Kosmos 954
Kosmos 954 – wyposażony w system radarowy radziecki satelita rozpoznania morskiego typu RORSAT z reaktorem jądrowym na pokładzie, którego zadaniem było wykrywanie i śledzenie amerykańskich okrętów w celu ich zniszczenia przez radzieckie jednostki morskie. Satelita został wyniesiony z kosmodromu Bajkonur 18 września 1977 roku na niską orbitę Ziemi przez rakietę Cyklon-2
| |
| Inne nazwy |
Cosmos 954, S10361 |
|---|---|
| Indeks COSPAR |
1977-090A |
| Państwo | |
| Rakieta nośna | |
| Miejsce startu | |
| Orbita (docelowa, początkowa) | |
| Perygeum |
259 km |
| Apogeum |
277 km |
| Okres obiegu |
89,6 min |
| Nachylenie |
65° |
| Mimośród |
0,001353 |
| Czas trwania | |
| Początek misji |
18 września 1977 13:55 UTC |
| Powrót do atmosfery |
24 stycznia 1978 |
| Wymiary | |
| Masa całkowita |
3800 kg |
Paliwo jądrowe, podczas nieudanego wyrzucenia na wysoką orbitę, pozostało na pokładzie i spadło na Ziemię wraz z satelitą 24 stycznia 1978 roku. Satelita spadł w okolicach Wielkiego Jeziora Niewolniczego w północno-zachodniej Kanadzie, rozrzucając materiał radioaktywny na powierzchni 124 tys. km². Poszukiwania szczątków satelity (pod kryptonimem Operation Morning Light) prowadziły z lądu i powietrza zespoły amerykańsko-kanadyjskie aż do października, gdy ochłodzenie i lody spowodowały zaprzestanie poszukiwań. Udało się odnaleźć 12 większych części wraku z szacunkową zawartością tylko 1% paliwa, których radioaktywność wynosiła do 1,1 Sv/godzinę.
Koszty poszukiwań i prac zabezpieczających zostały oszacowane na ok. 14 milionów dolarów kanadyjskich, a rachunek został wystawiony rządowi ZSRR na kwotę 6 041 174,70 dolarów kanadyjskich. Ostatecznie kwotę tę obniżono do 3 milionów dolarów kanadyjskich, protokół w tej sprawie władze Kanady i ZSRR podpisały 2 kwietnia 1981[1].
Przypisy
edytuj- ↑ Kunihiko Tatsuzawa: Settlement of Claim between Canada and the Union of Soviet Socialist Republics for Damage Caused by "Cosmos 954". [w:] Space Law [on-line]. JAXA. [dostęp 2013-01-24]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- NSSDC Master Catalog (ang.)