Kostrzewa ametystowa

Kostrzewa ametystowa (Festuca amethystina L.) – gatunek trawy z rodziny wiechlinowatych. Występuje w południowo-wschodniej i środkowej Europie – od Francji po Ukrainę, od Niemiec i Polski na północy po Włochy, Grecję i Turcję na południu[3]. W Polsce osiąga północną granicę zasięgu, występuje rzadko w Tatrach i na rozproszonych stanowiskach w środkowej i zachodniej części kraju[4]. Rośnie w wysokogórskich murawach naskalnych i w widnych lasach.

Kostrzewa ametystowa
Ilustracja
Kostrzewa ametystowa po lewej (1)
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

kostrzewa

Gatunek

kostrzewa ametystowa

Nazwa systematyczna
Festuca amethystina L.
Sp. pl. 74. 1753

Morfologia edytuj

 
Pokrój
 
Kwiatostany
Pokrój
Trawa zwartokępowa, krzewiąca się śródpochwowo.
Łodyga
Pędy kwitnące osiągają 30-80 cm wysokości. Na źdźble występują trzy międzywęźla.
Liście
Pochwy liściowe charakterystycznie fioletowo-niebiesko zabarwione. U nasady blaszki liściowej znajdują się ostrogi obejmujące źdźbło. Języczek liściowy słabo widoczny do 0,5 mm długości. Blaszki liściowe skupione w kępach niekwitnących są włosowato cienkie, do 0,5 mm grubości i 30 cm długości.
Kwiaty
Skupione w wiechy o długości 8-22 cm, luźne, zwisające. Na dolnym piętrze zwykle 1, rzadko 2-3 pogięte gałązki. Kłoski wąskolancetowate, zielone, osiągają 7-11 mm długości i składają się z 3-7 kwiatów.

Biologia i ekologia edytuj

Bylina zakwitająca w miesiącach czerwiec-lipiec. Znane są formy żyworodne. Rośnie w naskalnych murawach i widnych lasach, w miejscach suchych, ubogich, słabo kwaśnych. 2n = 14, 28.

Zagrożenia i ochrona edytuj

Gatunek podlega w Polsce prawnej ochronie gatunkowej. Został umieszczony w Polskiej czerwonej księdze roślin (2001) w kategorii VU (narażony). W wydaniu z 2014 roku otrzymał kategorię EN (zagrożony)[5]. Na polskiej czerwonej liście także posiada kategorię EN[6].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-02] (ang.).
  3. Festuca amethystina L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-04-18].
  4. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 233, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  5. Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
  6. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Bibliografia edytuj

  • Marian Falkowski (red.): Trawy polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982. ISBN 83-09-00593-8.