwem pozostawały 2 i 3 Armia, z trudnościami wycofujące się do Nowonikołajewska. 12 grudnia dowództwo nad nimi przejął Władimir Kappel[10].

Wobec ostatecznej klęski białych Sacharow opuścił Rosję. Emigrował najpierw do USA, był przez pewien czas robotnikiem w San Francisco[11], żył w Japonii, ostatecznie osiadł w Niemczech[12]. Na emigracji spisał wspomnienia[6]. Jego syn Igor służył w armiach Chin, Argentyny i Urugwaju, następnie walczył jako ochotnik po stronie frankistów w hiszpańskiej wojnie domowej[13].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Сахаров Константин Вячеславович [online], www.hrono.ru [dostęp 2019-05-12].
  2. J. Smele, Civil war..., s. 224.
  3. J. Smele, Civil war..., s. 476.
  4. a b J. Smele, Civil war..., s. 480–483.
  5. J. Smele, Civil war..., s. 524.
  6. a b J. Smele, Civil war..., s. 545–546.
  7. J. Smele, Civil war..., s. 547–548.
  8. J. Smele, Civil war..., s. 584.
  9. J. Smele, Civil war..., s. 656.
  10. Nowonikołajewskaja opieracija, [w:] Grażdanskaja wojna i wojennaja intierwiencija w SSSR. Encikłopiedija, Sowietskaja Encikłopiedija, Moskwa 1983.
  11. J. Smele, Civil war..., s. 626.
  12. Русская армия в Великой войне: Картотека проекта: Сахаров Константин Вячеславович [online], www.grwar.ru [dostęp 2019-05-12].
  13. Сахаров Игорь Константинович [online], www.hrono.ru [dostęp 2019-05-12].

Bibliografia edytuj

  • Smele J.D., Civil war in Siberia. The anti-Bolshevik government of Admiral Kolchak 1918-1920, Cambridge: Cambridge University Press, 1997, ISBN 978-0-521-57335-1.