Korsze
Korsze (dawniej Korszyn[3], niem. Korschen[4], prus. Karsi) to miasto w Polsce, w woj. warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Korsze.
| ||||
| ||||
 Widok na Urząd Miejski w Korszach | ||||
| ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  warmińsko-mazurskie
| |||
| Powiat | kętrzyński | |||
| Gmina | Korsze | |||
| Prawa miejskie | 1962 | |||
| Burmistrz | Ryszard Ostrowski | |||
| Powierzchnia | 4,03 km² | |||
| Wysokość | 61 m n.p.m. | |||
| Populacja (31.12.2017) • liczba ludności • gęstość |
4346[1][2] 1078,4 os./km² | |||
| Strefa numeracyjna | 89 | |||
| Kod pocztowy | 11-430 | |||
| Tablice rejestracyjne | NKE | |||
Położenie na mapie gminy Korsze  | ||||
Położenie na mapie Polski  | ||||
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | ||||
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego  | ||||
 54°10′17″N 21°08′28″E/54,171389 21,141111
| ||||
| TERC (TERYT) | 2808044 | |||
| SIMC | 0964726 | |||
Urząd miejski ul. Mickiewicza 1311-430 Korsze | ||||
| Strona internetowa | ||||
| BIP | ||||
Pod względem historycznym Korsze leżą w Prusach Dolnych, na obszarze dawnej Barcji, a także na Mazurach[5].
Według danych z 1 stycznia 2018 Korsze liczyły 4346 mieszkańców[1].W Korszach znajduje się węzeł kolejowy, kościół rzymskokatolicki, cerkiew prawosławna i dwa cmentarze.
HistoriaEdytuj
.jpg)
Miejscowość została założona w XV w. Do początku XIX w. Korsze były majątkiem ziemskim, rozwój związany był z powstaniem węzła kolejowego na przecięciu dwóch najstarszych w Prusach Wschodnich linii kolejowych (Królewiec – Ełk, Toruń – Wystruć). W 1890 powstała najstarsza z trzech wież ciśnień. W 1903 oddano do użytku kościół katolicki, a w kolejnym roku kościół ewangelicki.
Prawa miejskie Korsze uzyskały w 1962.
Od 1946 miejscowość przynależała administracyjnie do województwa olsztyńskiego (tzw. dużego), a w latach 1975–1998 do województwa olsztyńskiego (tzw. małego).
DemografiaEdytuj
- Piramida wieku mieszkańców Korsz w 2014 roku[6].
ZabytkiEdytuj
- Neogotycki kościół Podwyższenia Krzyża Świętego z 1903, rozbudowany w 1958
- Dawny kościół ewangelicki (obecnie cerkiew prawosławna) z 1903-1904
- Trzy zabytkowe wieże ciśnień z XIX/XX w. Jedna z nich posiada stalowy, kulisty zbiornik typu Klönne. W Polsce znajdują się jedynie 3 wieże z tego typu zbiornikiem (Dąbrówno i Runowo Pomorskie).
- Dwie zabytkowe kamieniczki z XIX w. przy ulicy Wojska Polskiego
- Kamienica z XIX w. w której znajduje się apteka
- Kamienica z 1908 przy ul. Mickiewicza 17
- Willa doktora z 1912 przy ul. Mickiewicza
- Siedziba Miejskiego Ośrodka Kultury przy ulicy Wolności 5A
- Zespół rzeźni miejskiej
Dawne osiedle kolejarzy - fragment
Zabytkowa lokomotywa Ol49
Dwie wieże ciśnień przy dworcu kolejowym
Zabytkowa kamienica z apteką
Kamienica przy ul. Mickiewicza 17
.jpg)
TransportEdytuj
W mieście znajduje się węzłowa stacja kolejowa, a miasto posiada regionalne połączenia kolejowe m.in. z Olsztynem, Ełkiem oraz krajowe m.in. z Gdańskiem, Białymstokiem i Szczecinem.
Przez miasto przechodzą drogi:
MediaEdytuj
W Korszach swoją siedzibę ma regionalna telewizja - Telewizja Mazurska - www.telewizjamazurska.pl
Kościoły i wyznaniaEdytuj
Korsze po reformacji ewangelickiej jako wieś należały do parafii w Sątocznie. W drugiej połowie XIX wieku katolicy w Korszach korzystali z posługi kapłanów w Reszlu, a nabożeństwa odprawiano w aptece. W 1898 katolicy zakupili trzy morgi ziemi pod budowę kościoła. Budowę świątyni opóźniały władze rejencji. Kościół wybudowany został w 1903 i w tym samym roku w dniu 10 grudnia został wyświęcony i otrzymał wezwanie Podwyższenia Krzyża Świętego. Świątynia ta od 1910 obsługiwała już samodzielną parafię. Kościół rozbudowano w 1958. W ślad za katolikami z budową własnej świątyni pośpieszyli ewangelicy. W dniu 17 lipca 1904 odbyło się uroczyste otwarcie ewangelickiego zboru, który początkowo był kościołem filialnym parafii w Sątocznie. Samodzielna parafia ewangelicka w Korszach powstała w 1927.
W 1945 miejscowość przejęta została przez administrację polską, a większość jej mieszkańców wysiedlono do Niemiec. Przez krótki okres używana była nazwa Korszyn, która uległa ostatecznie modyfikacji do obecnej formy. Po osiedleniu w Korszach ludności ukraińskiej, przymusowo usuniętej z południowo-wschodniej części kraju, dotychczasowy kościół ewangelicki zamieniony został na cerkiew Świętych Apostołów Piotra i Pawła (obecnie siedziba miejscowej parafii prawosławnej)[7].
SportEdytuj
W mieście swą siedzibę ma klub piłkarski MKS Korsze. Aktualnie występuje w IV lidze warmińsko-mazurskiej. W sezonie 2009/2010 klub wywalczył awans do III ligi (grupa: podlasko-warmińsko-mazurska) oraz zwyciężył po raz pierwszy w historii klubu w Warmińsko-Mazurskim Pucharze Polski.
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b Korsze w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-01-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2018r.
- ↑ 70 lat temu pojawił się Elbląg. Zastąpił wiekowy Elbing
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Cień historii. Korsze - miasto pruskiego boga (pol.). mazury24.eu, 2 kwietnia 2020. [dostęp 2021-04-01].
- ↑ Korsze w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-01-12] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Andrzej Kopiczko, Panorama wyznaniowa województwa olsztyńskiego po II wojnie światowej, ss. 63, 64
BibliografiaEdytuj
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 165
Linki zewnętrzneEdytuj
- Urząd Miejski w Korszach
- Historia miasta Korsze autorstwa dr. Jerzego Sikorskiego
- Korsze, Korschen (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 424.