Wikipedia

Korpus Kontrolerów

Korpus Kontrolerów (KK) – organ Ministra Spraw Wojskowych powołany do kontroli administracji Wojska Polskiego II RP.

Historia edytuj

Korpus powołany został na podstawie dekretu Naczelnego Wodza z dnia 11 kwietnia 1921 o zadaniach i kontroli administracji wojskowej. Instytucja KK została zorganizowana na wzór Armii francuskiej, w której KK funkcjonował od 1882 roku. Pracami nad organizacją Korpusu Kontrolerów i dostosowaniem wzorców francuskich dla potrzeb Wojska Polskiego kierował generał francuskiego KK Chappuis[1]. 15 maja 1922 roku generał Chappuis został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski „za zasługi w dziale organizacji kontroli wojskowej w Polsce”[2].

15 grudnia 1921 roku w Warszawie rozpoczął się czteromiesięczny kurs aspirantów KK, na który specjalna komisja MSWojsk. zakwalifikowała 31. oficerów. Dwudziestu słuchaczy kursu posiadało wyższe wykształcenie akademickie[3].

Zgodnie z etatem KK liczył 50 oficerów, w tym: 5 generałów poruczników, 9 generałów podporuczników, 15 pułkowników, 15 podpułkowników i 6 majorów. W tym samym czasie, we Francji pełniło służbę 57 kontrolerów wojskowych, którzy nie posiadali stopni oficerskich, lecz tytuły kontrolerów wojskowych I i II klasy (odpowiadające stopniom pułkownika i podpułkownika) oraz tytuły generała kontrolera I i II klasy (odpowiające stopniom generała porucznika i generała podporucznika). Według opinii ówczesnego pułkownika Zygmunta Platowskiego etat polskiego Korpusu Kontrolerów ze względów oszczędnościowych był nieliczny, ale opracowany w taki sposób by z jednej strony odpowiadał wymaganiom służby, a z drugiej umożliwiał dobre warunki awansowe, będące zachętą do starania się o przeniesienie do tegoż korpusu[4]

14 października 1927 roku minister spraw wojskowych zarządził reorganizację Korpusu Kontrolerów. W ramach tej reorganizacji zostały wyodrębnione trzy jednostki organizacyjne, a mianowicie: szef Korpusu Kontrolerów, kadra Korpusu Kontrolerów i Biuro Kontroli. Szef KK pozostał w składzie osobowym MSWojsk. Kadra KK została usytuowana przy Ministerstwie Spraw Wojskowych i podlegała wprost ministrowi. Biuro Kontroli, w zależności od realizowanych zadań, podlegało I wiceministrowi spraw wojskowych lub szefowi KK. Wewnętrzną organizację kadry KK i podział na grupy ustalał szef KK według własnego uznania[5].

Lista starszeństwa korpusu oficerów kontrolerów w marcu 1939 edytuj

Lista starszeństwa korpusu oficerów kontrolerów w marcu 1939 obejmowała 6 pułkowników, 12 podpułkowników i 8 majorów[6]

  1. płk Władysław Wielowieyski – szef Korpusu Kontrolerów
  2. płk Julian Sas-Kulczycki – Korpus Kontrolerów
  3. płk inż. Henryk Abczyński – zastępca dowódcy lotnictwa MSWojsk.
  4. płk Alojzy Gluth-Nowowiejski – zastępca szefa Korpusu Kontrolerów
  5. płk Witold Tyszkiewicz – Korpus Kontrolerów
  6. płk Michał Grossek – szef Biura Budżetowego MSWojsk.
  7. ppłk Mieczysław Juliusz Grodzicki – Korpus Kontrolerów
  8. ppłk dr Stanisław Sylwester Raczyński – Korpus Kontrolerów
  9. ppłk dr Roman Stanisław Aleksander Reklewski – Korpus Kontrolerów
  10. ppłk dr Tadeusz Alojzy Dudryk – Korpus Kontrolerów
  11. ppłk Kazimierz Wojciech Miętka – Korpus Kontrolerów †19 VI 1939 Warszawa[a]
  12. ppłk Franciszek Głuszak – Korpus Kontrolerów
  13. ppłk dr Władysław Kumor – Korpus Kontrolerów
  14. ppłk Władysław Ratuszyński – Korpus Kontrolerów
  15. ppłk dr Karol Władysław Mikołajczyk – Korpus Kontrolerów
  16. ppłk Rudolf Orlot-Leroch – Korpus Kontrolerów
  17. ppłk Wilhelm Remer – Korpus Kontrolerów
  18. ppłk Bolesław Kazimierz Jacyna – Korpus Kontrolerów
  19. mjr Władysław Jan Zadembski – Korpus Kontrolerów
  20. mjr Aleksander Strzelecki – Korpus Kontrolerów
  21. mjr Zdzisław Szymanko – Korpus Kontrolerów
  22. mjr dr Marian Kałuski – Biuro Administracji Armii MSWojsk.
  23. mjr Tadeusz Kazimierz Walkowski – Korpus Kontrolerów
  24. mjr inż. Władysław Wolski – Korpus Kontrolerów
  25. mjr Edward Giejgo – Korpus Kontrolerów
  26. mjr Witold Adam Walewski – Korpus Kontrolerów
Z tym tematem związana jest kategoria: Oficerowie korpusu kontrolerów II Rzeczypospolitej.

Uwagi edytuj

  1. ↑ Kazimierz Wojciech Miętka (ur. 4 marca 1891) był odznaczony Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Walecznych (dwukrotnie) i Złotym Krzyżem Zasługi. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 1. lokatą w korpusie oficerów kontrolerów[7].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Roman Górecki. Korpus Kontrolerów. „Polska Zbrojna”. 74, s. 1-2, 1921-12-22. Warszawa. 
  2. ↑ Dekoracja gen. Chappuis. „Polska Zbrojna”. 133, s. 3, 1922-05-19. Warszawa. 
  3. ↑ Roman Górecki. Korpus Kontrolerów. „Polska Zbrojna”. 75, s. 2, 1921-12-23. Warszawa. 
  4. ↑ Zygmunt Platowski. O Kontroli Wojskowej. „Polska Zbrojna”. 58, s. 1-2, 1922-02-28. Warszawa. 
  5. ↑ Dz. Rozk. MSWojsk. Nr 28 z 14 października 1927 roku, poz. 344.
  6. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 350-351.
  7. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 350, 958.

Bibliografia edytuj

  • Jerzy Kłoczewski, Polska gospodarka wojskowa 1918-1939 (zarys systemu), Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1987, wyd. I, ISBN 83-11-07488-7.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
  • Stanisław Styk, Działalność Korpusu Kontrolerów Wojska Polskiego 1921-1939, Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 2 (84), Warszawa 1978, s. 237.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Korpus_Kontrolerów&oldid=66272276”