Kontynenty (grupa literacka)

Kontynenty – polska, emigracyjna grupa literacka działająca w Londynie w latach 1959–1964. Powstała wokół pisma "Kontynenty-Nowy Merkuriusz". Pismo ukazywało się do roku 1964, do tego też roku istniała grupa, która tworzyli redaktorzy i najbliżsi współpracownicy pisma, min. Florian Śmieja, Andrzej Busza, Bogdan Czaykowski, Adam Czerniawski, Jan Darowski, Janusz Artur Ihnatowicz, Zygmunt Ławrynowicz, Bolesław Taborski i Jerzy Stanisław Sito.

Twórczość członków grupy

• Znaki wodne Buszy (1969),
• Trzciny czcionek Czaykowskiego (1957),
• Polowanie na jednorożca Czerniawskiego (1956),
• Topografia wnętrza (1962),
• Sen. Cytadela. Gaj (1966),
• Drzewo sprzeczki Darowskiego (1969),
• Syn marnotrawny i inne wiersze Ławrynowicza (1968),
• Koncert na głos kobiecy (1960),
• Powikłane ścieżki Śmiei (1964),
• Ziarna nocy Taborskiego (1958),
• Przestępując granicę Taborskiego (1962).

Charakterystyka grupy

Pokolenie "Kontynentów" łączyły burzliwe, niespokojne, tułacze lata dzieciństwa i młodości, fakt zamieszkania w Wielkiej Brytanii, wybór języka polskiego jako tworzywa artystycznego, bunt wobec dominujących w Polsce wzorców obyczajowych i literackich, poczucie "potrójnego wyobcowania". Poeci chcieli zrywać ze stereotypami polskiej poezji emigracyjnej – przejawiali zdecydowaną niechęć do tradycjonalizmu i nostalgiczności. Mimo warsztatowej różnorodności prawdopodobnie najmocniej łączyło londyńskich autorów zainteresowanie tworzywem i jego możliwościami, choć argumentowali, że kwestia twórczości to nie tylko kwestia języka, ale i tego, co się chce w tym języku przekazać (Ławrynowicz). Niemal wszyscy zostali nagrodzeni najważniejszymi nagrodami literackimi na obczyźnie i to nie tylko za poezję – tworzyli też teksty prozatorskie, zajmowali się przekładami, krytyką, uniwersytecką pracą naukową.

Problematyka i kształt utworów

• Często pojawiał się motyw wędrowca, ale nie wygnańca, czy tułacza, lecz pielgrzyma, którego ojczyzną jest cały świat.
• Zainteresowanie twórczością romantyków (Cyprian Kamil Norwid).
• Poeci uprawiali wiersz wolny.
• Chętnie łączono rekwizyt współczesny z aluzją kulturową, odwołaniem do tradycji czy biblijnym symbolem.

Bibliografia

• Gazda G., Słownik europejskich kierunków i grup literackich XX wieku, Warszawa 2000, ISBN 83-01-13181-0.
• Jarosiński Z., Literatura lat 1945-1975, Warszawa 1996, ISBN 83-01-11998-5.
• Polacy w cywilizacjach świata. Biografie emigrantów- portret zbiorowy, Norbert Kasparek i Marek P. Prokop red., Olsztyn 1999.